Дизайн, тестиль және киім технологиялары факультеті Кафедра «Тоқыма өндірісінің технологиясы» ЕҢбекті қОРҒАУ
Өндірістегі жазымдарды тергеп-тексеру тәртібі
жүктеу/скачать 230,26 Kb.
|
ЕҚ дәрістер кешені (копия)
- Бұл бет үшін навигация:
- Арнайы тергеп-тексеруге
- Өндірістегі жазымдарды арнайы тергеп-тексеру ерекшеліктері
| Өндірістегі жазымдарды тергеп-тексеру тәртібі:
өндірістегі жазымды тергеп-тексеруді жазым болған кезден бастап жумыс берушінің аіспамен жиырма төрт сагат ішінде курылатын, мынадай курамдагы комиссия жургізеді; төрага - уйымның (өндірістік кызметтің) басшысы немесе онын орынбасары; мушелері - уйымның еңбек кауіпсіздігі және енбекті коргау кызметінің басшысы және кызметкерлердің екш. Жазым болган кезде учаскедегі енбек кауіпсіздігіне тікелей жауап беретін лауазымды адам тергеп-тексеруді жургізу кезінде комиссия курамына енгізіледі. Арнайы тергеп-тексеруге: ауыр немесе кісі өлімімен аякталган жазымдар; зардап шеккен адамдар жаракаттарының ауырлык дәрежесіне карамастан, 6ip мезгілде ем және одан да көп кызметкерлер ушыраган топтык жазымдар; катерлі уланудың топтык окигалары жатады. Жумыс берушінің - жеке тулганы өндірістегі жазымды тергеп-тексеруге жумыс беруші немесе онын уәкілетті өкілі,кызметкерөлердің өкілі, жазымды тергеп-тексеруге шарт негізінде дешакырылуы мумкін енбекті коргау жөніндегі маман катысады. Катерлі улану жагдайында комиссиянын тергеп-тексеруінс халыктын санитарлык-эпидемиологиялык салауаттылыгы саласындагы мемлекеттік органнын өкілдері катысады. Комиссиянын жумысына жумыс берушімен немесе зардап шеккен адаммен тиісті шарттык катынастары бар сактандыру уйымының өкілі катысуга кукылы. Жазымды тергеп-тексеру мерзімі комиссия курылган куннен бастап он жумыс кунінен аспауга тиіс. Өндірістегі жазымдарды арнайы тергеп-тексеру ерекшеліктері: 1. Жазымды арнайы тергеп-тексеруді мемлекеттік енбек инспекциясы органынын аумактык бөлімшесі курган комиссия мына қурамда жургізеді. Төраға - мемлекеттік енбек инспекторы; мушелері - жумыс 6epyшi және кызметкерлердің өкілі. Адам кайтыс болган топтык жазымдарды тергеп-тексеруді облыстын, республикалык маңызы бар каланын бас мемлекеттік енбек инспекторы баскаратын комиссия жургізеді; Қayinтi енеркәсіп объектілерінде болган жазымдар кезінде комиссия курамына төтенше жагдайлардын алдын алу және оларды жою жоніндегі мемлекеттік инспектор кіреді. Техногендік сипаттағы төтенше жагдайлар кезінде болган жазымдар кезінде төтенше жагдайлардын алдын алу және оларды жою жоніндегі мемлекеттік инспектор арнайы тергеп-тексеру жоніндегі комиссияның төрагасы болып тагайындалады. Бул жағдай да мемлекеттік енбек инспекторы комиссия мүшесi болып табылады. Қайтыс болган адамдар саны уш адамнан бес адамга дейін болса. топтык жазымдарды тергеп-тексеруді енбек жоніндегі уәкілетті мемлекеттік орган, ал бес және одан да көп адам кайтыс болганда - Қазақстан Республикасынын Укіметі курган комиссия жургізеді Сараптамалык корытындыны талап ететін мәселелерді шешу ушін арнайы тергеп-тексеру жөншдегі комиссиянын торагасы уйымдардын мамандары. галымдар және бакылау-кадагалау органдары катарынан сараптамалык Kішi комиссиялар куруга кукылы. Ауыр зардаптарга әкеп соккан немесе кісі өлімімен аякталған жазымды, кызметкерлердің топтык жазым және топтык катерлі улану жагдайын тергеп-тексеру енбек жоніндегі уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген нысандагы арнайы тергеп-тексеру актісмен реамделедь. Арнайы тергеп-тексеру жөніндегі комиссия төр агасынын келісімігсіз куәлерден, куәгерлерден жауап алуды, сондай-ак ресми тагайындалган комиссиянын жумыс кундерінде кез келген 6ipeyдің немесе өзге де комиссиянын осы жазымга катысты катар тергеп-тексерулер жургізулуіне узіліс алу тыйым салынады. ¥йым объектілеріндегі жарылыстын, авариянын, кираудын және баска да жагдайлардын нәтижесінде зардап шеккен адамды (зардап шеккен адамдарды), жогалган адамды (жогалган адамдарды) 'іздеудің токтатылуын арнайы тергеп-тексеру жөніндегі комиссия авариялык-куткару бөлімше басшысынын және сарапшы мамандардын корытындысы негізінде айкындайды. Өндірістегі жазымдарды тергеп-тексеру материалдарын рәсімдеу және оларды есепке алу: 1. Жазым туралы акт толтырылып, оган енбек кауіпсіздігі және енбеки коргау кызметінің және уйым бөлімшесінің басшылары, сондай-ак уйым кызметкерлерінің өкілдері кол кояды және оны умыс беруші бектіп, уйымнын мерзімен расталады. 2. Улану жагдайларында жазым туралы халыктын санитарлык-эпидемиологиялык салауаттылыгы саласындағы мемлекеттік органнын өкілі де кол кояды. Егер жумыс 6epyшi жеке тулга болса, жазым туралы акт толтырылып, оған жумыс беруші кол кояды және нотариалды турде расталады. Акт тергеп-тексеру материалдарына сәйкес рәсімделуге тиіс оларды есепке алу: жазым туралы акт толтырылып, оган енбек кауіпсіздігі және енбекті коргау кызметінің және уйым бөлімшесінің басшылары, сондай-ак уйым кызметкерлерінің өкілдері кол кояды және оны жумыс беруші бектіп, уйымнын мерзімен расталады; 4. Акт тергеп-тексеру материалдарына сәйкес рәсімделуге тиіс. Әp6ip жазымды тергеп-тексеру аякталганнан кейін жумыс беруші уш куннен кешіктірмей зардап шеккен адамга немесе оның сенімді адамына жазым туралы актіні беруге міндетті. актінің 6ip данасы жумыс берушімен тшеп шарттык катынастары бар сактандыру уйымына, ал екіншісі - мемлекеттік енбек инспекциясына жіберіледі. Жұмыс жасау әрекеті кезінде адам өзінің ағзасымен және өндіріс ортасымен өзара байланыста болады. Адам өндірістік ортаны өзінің жағдайына бейімдейді және оны өзгерте алады және өндірістік орта жұмысшыларға қандай да бір тиімді және кері әсер туғызады. Адам ағзасына өндiрiстiк ортаның әсері, технологиялық процестің ерекшеліктерімен (өндiрiстiк процесстердi автоматтандыру және механикаландыру дәрежесі, жабдықтардың герметикалығы немесе тығыздығы және қызмет көрсету кезіндегі ыңғайлылық және т.б.), еңбек процесінің сипатына (жұмыс жағдайы, бұлшық еттердің жұмысы және нервті-эмоционалды дәрежесі және т.б.) және жұмыстың санитарлық жағдайларымен (метрологиялық жағдай, ауаны зиянды газдармен және шаңдармен ластау, шудың, дірілдің, ультрадыбыстың және т.б. болуы) байланысты болады. Кейбір жағдайларда өндірісстік ортаның бұндай факторлары, жұмысшылардың ағзасына зиянды әсерін тигізеді. Өндіріс орындарында болатын қайғылы жағдайларды ескерту және жұмысшылардың зақымдануын болдырмас үшін, кәсіби жарақатты және ауруды саралау әдісі пайдаланады. Сонымен қатар жұмысшығы қажетті нұсқамалардың болуы міндетті. Кәсіби аурулардың біріңғай классификациясы жоқ. Көбіне этиологиялық қағидаға негiзделген классификация қабылданған. Төмендегідей әсерлерден пайда болатын кәсіби аурулар: - өндірістік шаң-тозаң; - химиялық өндiрiстiк факторлар; - физикалық өндiрiстiк факторлар; - биологиялық өндiрiстiк факторлар. Жарақаттануды саралау әдісі: Өндірістік жарақат – бұл әр түрлi сыртқы және қауiптi өндiрiстiк факторлардың адам ағзасына тигізетін әсердiң салдары. Көбіне, өндірістік жарақаттар құлау, басып кету кезіндегі механиканың әсердің нәтижесінде немесе механикалық жабдықпен жұмыс істеу кезінде болады. Жарақаттану келесідей әсерлердің салдарынан болуы мүмкiн: химиялық факторлар, мысалы улы химикаттардан улану немесе күю; электр тоғы – күйіктер, электр соққылары және т.б.; жоғарғы және төменгі температура (күю немесе үсік шалу); әр түрлі факторлардың болуынан. Өндiрiстiк жарақат – бұл өндірістегі (кәсіпорындағы) қайғылы жағдайлардың жиынтығы. Өндірістік жарақаттардың бірнеше себептері болады. Техникалық жарақат - құрылымдық кемшіліктердің, көліктер мен механизмдердің ақауларының, технологиялық процестердің толық жетілдірілмеуінің, ауыр және зиянды жұмыстардың жеткіліксіз автоматтандырылмауы және механикаландырмауының салдарынан болады. Санитарлы-гигиеналық – санитарлы нормалардың (мысалы, ылғалдылық, температура) талаптарын бұзу салдарына, санитарлы-тұрмыстық бөлмелер мен құрылымдардың болмауына, ұйымдарда жұмыс орындарының жеткіліксіздігіне байланысты болатын жарақаттар. Ұйымдық жарақат – көліктер мен жабдықтарды пайдалану ережелерін бұзуға, жүкті тиеу-түсіру жұмыстарының нашар ұйымдастырылуына, еңбек пен демалыс тәртібінің бұзылуы жағдайына, техника қауіпсіздігінің ережелерінің бұзылуына, уақытында нұсқаулықпен таныспау салдарына және ескерту жазылған тақтайшаларының болмауына байланысты болатын жарақаттар. Психофизиологиялық - жұмысшылардың еңбек тәртiбiн бұзуы, жұмыс орнында мас болу, қасақана жаралану, жұмыстан шаршау және денсаулықтың нашарлауының салдарынан болатын жарақаттар. Кәсіби аурулар – бұл зиянды еңбек жағдайының адам ағзаға тұрақты немесе ұзақ уақыт әсер етуінінің нәтижесінде жұмысшылардың денсаулығының бұзылуы. Кәсіби ауруды және жарақатты алдын алу, қауіпсіз еңбек жағдайларын жасауымен және төмендегі жолдар арқылы iске асады: - еңбек жағдайына байланысты өндірістік объектілерде аттестация жүргізу (аттестацияны жүргізу туралы ереже); - қауіпті және зиянды өндірістік факторларды жою (азайту); - жұмыстан қолы босамайтын және аса қауіпті машиналар мен механизмдерде жұмыс істейтін қызметкерлер үшін ауысым алдындағы дәрігерлік куәләндіруден өту ұйымдарының болуы; - қауіпті аймаққа белгі қою және жұмысшылар мен көлік жүретін жолдардың бағытын өңдеу; - қауіпсіздік белгiлерін қолдану; - ұйымдық және жеке қорғаныс құралдарын пайдалану; - ҚР-ның «Қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы» заңына сәйкес, тиiстi сынауларды (жабдықтар, қорғау құралы, дабыл құралдары, аспаптар, құрал-саймандар, қосалқы жабдық, көлiк, жүк көтеру құрылымдары, белгiлер, лифттер және т.б.) белгiленген мерзiмде өткiзу; - жұмыс істеу және демалыс тәртiптерін сақтау; - еңбекті қорғау және жұмыс шарттары туралы қызметкерлерді ақпараттандыру; - еңбекті қорғау және жұмыс шарттары туралы ағымдық бақылауды орындау; - өндірістік объектідегі іскерлік сараптау жүргізу нәтижелері бойынша еңбек шарттарының жай-күйі туралы қызметкерлерге дер кезінде ақпарат беру; - жұмыс берушінің бөлінген қаржысынан немесе ҚР заңына қайшы келмейтін басқа да жолдар арқылы еңбек қорғау және қауіпсіздік туралы шараларды қаржыландыру. Бөлінген қаржының көлемі ұжымдық келісім-шарт бойынша орындалады; - көз заң тыйым салынбаған Қазақстан республикалары тағы басқалар жұмыс берушi қауiпсiздiк және еңбектi қорғау бойынша шаралардың қаржыландыруы қаржысының арқасында. Құралдардың көлемi ұжымдық келiсiмшартпен анықталады; - еңбектi қорғау бойынша қызметкерлерді әзiрлеу. Түзету әрекеттерін жүргізудің қажеттілігі, еңбек қорғауды басқару жүйесінің сәтсіз және дұрыс орындалмауын анықтаған кезде, ағымдық бақылауды, аудитті жүргізу кезінде және апаттар мен өндірістегі қайғылы жағдайлар айқындалған кезде пайда болады. Түзету әрекеттер, айқындалған кемшіліктердің себептерін жою үшін келесідей түрлерде жүзеге асады: - еңбектi қорғауды басқару жүйесiнiң iшкi құжаттарына өзгертулердің енгiзілуi; - қызметтің түрін есепке ала отырып, еңбек қорғау төңірегіндегі нормативтік құқықтық актілерінің талаптарына өзгерістердің енгізілуі; - еңбек қорғау төңірегіндегі жауапкершілікті және өкілетті адамдарды қайта бөлу; - қорларды қайта бөлуi. Өндірістік жарақаттарды алдын алу үшін ең маңызды: нұсқауларды білу (нұсқама), оқыту, еңбек қорғау бойынша білімдерін тексеру болып табылады. Нұсқамалар өндірістің еңбек қорғау нұсқаулығының негізінде, еңбек қорғау бойынша типтік нұсқаулықтың болуынан тәуелсіз, кәсіпорындағы бір технологиялық процеспен бірігіп жұмыс істейтін жеке немесе бірнеше мамандықтардың қызметкерлері үшін 2004 жылдың 2 желтоқсанында №278 тарумен бекiтiлген «Ұйымдардағы қауiпсiздiк және еңбектi қорғау бойынша өңдеу және нұсқауларды бекiтудiң ережелерi» негізінде жүргізіледі. Жұмысшылардың нұсқауларын ұйымдастыру. Жұмысшыларға нұсқама жүргізудің сипаты мен уақытына байланысты нұсқамалар: кіріспе, жұмыс орнындағы алғашқы нұсқау, екінші реттік нұсқау, жоспардан тыс нұсқау, мақсатқа сай нұсқау болып бөлінеді. Кіріспе нұсқау Еңбек қауiпсiздiгi бойынша кіріспе нұсқамаларды, жұмысқа қабылданған қызметкерлердің білімдеріне, осы мамандықта жұмыс жасаған жұмыс өтеліміне (стаж) немесе қызметіне қарамастан, іссапарға кеткен немесе уақытша жұмыс жасайтын қызметкелерге және өндірістік оқуға немесе тәжірибелік жұмысқа келген студенттер мен оқушыларға қарамастан барлықтары өтулері тиіс. Кәсіпорындағы кіріспе құсқаулықты ҚжЕҚ (қауіпсіздік және еңбекті қорғау) бойынша маманы өткізеді немесе кәсіпорындағы бұйрық бойынша осы міндетті жүктеген тұлғаға тапсырады. Кіріспе инструктаж еңбек қорғау немесе оқуға үйрететін қазіргі заманғы жаңа технологиялық құралдары және көрнекі құралдары бар (плакаттар, экспонаттар, макеттер, үлгілер, кинофильмдер, диафильмдер, бейне фильмдер тағы сол сияқты) арнайы жабдықталған бөлмелерде өткізіледі. Кіріспе нұсқаулықты, еңбек қорғау бойынша нұсқаулар мен ережелер, мөлшері және ЕҚСС (Еңбек қауіпсіздігін стандарттау және сертификаттау) стандартарының талаптарын есепке ала отырып, еңбек қорғау бөлімінде қарастырылған бағдарлама бойынша өткізіледі. Жұмыс орнындағы алғашқы нұсқау. Жұмыс орнындағы алғашқы нұсқауды өндірістік әрекеттер басталғанға дейін жүргізеді: - өндірістегі қайта қабылданғандармен бірге барлығына, бір бөлімшеден басқасына ауысқандарға; - іс-сапарға келген, уақытша жұмыскерлерге өздеріне жаңа жұмысты орындауға берге, жұмыскерлерге; - жұмыс істеп тұрған өндіріс территориясындағы құрылыстық-монтажды жүргізіп жатқан, құрылысшыларға; - өндіріске оқуға немесе тәжірибеден өтуге келген жаңа жұмысты орындаудың алдында, оқушылар мен студенттерге, сонымен бірге оқу зертханаларында, класстарда, шеберханаларда, учаскелерде, мекмептен тыс үйірмелер мен секцияларда жаңа тәжірибелік жұмысты орындаудың алдында студенттерге және оқушыларға. Жұмыс орнындағы алғашқы нұсқаудан босатылған қызметтік жұмыскерлер мен мамандықтардың тізімін кәсіби ұйымдар мен еңбек қорғау бөлімшелерінің (кеңсе, инженермен) келісімі бойынша өндіріс басшысы бекітеді. Жұмыс орнындағы алғашқы нұсқауды өндірістің құрылымдық бөлімшелерінің және өнідірістің басшылары бекітіп, жасаған бағдарламасы бойынша жүргізіледі, ал жеке мамандықтар үшін ССТҚ стандарттарының талаптарын ескере отырып, жұмыстың түріне байланысты еңбек қорғау бойынша нұсқау мен сәйкес ережелер, өндірістік нұсқаулар мен басқада техникалық құжаттарға сәйкес жүргізіледі. Екінші реттік нұсқау. Екінші реттік жүргізілетін нұсқауды мамандығына, жоғары біліміне, еңбек өтеліміне, орындалатын жұмыстың сипатына тәуелсіз, жарты жылда бір рет жүргізіледі. Кәсіби ұйымдармен және мемлекеттік бақылаудағы жергілікті сәйкес органдардың келісімімен, ұйымдар мен өндірістер кейбір категориялы жұмыскерлер үшін ұзартылған екінші реттік нұсқау жүргізуі мүмкін (1-жылға дейін). Екінші реттік нұсқауды жеке немесе бір типті жұмыстарды орындайтын, жұмыскерлер тобына толық көлемде жұмыс орнында алғашқы нұсқау бағдарламасы бойынша жүргізеді. Жоспардан тыс нұсқау. Жоспардан тыс нұсқауды жүргізеді: жаңа стандарттарды, ережелерді, еңбек қорғау бойынша нұсқау, сонымен бірге оларға өзгерістер енгізілген кезде жүргізеді; - еңбек қауіпсіздігіне әсер ететін, технологиялық үрдістер өзгергенде, жабдықтарды ауыстырғанда және модернизациялағанда, алғашқы шикізатты, материалдарды және басқа факторларды, аспаптарды және қосымша аспаптарды ауыстырған кезде жүргізеді; - апатқа, жарақатқа, жарылысқа немесе өртке, улануға алып келуі мүмкін еңбек қауіпсіздігі талаптарын жұмыскерлер мен оқушылар бұзған кезде жүргізіледі; - бақылау органдарының талаптары бойынша; - жұмыс үзілісі кезінде- қосымша еңбек қауіпсіздігі талаптары қажет болғанда (білімін жетілдіру) 30 календарлы күннен кем емес, ал қалғандары үшін 60 күнге сәйкес. Жоспардан тыс нұсқау жеке немесе бір мамандықтың жұмыскерлері үшін жүргізіледі. Нұсқаудың мазмұны мен көлемі, оны жүргізуге алып келген жағдайлар мен себептерге байланысты әрбір нақты жағдаймен анықталады. Мақсатқа сай нұсқау. Мақсатқа сай нұсқауды мамандығы бойынша тура міндетімен байланысты емес бір рет орындалатын жұмыстар жүргізу кезінде жүрігізіледі (тиеу, төгу, территорияны жинау, өндірістен, цехтан тыс бір рет орындалатын жұмыстар); төтенше жағдайлар мен апаттың салдарын жою; наряд-рұқсат, рұқсат беру және басқада құжаттарды рәсімдеуде орындалатын өндірістік жұмыстар; оқушыларға ұйымда экскурция жүргізу кезінде (экскурциялар, спорттық бәсекелер және т.б.). Жұмыс орнындағы алғашқы, жоспардан тыс және мақсатқа сай нұсқауларды жұмыс басшысы жүргізеді. Жұмыс орнындағы нұсқаулар білімдерін ауызша түрде сұаумен немесе техникалық құралдардың көмегімен білімдерін тексерумен, сонымен бірге жаңа қауіпсіздік тәсілдерін үйренгендігін тексерумен жүзеге асырылады. Білімдерін нұсқау жүргізген адам тексереді. Жұмыс орнындағы алғашқы, екінші реттік, жоспардан тыс жүргізілген нұсқаулар, стажировкалар немесе жұмысқа рұқсат бер жұмыс орнындағы нұсқауды жүргізу журналына тіркеліп, жазылады (6-қосымша), ол жерге міндетті түрде нұсқаудан өткен және нұсқауды өткізген адамның қолы қойылады. Жоспардан тыс нұсқауды тіркеген кезде оны жүргізудің себептері көрсетіледі. Бақылау сұрақтары 1. Сәтсіз оқиғалардың себептері қалай жіктеледі 2. Жұмысқа байланысты сәтсіз оқиғалар қалай бөлінеді 3. Өндірістегі қандай сәтсіз оқиғалар тексеруге және есепке алуға жатады 4. Егер жұмысшы командировкада болған жағдайда, сәтсіз оқиғалар қай жерде және кімнің тексерілуімен жүргізіледі 5. Ауыр, топтық және өліммен біткен сәтсіз оқиғаларды комиссия қандай мерзім ішінде тексеру керек 6. Кәсіптік жарақаттарды талдау әдістері жүктеу/скачать 230,26 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|