Дүниетаным туралы түсінік. Дүниетанымның тарихи формалары. «Дүниетаным»
Платонның идеалды мемлекет туралы ілімінің мәнін түсіндіріңіз
жүктеу/скачать 0,76 Mb.
|
| 9. Платонның идеалды мемлекет туралы ілімінің мәнін түсіндіріңіз.
# Платонның мемлекет жөніндегі құнды көзқарасы, мемлекеттің жетілген, идеалды және жетілмеген формаларын анықтау. Оны екі топқа жіктеп көрсетуге болады: мемлекеттің жетілген, иеалды формалары: а) Платонның идалды мемлекеті – құрыламынгың ең негізгі принципі - әділдік б) Аристократия (аристократиялық республика) жетілмеген, құлдыраушы мемлекеттік формалар: а) Тимократия – баққұмарлардың билікті өз қолдарына алуы, онда қоғам іштей іріп-шіриді, өйткені билеуші топ дүниеге ие болуға, баюға ұмтылады. б) Олигархия – (грек «азшылық»), азшылық көпшщілікке үстемдік жүргізуі, байлардың кедейлерді басқаруында, өшпенділік, қастандық жасау орын алады. Одан ысырапсыздық кең орын алады. в) Демократия – мемлекеттік құрлыстың ең шашар түрі, , көпшіліктің билік жүргізуі, онда кедейлер мен байлар арасында өшпенділік өрши түседі. Өрескел түрдегі бостандық, еркіндікке бастан тиранияға жол ашады. г) Тирания – қоғамдық биліктің бір адам қолына көшуі. Платон «идеалды мемлекет» туралы қоғамды үш бөлікке бөледі. 1) Басқарушылар, билік иелері – философтар; 2) Әскерлер, қарауылдар; 3) Жермен айналысатын адамдар, қолөнершілер; Платон игіліктерді 4 түрге бөледі. Олар: 1) жүректілік, 2) данышпандық, 3) естілік, 4) әділеттілік. Бұлардың бәрі адамға бірдей дарымайды. Осы төрт игілік түгелдей дарыған адамдар философтар, сондықтан олар мемлекетті басқару керек. Данышпандықтан басқа үш игілік дарыған, әскер басшылары – олар мемлекетті қорғауы керек. Соңғы, екі игілік дарыған адамдар шаруалар, қолөнершілер. Олар мемлекетке қажетті материалдық игіліктерді өндіреді. Мемлекет өз тарапынан азаматтарын қорғап, материалдық жағдайын жақсартып, тәрбиелеу керек. Сонда мемлекетте қайырымдылық орнайды. Платон идеялар дүниесін жаратушы құдай дей келіп, адам туылғанға дейін оның жаны сол дүниеде болады, ал, содан кейін ол жан бұл дүниеге, жер бетіне келіп, уақытша адам денесіне енеді, ал, өлген соң қайтадан денені тастап шығады да, жаңадан дүниеге келген адамға қонады. Дене төрт түп негізден жаралған, дене өлген соң соған қайтады. Дененің міндеті – жанды қорғау, жан – тіршіліктің идеясы ретінде мәңгі. жүктеу/скачать 0,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|