Дістемелік кешен
жүктеу/скачать 1,41 Mb.
|
Ëåêöèÿ 20 Ïðàêòèêàëû? ñåìèíàð 6 Ñ?Æ 64 Áàðëû? ñà?àò ñàíû 9
- Бұл бет үшін навигация:
- 7. Халықаралық, қатығыстардың себептері,олардың түрлері,салдарларды,алдын алу және шешу тәсілдері. ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚАҚТЫҒЫСТАР
- 8. Қазақстан Республикасы сыртқы саясаты, оның көпбағыттылық сипаты.
| 6. Геосаясат. ГЕОСАЯСАТ - [грек, geo - жер, politike мемлекетгі баскару өнері] - гео-графияның, тарихтын, саясаттанудың, әлеуметтанудын, демографиянын, эт-нологияның, экономиканың элемент-терін біріктіретін және мемлекеттердің тарихи-географиялық даму карқынын зерттеуді максат түтатын синтетикалык пән. Геосаяттын алғашқы идеялары Ф. Ратцел (антропогеография, геогра-фиялық фатализм), Ж. Брюн және В. де ла Блаш (географиялық поссибилизм), А. Зигфрид (экологиялык және электо-ральдык география) еңбектерінің тоңі-регінде өрбіді. "Геосаясат" үғымын XX ғасырдың басында швед географы P. Челлен енгізді, іле-шала бүл үғымды ағылшын X. Маккиндер мен неміс К. Хаусхофер дамытты. АҚШ-та геосаясат идеясын А.Т. Мэхэн, Н. Спайк-мэн сынды зерттеушілер қарастырды. Ресей саяси ілімінде XX ғасырдағы еуразиялык бағытты үстанушы орыс ойшылдары (Н. Трубецкой, П. Савицкий, Н. Алексеев), сондай-ақ Л.Н. Гумилев геосаясат идеясын өрбітті.
7. Халықаралық, қатығыстардың себептері,олардың түрлері,салдарларды,алдын алу және шешу тәсілдері. ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚАҚТЫҒЫСТАР - XX ғасыр халықаралық қақты-ғыстарға толы болды. Адамзат тарихын-да аса зардапты із қалдырған екі дүние-жүзілік соғыс болды. Отарлық жүйе-лердің қирауы нәтижесінде пайда болтан жаңа мемлекеттер арасында этно-конфессионалдық және әлеуметтік-эко-номикалық негізде қақтығыстар туа бастады. Американдық ғалым Ф.Фукуя-маның "Тарихтың ақыры" еңбегіндегі идеялар бәсекелестігі дәуірінің аяқтал-ғанын, адам қоғамын үйымдастыруда либералды принциптердің орнауы мүмкін деген болжамы орындалмады. Шағын және аймақтық қақтығыстар-дың саны артып, күрделене түсті. Көп-теген қақтығыстар дамушы елдер мен бүрынғы социалистік достастық елде-ріне тиесілі еді. Ішкі және халыкаралық деңгейдегі қақтығыстардын ара айыр-машылығы болмай қалды. Жаһандану жағдайында қақтығыстар кенейіп кету мүмкіндігімен, экологиялық және әске-ри апаттар қаупімен әлемдік қауым-дастыққа қатер төндіреді. Сондықтан қазіргі кезеңдегі қақтығыстардың шығу тегін, өту барысын, шешу жолдарын анықтау аса маңызды. 8. Қазақстан Республикасы сыртқы саясаты, оның көпбағыттылық сипаты. Қазақстан Республикасы өзінің төуелсіздігін алғаннан соң өзінің сыртқы саясатын үлггық-мемлекеттік мүддесіне сәйкес жүргізе бастады. Дүниежүзілік қауымдастыққа біздің еліміз дербес субъект ретінде белсене кірісуде. Оның айқын дәлелі - 1992 жылы 2 наурызда Қазақстанның БҮҮ-ның толық қүқылы мүшесі болуы. Тәуелсіз еліміздің Хельсинки келісіміне қосылуы, СШҚ-1 Шартына, Лиссабон хаттамасына қол қоюы жоне ядролық қаруды таратпау туралы шартқа енуі оның халықаралық беделін нығайтып, егемендігін, қауіпсіздігін жөне шекараларьшың мызғымастығын баянды етті. Бүған НАТО-ның "Бейбітшілік мүддесіндегі серіктестік бағдарламасьша қосылу", АҚШ пен "Демократиялық серіктестік туралы Хартияға" қол қоюы, АКДІ, Ресей, Үлыбритания, Франция жөне Қытай сияқты ядролық державалардың Қазақстанға берген қауіпсіздік кепілдіктері жәрдемдесті. Қазақстанның негізгі • әлемдік валюта қаржы үйымдарына-Халықаралық Валюта қорына, Бүкілдүниежүзілік банкіге', Еуропалық қайта күру және даму банкісіне енуінің маңызы айтарлықтай еді. Сонымен бірге, Еуропалық Одақпен серіктестік және Ынтымақтастық туралы келісімге қол қойылды. Қазақстан Республикасы Азияның он елін қамтитын Экоиомикалық Ынтымактастық ұйымында белсенді түрде жұмыс істеуде. Тәуелсіз еліміз тиісті халықаралық институттар мен алғашқы кезекте ЮНЕСКО-мен қайырымдылық пен мөдени салаларда тығыз байланыс жасап келеді. Қазіргі дүниежүзінің 117 мемлекеті Қазақстанды таныды. Олардың 105-і мен дипломатиялық қатынастар орнатылды. ІПетелдерде 26 елшілік ашылып, Алматыда 40 елшілік пен миссия, халықаралық және ұлттық үйымдардың 16 өкілдігі жүмыс істейді. Қазақстан сыртқы саясаггың негізінде оньщ қауіпсіздігін, егемендігі мен территориялық түтастығын қамтамасыз ететін, мемлекетіміздің дүниежүзілік қауымдастыққа енуіне, республика ішіндегі реформаларды іске асыруға, оның тиімді және өсіңкі экономика, түрақты демократиялық институттар жасауға, барлық республика халықтарының күқығы мен бостандыктарын қорғауға қолайлы жағдайлар жасау мүдделері жатыр. Қазақстан өзінің қауіпсіздігін қамтамасыз етуде әскери қүралдарды емес, парасатты, салмақты дипломатияға сүйене отырып, саяси қүралдарды пайдалануды мақсат етіп отыр. Ол халықаралық байланыстарының негізінде Таяу және Алыс шетелдердің бәрімен өзара тиімді саясат, әлеуметтік-экономикалық, мәдени қатынастарды орнатуға ұмтылып келеді. Көршілес мемлекеітермен, оның ішінде ең алдымен Ресеймен езара қатынаста болудың мәні зор. Осы ел біріншіден, батыспен қатынас жолының қақпасында түр. Екіншіден, елімізде түрып жатқан орыстардың саны баршылық, үшінпгіден, Ресейде де бірталай қазактар түрады. Екі мемлекет арасындағы қатынас дүрыс болса, ел тыныш болады. Осыған орай, Ресеймен достық, ынтымактастық және өзара комек туралы үзақ мерзімді шарт жасалды. Қазақстанньщ Қытаймеи сауда-экономикалық, ғылыми-техникалық және мәдени ынтымақтастықта шекара бойыңдағы аудандарда еркін сауда аймақтарын ашу мәселелері жөнінде айтарл!.ік:і;ні жылжу бар екендігін айтқан жөн. 1994 жылы сәуір айында Алматыда Қазақстан мен ҚХР арасында мемлекстгік шекараның өтуі туралы шартқа қол қойылды. Бүл қүжапыіі. мацьпы өте зор болды. Қазакстанның Орта Азия мемлекстгсрімсн ортақ мүдделері бар. Тегі бір, тарихи тамырлас, рухаин бауырлас Түркиямен екі арада озара тишді экономик.иіық ынтымақтастықты дамытуға, мәдени байланыстаітмсіі влмасуға деген екі жақты үмтылыс бар. Сол сияк.'п,і Иран елімёи де достық, ынтымақтастық қатынастар дамьш, бекіп келеді. Елбасы Н.Э.Назарбаев Европадағы Қауіпсіздік 'жене Ынтымақтастық женіндегі кеңес сияқты, Азия аумағында да қауіпсіздік пен ынтымақтастықтың құрылымдарын құру идеясын БҮҮ-ның Ассамблеясының 47 сессиясында ұсынған болатын. Таяу Шығыс аймағындағы негізгі мемлекеттер Египет, Сирия, Сауд Аравиясы, Оман және Израильмен саяси жэне іскер байланыстар орнатылуда. Сондай-ақ, Батые Европа мен Солтүстік Американың белді елдерімен жан-жақты ынтымақтастықты дамыту одан әрі көзделіп отыр. Республиканың сыртқы саясатына экономикалық байланыстарды нығайтып, дамыту да кіреді. Бүіін Республикада 200-ге жуық шетел фирмаларының, банкілерінің, өзге ұйымдарының өкілдері бар. Қазақстан қазір әлемнің 80-нен астам еліне енімдер шығарады. Тауар айналымының Австрияға - 2,5%-і, Германияға — 11,6%, Үлыбританияға -11,6%, Швейцария-11%, Нидерланды -4,7% келеді. Республикамызда 2000 мыңнан астам бірлестіктер мен кәсіпорындар тіркелген. Еліміздің серіктестерінің арасында ,бүкіл әлемге белгілі "Шеврон", "Эльф Акитэн", "Бритиш Раз", "Аджип" мүнай-газ өндірумен айналысатын компаниялары жөне басқалары жүмыс істейді. Осындай байланыстар алдағы жылдарда барышна арта түспекші. Сайып келгенде, Қазақстан егемен және тәуелсіз мемлекет ретінде қалыптасты және әлемдік қоғамдастықтың толық қүқылы мұшесі, оның ажырағысыіз бөлігі болып еніи отыр. жүктеу/скачать 1,41 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|