Әдебиет туралы жалпы түсінік әдебиет – араб сөзі, ол «үлгілі сөз»



бет99/245
Дата24.03.2022
өлшемі0,52 Mb.
#28640
1   ...   95   96   97   98   99   100   101   102   ...   245
Қисса-дастандары:

«Салиха-Сәмен»



«Ағаш ат»

«Шеризат»

«Жәмсап»

«Үш жетім қыз»

«Француз»

«Барат қыз»

«Нұрғыман-Нағым»

«Мәлік-Дарай»

«Кешубай».
Әндері:

«Үлкен Ардақ»

«Кіші Ардақ»

«Еркем-ай»

«Қаракөз»

«Шама»


«Әсет»

«Қоңыр қаз»

«Майда қоңыр»

«Мақпал»


«Қайшақбай»

«Інжу-Маржан» (махаббат туралы)

«Жалған-ай»

«Сырмақ үйкер».

«Беташар», «Аужар» (халық ауыз әдебиетінің үйлену салт өлеңдері жайлы)
МҰХАМЕДЖАН СЕРАЛИН

(1872–1929)



Туған жері: Қостанай облысы, Қарабалық ауданы, Өрнек ауылы.

Қызметі: ХХ ғасыр басындағы қазақ халқының үлкен қоғам қайраткері, жазушы, ақын, публицист, журналист.

Троицкідегі медреседе оқып, Қостанайдағы 2 кластық орыс-татар мектебін бітірген.



1911-1915

Троицкіде «Айқап» журналын шығарды.

1919-1920

«Ұшқын» газетінің қызметкері.

1921-1922

Қостанайдағы Шұбар болыстық атқару комитетінің төрағасы.

1922-1923

Қостанай губерниялық атқару комитеті төрағасының орынбасары.

1923-1926

«Ауыл» газетінің редакторы.

1900

Алғашқы жарияланған «Топжарған» поэмасы қазақ әдебиетіндегі тарихи шығармалар қатарына жатады. Поэмада ХІХ ғасырдың 30-40- жылдарындағы қазақ өмірі, Кенесары, Наурызбай бастаған қозғалыс бейнеленген. Поэманың негізгі кейіпкері Адай жігітінің бостандықты көксеген ой-арманы Кенесары көтерілісімен желілес беріледі.


1903

Осы жылы жарық көрген «Гүлқашима» поэмасы әйел теңсіздігі мәселесіне арналған. Ақын ескілікті әдет-ғұрыптарға және қазақ қоғамының кертартпа күйіне негізгі кейіпкердің (Баймағамбет) өлімі арқылы наразылық білдіреді. Поэмада еркінен айырылған адал жардың сезім тазалығы жырланады.

Өлеңдері:

«Бай, патша һәм кедей»

«Бай, қасқыр, аңшы» т.б.


Мақалалары (қазақ қауымын» жоғын жоқтап, отырықшылдық, оқу-ағарту секілді басты мәселелерді нақты көтерді):

«Аштық хаһында»

«Келешек заманымыздың қамы»

«Қазақ халқының мұң-мұқтаждығы»

«Қазақ жастары»

«Отырықшы болған қазақтар туралы» т.б.


Фердоуси «Шаһнамасының» «Рустам-Сухраб» бөлімін В.Жуковский нұсқасынан, сондай-ақ А.Сорокиннің «Жусан» повесін қазақ тіліне аударған18.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   95   96   97   98   99   100   101   102   ...   245




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет