Дипломдық жұмыста суда еритін полимер соның ішінде агар-агар мен сазды үлгінің физика-химиялық қасиеттері мен алынуы зерттелініп,тәжірибе жасалынды
Зерттеу нысаны, қажетті құралдар мен жабдықтар
жүктеу/скачать 20,06 Mb.
|
| 2.1.Зерттеу нысаны, қажетті құралдар мен жабдықтар
Агар-агар (малай тілінде агар-агар – балдыр) - кейбір қызыл теңіз балдырларынан алынатын полисахаридтер қоспасы; құрамына полисахаридтер енетін, қызыл балдырлардан алынатын өсімдік қоллоиды; судағы ерітіндісін суытқанда тығыз сірне түзеді; биологияда, медицинада және кондитер, цемент өндірісінде қолданылады; Микроағзаларды және бактерияларды өсіру үшін дақылдық орта дайындау үшін қолданылады.[9] Формуласы (C12H18O9)n. 1-сурет.Агар-агардың полимерлі құрылысы Бұл сарғыш-ақ ұнтақ немесе пластиналар. Құрамында шамамен 1,5 - 4% минералды тұздар, 10-20% су және 70-80% полисахаридтер бар, олардың құрамында D-және L-галактозалар, 3,6-ангидрогалактозалар, пентозалар, D-глюкурон және пирув қышқылдары бар. Агароза мен агаропектин ангардан алынады. Қолданылуы Микробиологияда-тығыз және жартылай сұйық қоректік орта жасау үшін. Тығыз қоректік ортаны алу үшін агар соңғы концентрацияда 1,5—3 %, жартылай сұйық — 0,3—0,7 % (салмақ/көлем) қосылады. Агарды өсіру кезінде көптеген микроорганизмдер ыдыратпайды. Толық өнім микроорганизмдердің өсуін тежемейді және ортаның тағамдық құндылығын өзгертпейді. Тазартылмаған агар жеткіліксіз гельдің пайда болуына және тіпті микроорганизмдердің өсуін тежеуге әкелуі мүмкін. Сондықтан иммунологиялық және бактериологиялық мақсаттар үшін гельдің тығыздығы 3,20 г/см3-тен төмен емес жоғары және бірінші сортты мұздатылған тазартылған ГОСТ 17206-96 агарын қолдану қажет. Сонымен қатар, агар гелі ДНҚ электрофорезі, иммуноэлектрофорез және иммунодиффузия үшін қолданылады.[10] Тамақ өнеркәсібінде (e406 тағамдық қоспасы) агар-агар сорпалар, тұздықтар, балмұздақ, мармелад, зефир, шайнайтын кәмпиттер, пастила, әр түрлі қоспалар, суфле, диеталық өнімдер, інжу шай шарлары, Джем, конфит және т. б. өндірісінде қоюландырғыш ретінде қолданылады; авангардтық аспаздықта одан кеспе де жасалады[3]. Алғаш рет агар-агар Жапонияда Eucheuma тұқымдасының балдырларынан алынған, оны тамақ дайындауда қолданған[3].Затты алу үшін балдырлар жуылды, мұздатылды және оларды ерітуге мүмкіндік берді.Неміс микробиологы Вальтер Гессен бірінші болып агар-агарды бактерияларды өсіру ортасының құрамдас бөлігі ретінде қолданды және бұл туралы 1884 жылы жазды. Бұл идеяны оған әйелі Фанни Ангелина Хессе ұсынды, ол агар-агарды жеміс желе жасау үшін пайдаланды, оны Явамен бірге көшіп келген голландиялық көршісі үйретті.XIX ғасырда агар-агарды тамақ дайындауда қолдану Жапония мен Азиядан тыс жерлерде пайда болды.[18] Агар Тынық және Үнді мұхит жағалауларымен Үлкен Зонд аралдарынан Жапонияға дейінгі аралықта өндіріледі. Құрамы балдырлардың түрлеріне байланысты әрқалай болады: полисахаридтер 60 – 80%, су 10 – 20%, минералдық заттар 1,5 – 4% мөлшерінде кездеседі. Полисахаридтердің өзі негізінен агарозадан және агаропектиннен тұрады. Агар суық суда ерімейді, ал ыстық суда жылдам ериді. Агардың 1,5%-дық судағы ерітіндісі 32 – 36°С-қа дейін суытқанда қоймалжың кілегей (гель) түзеді, ол 85°С-та балқиды. Агардың кілегей (гель) түрінде түзілу қабілеті құрамындағы агароза мен агаропектиннің көбеюіне байланысты азайып, тіпті жоғалып та кетеді. Агар тамақ, әсіресе кондитер өндірісінде (конфет, мармелад, суфле, зефир, т.б.), сондай-ақ микроорганизмдер мен бактериялар өсіру үшін микробиологияда қолданылады.[5] 2-сурет.Агар-агар ([С12Н18О9]n). Агар сапасы бойынша екі сортқа бөлінеді:жоғары-түсі ақ немесе ашық сары, сәл сұрғылт реңкке рұқсат етіледі;біріншісі-сарыдан қою сарыға дейінгі түс.Бұл сарғыш-ақ ұнтақ немесе пластиналар. Агар-агар суық суда ерімейді. Ол тек 95-тен 100 °C-қа дейінгі температурада толығымен ериді, бұл басқа табиғи желелерден ерекшеленеді [3]. Ыстық ерітінді мөлдір және шектеулі тұтқыр. 35-40 °C температураға дейін салқындаған кезде ол таза және берік гельге айналады, ол термиялық қайтымды. 85-95 °C дейін қызған кезде ол қайтадан сұйық ерітіндіге айналады, қайтадан 35-40 °C температурада гельге айналады.[20] Зертханалық жұмысқа қажетті аспаптар мен құрал-жабдықтар: капиллярлық радиусы 0,56 мм Оствальд вискозиметрі,СФ-2000 спектрофотометр құрылғысында,HI-2300 стационарлы кондуктометр құралында,портативті pH-150MИ рH-метрде, 100 мл-лік колбалар, агар-агар ([С12Н18О9]n). 3-сурет.Сф-2000 Спектрофотометр 3-сурет. HI-2300 стационарлы кондуктометр жүктеу/скачать 20,06 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|