- Ғылыми стильдегі еңбектерге монография, оқулық, мақала, ғылми есеп, диссертация, реферат, баяндама, тезистер, патенттер жатады
- Ғылыми стильде ғылыми терминдер қолданылады. Бұл стильдің негізгі ерекшелігі - ой күрделі баяндалып, анықтама дәлелдеме формулаларға негізделеді.
- Бұл стильде сұраулы, лепті сөйлемдерге қарағанда көбіне ой хабарлы сөйлем түрінде баяндалады.
-
-
Ғылыми мәтінді баяндау мәнері - Ғылыми стильде зерттеу нысаны болатын – зат не құбылыс ғылыми негізде сипаттталып, дәлелдеуді қажет етеді.
- Ал, пікір тұтастығын дәлелдеу үшін мұнда логика заңына яғни дұрыс ойлау заңына сүйену қажет.
Ғылыми мәтінді баяндау мәнері - Ғылыми мәтін белгілі бір логикамен және ретімен беріледі.
-
- Ғылыми мәтіндер мен ғылыми мақалаларды автордың баяндау мәнерінің өз ерекшелігі бар:
- әрқашанда жақсыз (безличной) түрде жазылады;
- оқырманмен сұхбат болмайды;
- ғылыми мәтін қатаң және ресми түрде баяндалады.
- Автор мәтінді бірмағыналы түсінікті етіп жазуға тырысуы қажет. Сондықтан:
- екі мағыналы емес, тек қана түсінікті терминдерді қолдану қажет;
- әртүрлі мағынадағы бір сөзді және бір мағыналы әр түрлі сөздерді қолданбауы керек (тінтуір, тышқан, жиым, массив)
- .
Ғылыми мәтіннің лексикасы (тілдің сөздік құрамы) - Ғылыми мәтін әрқашанда белгілі бір ғылым аумағына тән сөздерді қолдану арқылы жазылады.
-
- Кез келген ғылым саласының (математика, физика, информатика және т.б.) ғалымдары мен зерттеушілері үшін түсіндіруді қажет етпейтін терминдері болады.
- Ғылыми мәтіндердің жалпы қабылданған лексикасы бар, мысалы:
- характерно (тән);
- соответственно (сәйкесінше);
- исходя из (бұдан шығатыны);
- следовательно (сондықтан, демек);
- применительно (сәйкес, қолданылатын);
- относительно (жөнінде, туралы, жайлы);
- предполагает использование (қолдануды болжау, жорамалдау) және т.б.
Достарыңызбен бөлісу: |
