Досмурзин ержан



Pdf көрінісі
бет79/110
Дата19.02.2023
өлшемі8,45 Mb.
#69091
түріЛекция
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   110
кекетпе. Кекетпе — күлкілілікті өнердің бір түрін 
белгілейтін атауы. Кекетпеде көбінесе көзге түскен 
кейіпкердің, адамның, жүрыс-түрысы, дауысы, тілі, бет- 
жүзінің қимылы, көзқарастары, сөйлеген сөздерінің 
қайырмалары, мақамы, көбейтілген-күлкіліктіге жеткі- 
зіліп, күлкілікті көрсетіліп-айтылып, көрермендерге 
жеткізіледі. Кекетпеде, кекетушінің көрерменге, тың- 
даушыға, кімді кекетіп-айтып-көрсетіп түрғаны, оның 
өзінің ойы арқылы біліп-танып түрғаны өте маңыз- 
дылықты. Кекетпеде — нысанмен-нысанға сынақтылық 
қатынастың дәрежесі әр түрлі болады. Бүнда әзілдік 
мегзеуден, карикатураға* және сарказмға* дейін барады. 
Кекетпенің озі, конелікте белгілі болды. Мысалы үшін; 
Аристофанның*, “Бақалар”, “Бүлттар” атты комедиялары, 
Еврипидпен* Сократқа* деген - кекетпелерді иемдейді.
Аристофанның шығармашылығы, күлкілікті коме- 
дияның, ең жоғарғы шыңы. Комедиялары гротескалық*, 
буффонадалық*, және жыйы фантастикалық* мінезге 
и е л ік т і. С а я с а т т ы л ы қ , ә д е б и е т т іл ік н ем есе ар- 
ождандылық сюжеттерімен, оздерінің мазмүндарымен 
бүлар памфлеттер* болып келеді. Советтік онерінде және 
әдебиетінде, кекетпе жолдастылық сынаққа отеді. Ал 
с о ц и а л и з м г е қ а р с ы л ы қ т ы қ ү б ы л ы с т а р ға к а р с ы
бағытталғанда, сықақтылық мінезді алады. Бүл бағытта
В. Маяковскийдің*, А. Безыменскийдің*, кекетпелері 
келтіріледі. Қазіргі заманны ң эстрадалық онерінде, 
кекетпе кең таралуымен белгіленеді. Ресейдің белгілі 
еңбек сіңірген әртісі Г. Хазановтың кекетпелері, бүгінгі 
күнге дейін, корерм ендерді, ты ңдауш ы ларды , таң 
қалдырып, бір сәт молдір күлкіге болейді.
“Геракл” атты кекетпесі, кекетпелерінің ең нағызы. 
Эстрадалық әртіс, эстрадалық онерінде (соз сойлеу-
214


Мәдениеттану
лерінде, шығуларында, көрермендермен тілдескенде 
және т.б. жеңіл тәлкектіліктіде пайдаланады. Тәлкек 
(грек тілінен аударғанда — өзін өзгерту, жасыру
күлкіліктің бір түрін белгілейді ж әне ком едиялы к 
бейнені жасаудың бір тәсілі. Күлкіліктіге, ашық күлкі- 
сімен тікелей жауап беретін әзілге қарағанда, тәлкек 
бүл жасырын күлкі, бүның жарылып шығатын күші, 
сыртқылықты, байсалдықты түрімен бетперделенеді. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   110




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет