Дизартрия Орындаған: Тұрғын А. А. Қабылдаған: Рахимова М. М. Жоспары


Сөйлеу тілінің просодикалық жағын тексеру



бет4/11
Дата18.10.2022
өлшемі41,76 Kb.
#43800
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Байланысты:
Ерте жастағы сал ауруы бар балалармен түзету жұмысын жүргізу(Е. -emirsaba.org

4.Сөйлеу тілінің просодикалық жағын тексеру.


  • 4.Сөйлеу тілінің просодикалық жағын тексеру.

  • Тексеру барысында келесі тапсырмалар пайдаланылады: жатқа тақпақ айту,көлемі аз мәтінді мәнерлеп оқу.

  • Келесі критерийлер бойынша талданып,сөйлеу картасында белгіленеді:

  • -дауыс: күші,жоғарлығы,тембрі,мұрыннан айтылуы,жұмсақ айтылуы;

  • -жылдамдығы :тез,баяу,шапшаң;

  • -сөйлеу тілінің әуезділігі-ырғақтылығы: хабарлау,сұрау,лепті интонациялар;

  • -сөйлеудің анықтылығы,түсініктілігі: дыбыстарды,буындарды анық айтпауы,сөз екпіндерін дұрыс қолданбау.

5.Фонематикалық қабылдауын тексеру.


  • 5.Фонематикалық қабылдауын тексеру.

  • Алдымен баланың физикалық естуін тексеру қажет (мамандар тексереді),өйткені дизартриясы бар балалардың көбінде есту қабілетінің бұзылуы байқалады.Тексеру келесі бағытта жүргізіледі:

  • -сөзсіз дыбыстарды тану,ажырату;

  • -фонемаларды,буындарды ажырату;

  • -фонематикалық талдау мен жинақтау дағдыларын тексеру;

  • -дыбыстық құрамы ұқсас буын,сөздерді тану,ажырату.

  • 6.Сөйлеу тілінің фонетикалық,лексикалық-грамматикалық жағын тексеру.

  • 7.Жазу мен оқуын тексеру.

  • 8.Моторлы және сенсорлы функцияларын тексеру.

  • 8.1.Динамикалық праксисті тексеру.

  • 8.2.Кеңістік праксисін тексеру.

  • 8.3.Конструктивті праксисті тексеру.

  • 8.4.Қолдың қалпының праксисін тексеру.

  • 8.5.Психомоторлық кескінді тексеру.

  • 8.6.Ырғақтылықты сезінуін анықтау.

  • 4. Дизартрияның көмескі түрі

Дизартрияның көмескі түрі


  • Логопедияда дизартрияның көмекі түрі сөйлеу тіл кемістігінің ерекше түрі болып 20-ғасырдың 50-60 жылдары бөлініп шыға бастады. Р.А. Белова-Давид патогенетикалық принципке негізделген сөйлеу тілінің дыбыс айтуының бұзылуының классификациясында екі негізгі түрін атайды: бұзылудың функционалды дислалиясы және орталық жүйке жүйесінің органикалық зақымдалуының салдарынан болған дизартрия.

  • «Дизартрияның көмескі түрі» деген терминді ең алғаш рет О.А. Токарева қолданған. Оның пікірі бойынша, аталған кемістігі бар балалар көп дыбыстарды дұрыс айта алады, бірақ еркін сөйлеуде олар машықтандырылмаған және ажыратылмаған болады.

  • Зерттеулер алғашқыда дизартрияның көмескі түрін дыбыс айту кемістігіне жатқызғанан кейін көптеген авторлар оны сөз және сөзсіз функция симптоматикасы ретінде қарастыратын болды. Қазіргі таңда арнайы әдебиеттерде дизартрияның көмескі түрі бас ми минимальды дисфункциясының салдарынан болған кемістік деп қарастырылады. Дыбыс айтылуының бұзылысымен қатар зейін, есте сақтау қабілетінің, интеллектуалды әрекет, ерік, жеңіл қозғалыс бұзылады және жоғарғы ми қыртысы функцияларының қалыптасуының бұзылыстары байқалады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет