Дістемелік кешен
ҚОРЫТЫНДЫ БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ
жүктеу/скачать 1,41 Mb.
|
Ëåêöèÿ 20 Ïðàêòèêàëû? ñåìèíàð 6 Ñ?Æ 64 Áàðëû? ñà?àò ñàíû 9
| 13. ҚОРЫТЫНДЫ БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ
Саясаттануды не себептен Біріккен Үлттар ¥йымының арнайы күрылымдык бөлімі- ЮНЕСКО міндетті түрде оқылатын пөндер тізіміне енгізіп бекітті. Саясат не себепті қазіргі қоғамның тіршілік әрекеті аспектісі ретіндегі объектісі болып табылады. Саясаттану саясаттың қандай мәселелерін зерттейді. Саясаттанудың мазмұны неден тұрады. Саясат теориясы антикалық дәуірден бастап, бүкіл өркениет тарихы бойы дамыса да қоғамдық блім саласы ретінде саясаттану қашан қалыптасты. Қарқынды дамушы ғылым ретіндегі саясаттанудың әлеуметтік-гуманитарлык білім жүйесіндегі идеялардың өзіндік катализаторы ретіндгі маңызы. Қазақстанда өзге де ТМД елдеріндегідей, саясаттану қай кезден бастап дами бастады. Саясаттану қай кезден бастап Қазақстанда жоғары оқу орындарының оку жоспарларына енгізілді. Қай кезде Қазақстанда саясаттанудан типтік бағдарламалар дайындалып, алғашкы окулықтар шығарылды. Жаңа типтік бағдарламаны дайындаудың маңызы және ол немен байланысты болды. 10 Саяси көзқарасты қалыптастырудың маңызы . Саясаттанудын объектісі мен пәні. Саясаттану не жөніндегі ғылым. Саясаттанудын пәнін анықтаудағы негізгі амалдар. 13.Саяси ғылымдардың қүрамдас бөлімдері. . 14.Саясаттанудын заңдары мен категориялары, әдістері мен функциялары. Антропологиялық амал. 16.Саясаттанудын әлеуметтік- гуманитарлык білімдер жүйесіндегі орны. 17. Саясаттанудың әдістері. 18. Саяси ғылымдардың құрылымы, онын парадигмалары. 19. Саяси гылымдардың және практиканың байланысы. 20. Саяси ғьглымдардың негізгі кезеңдері мен калыптасуы. Ежелгі Шығыстағы саяси ойлар (буддизм, конфуцийшылдык, даосизм, легизм). Каутиль Маккиавелизмнің негізі. Ежелгі Грекия мен Ежелгі Римдегі саяси ойлар (Платон, Полибий, Аристотель, Цицерон). Орта ғасырлык Шығыстағы саяси ойлар (әл- Фараби, Ганджеви, Низами. Әлішер Науаи). Саяси ойлар тарихындағы Еуропалық орта ғасыр (Марк Аврелий, Фома Аквинский, Мартин Лютер). Қайта өркендеу дәуіріндегі зайырлы саяси ойлар (Н. Макиавелли, Томас Мор, Жан Боден). Еуропалық ағартушылык дәуірдегі саяси идеялар. (Томас Гоббс, Джон Локк, Шарль Луи Монтескье, Жан-Жак Руссо). Т. Джефферсон мен А. Гамильтонның саяси кезкарастары. Х1Х-ХХ ғасырлардағы әлеуметтік- саяси идеялар мен ағымдар: либерализм, консерватизм, марксизм. XX ғасырдағы шетелдік саяси ой- пікірлер (В. Парето, Д. Истон, Т.Алмонд, М. Дюверже жэне т.б.). Қазақстан саяси ойларыньщ тарихы. Қазакстан саяси ойларыньщ калыптасуы мен даму. Жүсіп Баласағүни, Қорқыт ата, Қожа Ахмет Яссауидің көзқарастары. Фольклор - қазак халқының саяси ой- пікірлерінің қайнар көзі. Тәуке хан заңдары. "Жеті жарғы" - маңызды саяси- күқыктық кұжат. XIX ғасырдағы казақ ағартушыларының саяси көзқарастары (Ш.Уалиханов, Ы. Алтынсарин, А. Қүнанбаев). XX ғасыр басындағы Қазақстандағы саяси ойлар. Ә. Бокейхановтың, А. Байтүрсыновтың, Досмүхамедовтың, Т. Рысқүловтың, С.Садуакасовтың, С.Қожановтың, М. Жұмабаевтың, С. Торайғүровтын, Ж. Аймауытовтың, С. Сейфуллиннің, Б. Майлиннің, I. Жансүгіровтің және т.б. саяси идеялары. Қазіргі жағдайдағы Қазақстандағы саяси ой- пікірлердің ерекшеліктері мен негізгі бағытгары. Салыстырмалы саясаттану Салыстырмалы саясаттанудың объектісі мен пәні. Салыстыру эмпирикалық зертгеулердің әдісі ретінде. Салыстырмалы саясаттанудын әдістері. XX ғасырдың 50 жылдарында саяси ғьглымдардың жеке тарауы болып салыстырмалы саясаттанудың белінуі. Салыстырмалы саясаттануды қалыптастыруға ықпал ететін факторлар. Қазіргі салыстырмалы саясаттанудын методологиясы. Салыстырмалы зерттеулердің типтері. Саяси институттар мен жүйелерге салыстырмалы талдау жасау. Әртүрлі крғамда билікті белу саяси зертгеулердегі салыстыру объектісі. Қазақстан коғамын, саяси жүйені реформалау жағдайындағы салыстырмалы саясаттанудың рөлі. Саясат қоғамдық өмір жүйесінде. Саясат үғымы және оның пай да болуы. Қоғамның саяси саласының ерекшеліктері. Саясатты зерттеудегі теориялык амалдар және эмпирикалык парадигмалар. Саясат элементтері: билік, субъектілер, саяси үйымдар, саяси сана, саяси катынастар және саяси мәдениет. Саясаттың негізгі түрлері: экономикалық, әлеуметтік, демографиялык, аграрлык, мәдени, техникалык, әскери, үлттык, халыкаралык және т.б. түрлері. Саясаттың функциялары: баскару және реттеу, коғамнын түтастығы мен түрақтылығын қамтамасыз ету. Саясаттағы мақсаттар мен қүралдар. Саясат өнер ретінде. Саясаттың, моральдің және қүкықтың арақатынасы. Саясат әлеуметтік күштер мен мүдделердің бәсекелестігі ретінде. Ішкі және сырткы саясат. Билік саяси феномен ретінде. Билік үғымы. Билік түжырьшдамалары. Саяси билік үғымы және онын ерекшеліктері. Саяеи биліктің түрлері. Мемлекеттік билік саяси биліктің жоғары түрі ретінде. Билік қүрылымы: билік институттары, функциялары және билік ресурстары. Биліктің үйымдастырылуы мен емір сүруінін принциптері. Биліктің легитимді типтері: дәстүрлі, харизматикалық және үтымды - жариялы, партриархалдык, азаматтык және белсенділік. Қоғамда және оппозицияда саяси бәсекелестіктің кажеттілігі. Билік және оппозиция, олардың ҚР өзара әрекеті. Әлеуметтік этникалык қауымдастықтар және үлт саясаты. Этнос және үлт. ¥лт этностың жоғарытипі. "¥лт" категориясын түсіндірудегі екі амал: Этно-лингвистикалық және мемлекеттік-қүқықтық. Қоғамдағы үлттық және этникалык катынастар. Үлт мәселесі және оның күрылымы. ¥лт мәселесін шешудің принциптері. Үлтаралык карым- катынас мәдениеті және оның азаматтық бейбітшілік пен үлтаралык құрылыс формалары: унитарлық, федерация, конфедерация. ¥лт саясаты мемлекеттік саясаттың манызды қүрамдас бөлімі ретінде. Этносаралық келісімге жетудің Қазақстандық үлгісі (моделі). Қазакстан халықтары Ассамблеясы жүйелі коғамдық-саяси інститут ретінде. Қазақстан халқы этно-саяси кауымдастық ретінде. Қазақстан көп конфессионалды коғам ретінде. Конфессиялар диалоги және Қазақстандык конфессияаралық келісім тәжірибесі. Қоғамның саяси жүйесі Саяси жүйе үғымы қоғам мен биліктің өзара әрекеті ретінде. Д. Стон, Г.Алмонд пен К. Дойчтың саяси жүйе теориялары. Саяси жүйенің күрылымы. Институционалдық, нормативтік, коммуникативтік, мәдени, функционалдық жүйшелер. Әлеуметтену, бейімделу, реттеу, керісінше жауап қайтару және коммуникация, функциялары. М. Вебердің, Г. Аптердің, Г.Алмондтың жүйені типтеуі мен топтастыруының өлшемдері. (критерийлері). Дәстүрлі және қазіргі саяси жүйелер (өкілетті, модерни стік және постмодернистік). Саяси жүйе институттары: мемлекет, саяси партиялар, мүдделі топтар және үкіметтік емес үйымдар. ҚР саяси жүйесін реформалаудың мәселелері және оның дамуының тенденциялары. ҚР партиялык саяси және сайлау жүйелерін одан әрі дамыту проблемасы. Мемлекет және азаматтык крғам Мемлекет қоғамның саяси жүйесінің өзегі ретінде. Мемлекеттің щығу және оының мәні. Мемлекеттің белгілері, оның функциялары және мақсаттары. Мемлекеттің типтері. Мемлекеттік жүйелердін типологиясы. Қазіргі мемлекет және оның ерекшелікті белгілері. Азаматтык қоғам үғымы . Азаматтык коғам үғымының кең және тар мағынасы. Азаматтық қоғамның күрылымы. Қүқьщтық мемлекет үғымы және оның ерекщелікті белгілері. "Әлеуметтік" мемлекет және онын эволюциясы. Әлеуметтік мемлекеттін функциялары және демократияның жаңа түжырымдамалары. Қазақстанда азаматтык қоғам мен қүқықтық мемлекетті калыптастыру проблемалары. 27 Саяси партиялар және қоғамдық қозғалыстар. Мүдделі топтар: үғымы, функциялары, типологиясы. Қысымшы топтар. Қазақстандық лоббизмнің ерекшеліктері. Саяси партия үғымы: Партиялар генезисі және партия жүйелері. Саяси партиялардың максаттары, міндеттері және функциялары. Саяси партиялар генезисінің кезеңдері: аристократиялық котериелер, саяси клуб тар, бүқаралык партиялар. Партиялардың типологиясы. Партияларды типологиялаудың өлшемдері (критерийлері). Партия жүйелері үғымы. Партия жүйелерін жіктеу. Бірпартиялық, екіпартиялық, көппартиялық. Қазакстанда партия жүйелерінің ерекшеліктері мен даму тенденциялары. ҚР саяси партиялардың қызметін заңменен реттеу. Қоғамдык үйымдар мен қозғалыстар. Қазақстан коғамыньщ саяси өмірінде қоғамдык козғалыстардың орны және рөлі. Саяси партиялар мен қоғамдық крзғалыстар арасындағы өзара карым- катынае проблемалары. Саяси режимдер. Саяси режим үғымы. Саяси режимдердің типтері. Тоталитаризм саяси феномен ретінде. Тоталитаризм, оның негізгі типтері мен алуан түрлері. Диктатураның тарихи формалары. Тоталитарлык жүйенің формалары. Тоталитарлық режимнін саяси практикасы. Тоталитарлық жүйелердің негізгі белгілері. Авторитаризм. Авторитарлық саяси жүйенің тоталитарлыктан өзгешіліктері. Авторитарлық жүйелердің объективтік негіздері. Авторитарлык жүйелердің негізгі типтері және формалары. Дәстүрлі абсолюттік монархиялар, олигархиялык және әскери режим дер. Авторитаризмнен демократияға өтудің жолдары. Демократия ұғымы. Қазіргі кезеңдегі демократия проблемалары саяси ғылымдар мен практиканын маңызды мәселелердің бірі. Қоғамды демократияландыру және саяси жаңару. Демократия мемлекеттік қүрылыс формасы мен режим ретінде. Демократияның тарихи формалары: антикалық, классикальщ және казіргі. Индивидуалиста, коллективист және плюралистік демократия. Демократияның жалпылык принциптері мен институттары. Тіке және екілетті демократия. Демократияның кемшіліктері мен күндылығы. Демократия сабактары. Қазақстандағы демократияландырудың негізгі кезеңдері және ерекшеліктері. Демократияның Қазақстандык моделін (үлгісін) калыптастырудың проблемалары. Саяси жүйені жаңалау мәселелері. Саяси жаңалау үғымы. Жаңалау я?әне тоталитаризмнен демократа яға өту. Дәстүрлі саяси мәдениет және оны жаналау проблемалары. Демократиялық саяси жүйені калыптастыру саяси жүйелерді жаңалау процесінің мәні ретінде. Қазақстан қоғамын саяси жаңалау проблемалары. Саяси процесс және саяси қызмет. Саяси процесс үғымы, оның мәні және негізгі сипаттамасы. Саяси процестің күрылымы. Саяси процестің өмір сүруінің режимі. Саяси процесс сатьглары (фазалары). Саяси процестің типологиясы. Сыртқы және ішкі саяси процестер. Ашык және жасырын саяси процестер. Саяси процесс субъектілер кызметінін жиьштығы ретінде. Саяси әрекеттер сипаттамасы. Саяси әрекеттердің түрлері. Саяси жүріс- түрыс және оның формалары. Әлеуметтік топтардың жүріс-түрысындағы стихиялык пен үйымшылдыктың арақатынасы. Саяси шешім: дайындау, жете зерттеу және жүзеге асыру. Саяси бағытты анықтау мен іске асырудағы саяси институттардың рөлі. Қазакстан Республикасындағы саяси процестер. Саяси сана және саяси мәдениет. Саяси сананың мәні. Саяси сананы калыптастырудың жолдары. Саяси сананың формасының қалыптасуы: саяси теория, мемлекеттік - партиялық және бүкаралык саяси сана. Саяси сананың күрылымы. Қоғамдьщ пікір. Саясат және мәдениет. Саяси мәдениет үғымы. Саяси мәдениет түжырымдамасы. Саяси мәдениетті калыптастырудың субъектілері және факторлары. Саяси мәдениеттің қүрылымдық элементтері: саяси сана, саяси жүріс-түрыс, саяси тәжірибе. Саяси субмәдениеттер: аймақтык, социоэкономикалык, этнолингвистикалык, діни, жас шамасы. Саяси мәдениет функциялары: реттеушілік, ықпалдастық, танымдық, коммуникативтік, тәрбиелік және т.б. Саяси мәдениеттің типологиясы. Саяси мәдениеттің үш типі: патриархалдың, азаматтьщ, белсенділік. Саяси мәдениеттің авторитарльщ және демократиялық типтері. Саяси әлеуметтену үғымы. Демократиялық саяси мәдениетті калыптастыру. Қазіргі Қазақстан саяси мәдениеттінің ерекшеліктері және Қазақстан Республикасындағы әлеуметтену проблемалары. Саяси элита және саяси көшбасшылық. Саяси элита үғымы. Элитаның классикалық теориялары. Саяси элиталар өмірсүруінің факторлары. Саяси элиталардың функциялары: стратегиялык, үйымдық, интегративтік және т.б. Саяси элитаның жіктелуі. Қазіргі элита теориялары. Бюрократизм саяси феномен ретінде. Элиталар мен кошбасшылар саясат субъектілері ретінде. Саяси элитаны калыптастыру тәсілдері. Саяси көшбасшылықтың теориялары: белгі теориясы, жағдайлык түжырымдама, психологиялық түжырымдамалар, интерактивтік амал. Саяси көшбасшылықтың типологиясы. Саяси көшбасшылыктың түрлері. Қазіргі Қазақстандағы саяси көшбасшыльщ институты және саяси элита Қазакстан Республикасынвщ президенттік институты мемлекеттік басқарудьщ тарихи қажетті формасы ретінде. Қазіргі Қазакстанның саяси кешбасшылары. Саяси технологиялар Саяси технологиялар үғымы. Саяси технологиялар саясаттанудың ажырамас бөлімі ретінде. Саяси технологиялардың мәні, ерекшелікті белгілері. Саяси технологиялардың қүрылымы. Саяси технологиялардың қоғамдык- саяси өмірді танып білудегі маңызы. Саяси технологилардың типтері. Саяси технологияларды калыптастыру және олардың казіргі дүние жүзінде рөлінің артуы. Саяси талдаудын мәні және ерекшеліктері. Саяси талдау процесі және оның негізгі кезецдері. Саяси талдаудың әдістері. Саяси ақылдасу. Ақылдасудың сатылары және тәсілдері. Саяси шешімдерді қабылдау. Мемлекеттік саясатты калыптастыру технологиялары. Дағдарыстьщ технологиялар. Саяси жанжалдарды реттеудің технологиялары. Акпаратты технологияларды қалыптастырудың факторлары. Шешім жасау мен кабылдаудың акпараттық технологияларды. Ақпаратты рыноктағы технологияның ерекшеліктері. Акпаратты рыноктағы мемлекеттің стратегиялык тәртібі. Үгіт- насихат типті акпараттык технологиялар. Паблик технологиялар (PR). Акпараттык саяси рыноктағы компьютерлік технологиялар. Интернет мазмүны және технологиялары. Сайлау жүйесі. Пропорционалды сайлау жүйесі. Мажоритарлық сайлау жүйесі. Аралас сайлау жүйесі. Сайлау науканын ақпараттык талдаумен камтамасыз ету. ҚР сайлау жүйесінің типін аныктау проблемасы. Сайлау науқанының стратегиясы. Сайлау науқанының тактикасы. Дүниежүзілік саясат және халыкаралык катынастар. Дүниежүзілік саясат үғымы. Халықаралык катынастар жүйесі. Саяси, экономикалық, идеологиялык, қүкықтык, дипломатиялык, әскери, мәдени және басқа да байланыстар мен халықаралық катынастар субъектілерінің арасындағы қатынастардың жиынтыгы ретінде. Халықаралық катынастар субъектілері (мемлекет, халықаралық үйымдар). Халықаралық қатынастардагы қажеттіліктер мен мүдцелер, нормалар және құндылықтар. Халықаралык қатынастардың типтері мен түрлері. Геосаясат. Халыкаралык институттар, олардың түрлері, мақсаттары және өмір сүру ерекшеліктері. Халықаралык кактығыстардың себептері, олардың түрлері, салдарлары, алдан алу және шешу тәсілдері. Қазақстая Республикасы сыртқы саясаты, оның көп бағыттылык сипати. Қазіргі заманнын жаһандық проблемалары. Қазіргі заманның жаһандык проблемалары үғымы исәне типтері: ядролық соғысты болдырмау және жаппай кырып- жоятын ядролык каруды қолданбау мен қыскарту, экологиялык, демографиялық және азык-түлік проблемалары. Лаңкестік жәпе экстремизм проблемалары, есірткіні өндіру және тарату (есірткі бізнесі және есірткі трафигі), дамушы елдердің артта калуы мәселелері. Жаһандық проблемаларды шешудегі халыкаралык ынтымақтастық. Азаматтың XXI ғасырдағы әлеуметтік- саяси дамуына болжам жасау. Жаһандық проблемалар, халықаралық үйымдар. Қазіргі заманның жаһандык проблемалары жүйесіндегі Қазақстан. Саяси болжамдау Саяси болжамдау үғымы, мәні және ерекшеліктері. Саяси болжам аясы және негізгі принциптері. Саяси болжамдаудың мақсаты, объективті негіздері жәнеміндеттері. Болжамдаудын кезеңдері және типтері. Ғылыми болжамның әдістері және күралдары. Саяси болжамдаудың негізгі әдістері және күралдары. Саяси болжамдаудың негізгі әдістері. Және олардың өлшемдері. (критерилері). Саяси болжамның функционалдык міндеттері. Саясаттанудың негізгі функциялары. Қазіргі Қазакстанда саяси болжамдаудың жәйі, проблемалары. Егемен Қазақстанның саяси проблемалары. Егемен Қазакстанның саяси нақтылык ретіндегі қалыптасуы мен дамуы. Қазакстан Республикасы - зайырлы, құкыктык, әлеуметтік, демократиялык мемлекет және халықаралык катынастың субъектісі ретінде Қазакстанда егемендік пен демократияның калыптасу кезеңдері: проблемалар және қиындықтар. Қазақстан қоғамының казіргі кезеңде даму тенденциясы тұрғысынан саяси жаңарудың ерекшеліктері. Ұлттық идеяны және мемлекеттік идеологияны жасаудын проблемалары. Қазакстан Республикасында плюралистік демократияны қалыптастырудың жолдары. Посттоталитарлық коғамның саяси даму тәжірибесінің халықаралық маңызы. жүктеу/скачать 1,41 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|