Добро пожаловать в PowerPoint для Android

Айдың қозғалысы

Қабылдаған:

Орындаған : Мамыралы Л

Тобы: ЕП 20-2К

Жоспар:

1.Жердің серігі –Ай.

2. Ай сипаттамасы .

3. Айдың қозғалысы.

4.Ай фазалары және олардың ауысуы.

5. Ай қозғалысының Жерге әсері.

Жердің серігі –Ай.

Ай (лат. лұна) — Жердің табиғи серігі, өзінен жарық шығармайтын Жерге ең жақын аспан денесі. Ол Жерді эллипстік орбита бойымен (1,02 км/сек жылдамдықпен) айналады. Жер мен Ай арасындағы орташа қашықтық 3845000 км.Ай бетіне түскен Күн сәулесінің 7%-і ғана кейін шағылады. Айдың 354 сағатқа созылатын күндізгі уақытында оның беті 130оС-ға дейін қызса, сонша уақытқа созылатын түнінің ортасында — 170оС, ал таң алдында — 200оС-ға дейін суиды. Атмосферасының жоқтығынан Ай бетінің жылынуы мен суынуы Күн сәулесінің түсу бұрышына байланысты тез өзгеріп отырады. Жай көзбен қарағанда Ай бетінде қарауытқан дақтар көрінеді.

Ай сипаттамасы

• Массасы Жердің салмағының 1/81 тең, яғни 7,35*1022 кг.
• Тығыздығы 3344 кг/м3
• Ай диаметрі 3476 км (Жер диаметрінен 4 еседей аз), яғни радиусы 1738 км.
• Айдың өз атмосферасы жоқ. Бетіндегі температурасы −173 °Ц -ден 127 °Ц -ге дейін барады. Айдың қалыңдығы 60–120 км фелдшпат жотадай қабығы силикат мантияның үстінде жатыр. Базальт лавалары Ай бетінің 17 % жабады. Радиусы 300—400 шағын (Ай көлемінің 2—3 % құрайтын) темір ядросының болуы ықтимал.
• Ай бетіндегі ауырлық күшінің үдеуі 1,62 м/сек2. Орбитасының эллипсті және аспан денелері ұйытқуы ықпалында болуына байланысты Айдың Жерден қашықтығы 356400 км-ден (перигейінде) 406800 км-ге (апогейінде) дейін артады, ал орташа қашықтығы 384401 км. Осы ауытқуға сәйкес Айдың көрінерлік бұрыштық диаметрлері 33' 32"-тан 29' 20"-қа дейін өзгереді.

Айдың қозғалысы

Бұл қозғалыстар - бұл айды сипаттайтын және толқындармен және ай фазалары.

Ол әртүрлі қозғалыстар кезінде оларды аяқтауға біраз уақыт кетеді. Мысалға, толық аударма айналымы орта есеппен 27,32 күнді алады. Бұл, әрине, ай бізге әрқашан бір келбетті көрсетеді және толық бекітілген тәрізді.

Жер Күнді айналғанда, Ай мұны да жасайды, бірақ Жерде, шығыс бағытта. Айдан Жерге дейінгі қашықтық оның барлық қозғалыстарында өте өзгеріп отырады. Ғаламшар мен жер серігінің арақашықтығы - 384 км. Бұл қашықтық оның орбитада тұрған сәтіне байланысты толығымен өзгереді. Орбита өте түсініксіз және кейде шалғай болғандықтан, Күн өзінің тартылыс күшімен айтарлықтай әсер етеді.

Айдың түйіндері бекітілмеген және 18,6 жарық жылы қашықтыққа жылжиды. Бұл ай эллиптикасының бекітілмегендігіне және айдың перигейі 8,85 жылдағы әрбір айналымға сәйкес келеді. Бұл перигей - бұл ай өзінің толық фазасында болғанда және оның орбитаға жақын орналасуы. Екінші жағынан, апогей - бұл орбитадан ең алыс болған кезде.

Ай фазалары

Айдың бірдей екі фазасы аралығын 29,53 тәулік (синодтық ай), ал оның жұлдыздарға қатысты Жерді бір айналып шығатын уақыты 27,32 тәулік (сидерлік ай немесе жұлдыздық ай) болады. Айдың өз осінен айналу периоды Жерді айналып шығу периодымен бірдей болғандықтан 59%-тін қамтитын жарты сферасы көрінеді. Қалған 41%-ті көрініп үлгермейді. Арғы беті осы себепті ғарыш кемелерімен арнайы суретке түсіріліп, картасы жасалды

 Ай фазасы — Айдың жерге көрінетін бөлігінің әр түрлі пішінде болуы. Күннен түсетін жарықтың жепге, Айға түрліше қалыпта орналасуынан жаңа Ай туғанда орақ тәрізді болып көрінеді. Жаңа Ай Күннен шығысқа қарай қозғалады да, біртіндеп тола бастайды. 2 аптада дөп-дөңгелек толған Айға айналады. Бірақ осы қалпында тұрып қалмайды. Келесі жаңа фазасына ауысады.

Айдың қозғалысына байланысты түрлері.

• Сидеральды ай. Бұл 27 күн, 7 сағат, 43 минут 11 секундқа созылатын күн. Бұл ай ай фазасы толық шеңберді аяқтаған кезде пайда болады. Сағат шеңбері - аспан сферасындағы максимум.
• Синодтық ай. Бұл екі бірдей фазаны өтуге тура келетін уақыт және әдетте 29 тәулікке созылады. Ол сондай-ақ луна деп аталады.
• Тропикалық ай. Бұл Овен нүктесінің шеңбері бойынша айдан кейін екі қадам болатын уақыт туралы. Әдетте бұл 27 күнге созылады.
• Аномалиялық ай. Ол 27 күн 13 сағатқа созылады және перигейде қатарынан екі фаза болған кезде болады.
• Драконикалық ай. Айдың бір фазасынан екінші фазасына көтерілу торабы арқылы өтетін уақыт. Ол 27 күн 5 сағатқа созылады.

Воспроизведение трансформации

Айдың қозғалысының Жерге әсері

Ай ежелден қасиетті саналған.Әсіресе айдың толуы ерекше назар аударарлық құбылыс .Айдың толысу уақытында мұхит сулары көтеріледі. Айдың толысуы адамдарға да бір деңгейде әсер етеді делінген.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі: 1.Физика және астрономия. Алматы «Атамұра» 2003 2. Дүниетану. 4 сынып Алматы «Атамұра» 2009 3.www.Google сайты 4. Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет 5.Энциклопедия «Астрономия және космос» , М : «РОСМЭН» ,2010

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі: 1.Физика және астрономия. Алматы «Атамұра» 2003 2. Дүниетану. 4 сынып Алматы «Атамұра» 2009 3.www.Google сайты 4. Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет 5.Энциклопедия «Астрономия және космос» , М : «РОСМЭН» ,2010

жүктеу/скачать 173,09 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: