Әбеуова И.Ә. Әлеуметтік психология
Қарым-қатынас процесіндегі этномәденнеттік
жүктеу/скачать 1,67 Mb. Pdf көрінісі
|
| 5. Қарым-қатынас процесіндегі этномәденнеттік
өзгешеліктер Әлеуметтік объектілерді қабылдауда, әсіресе, басқа этникалық топтардың өкілдерін қабылдауда, аньщ көрінетін этникалык таптауьфьга, этникальщ өзіндік сана, өзін белгілі этникальщ топ өкілі деп түсінуімен байланысты. Этникальщ топтар өз тобыньщ ерекшеліктерін, басқалардан өзгешелігін анық түсінеді. Басқаның бейнесі тым қарапайым түрде, басқа топ өкіліне ерекше әлеуметтік (этностық) бағдарды кұрайтьга кейбір ЭТНОС-аралық қарым-қатьгаас негізінде қалыптасады. Осы жағдайда басқа этникалық топпен жасальшган бұрынғы қарым-қатынас тэжірибесі үлкен рөл атқарады. Егер де ол қарым- қатьгаас өшпенділік негізінде болса, жаңа қабылданатьга топ өкіліне де осындай көзқарас болады. Осындай бағдарга байланысты қалыптасқан бейне - этникалық таптауырьга болып саналады. Көбіне этникалық таптауырьганың пайда болуы этностар арасындағы қарым- қатынасының жеткіліксіздігімен де байланысты. Өзінің этникальщ тобьшың ерекшеліктерін түсіну басқа топтарға деген жаңсақ нанымды тудырмайды. Тек басқа топты бағалау кезінде, оның бейнесінде бұрмаланушылық пайда болуы мүмкін. Мұндай жағдайда психологиялық тұрғыдағы этноцентризм -— барльщ 34 болмыстағы құбылыстарды "өзінің" этникалық тобы позициясынан (оны эталон деп алып) қабылдау көрінеді. Ал адамдардьщ ұлттық ерекшеліктерінің негізі қайда? деген сұраққа толық жауап беру қиынға соғады. Негізінен, тарихи дамудың нәтижесінде қальгатасқан, экономикалық, элеуметгік, мәдениеттік жағдайларга байланысты екенін көруге болады, дегенмен бұл күрделі проблема әлі де болса түбегейлі шешілмеген. Мэселен, әр жұртта сәлемдесу салты да әр түрлі болып келеді. жүктеу/скачать 1,67 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|