Әдіскер жаршысы


БЕЙІНДІК ОҚЫТУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ



Pdf көрінісі
бет5/23
Дата03.03.2017
өлшемі3,75 Mb.
#5470
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23

БЕЙІНДІК ОҚЫТУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ 
 
Уразалина А.Т., 
Қарғалы ауданы Петропавл орта мектебі 
 
“Бағдарлы  оқыту  білім  алушылардың 
қызығушылығы,  бейімділігі  мен  қабілетіне 
сәйкес,  оқытуды  саралап  және  даралап 
ұйымдастыру  процесі”.  ҚР  “Білім  туралы” 
Заңынан  Қазақстан  Республикасының  Мем-
лекеттік  жалпыға  міндетті  білім  беру  стан-
дарттарының негізгі ережелеріне сәйкес 2006 
– 2007 оқу жылынан бастап еліміздің жалпы 
білім  беретін  мектептерінің  жоғары  сатысы-
на бағдарлы оқыту енгізілді. Ауыл мектепте-
рінің  жоғары  сыныптарында  бағдарлы  оқы-
туды ұйымдастырудың өзіндік ерекшеліктері 
бар,  сондықтан  мектептегі  білім  беру  мен 
тәрбие  үдерісіне  әсер  ететін  нақты  жағдай-
ларды  ескермей,  ұтымды  бағдарлы  оқыту 
моделін жүзеге асыру мүмкін емес. 
Республикада  12  жылдық  білім  беру 
моделіне  өту  жоспарланып  отырғанда,  ауыл 
мектептеріндегі  бағдарлы  оқыту  мақсаттары 
ауылдық  жерлердің  экономикалық  және 
әлеуметтік дамуының әлеуметтік міндеттері-
не қатысты нақтылануы тиіс. 

 
32 
     
 
Білім сапасы - білім алушылардың мем-
лекеттік стандарттың деңгейін төменнен жо-
ғары қарай меңгеруімен анықталады. 
Бағдарлы оқыту  – жалпы білім беретін 
мектептердің  жоғарғы  сатысында  даярлы 
оқытуға, оқушының әлеуметіне және мектеп-
тің  жоғары  сатысының  орта  және  жоғарғы 
кәсіптік  білім  беру  мекемелерімен  сабақтас-
тығына  бағытталған  арнайы  дайындық  жү-
йесі.  Бағдарлы  оқытуды  ұйымдастыру  үшін 
білім  беретін  мекеме,  ең  әуелі,  бағдарлы 
оқытуды  ұйымдастырудың  нақты  жағдай 
үшін  неғұрлым  тиімді  үлгісін  таңдап  алуы 
қажет. Бағдарлы оқытуды ұйымдастыру үлгі-
лері деп, нақты жағдайларда бағдарлы оқыту 
түрлерін жүзеге асыру тәсілдерін айтады. 
Бағдарлы  оқытуды  ұйымдастыру  үлгі-
лерінің  мүмкін  нұсқалары  ретінде  мына-
ларды атауға болады: 
1) Бағдарлы оқытуды ұйымдастырудың 
мектепішілік үлгісі; 
2) Бағдарлы оқытуды ұйымдастырудың 
тораптық үлгісі; 
-
 
Ресурстық  орталық  негізінде  ұйымдас-
тыру; 
-
 
Әлеуметтік серіктестік негізінде ұйымдас-
тыру. 
Ұйымдастыру  үлгілерінің  түрліше  бо-
луы  бағдарлы  оқытуды  ұйымдастырудың 
типтері  мен формаларын үйлестірудің алуан 
түрлі  болуынан  туындайды.  Мектепішілік 
бағдарлау  үлгісі  деп,  бағдарлы  оқытуды  бі-
лім  беретін  бір  ғана  мекеменің  күшімен 
ұйымдастыруды  айтады.  Бұл  жағдайда  жал-
пы білім беретін мекеме бір бағдарлы немесе 
көп бағдарлы болуы мүмкін. Бірбағдарлы бі-
лім беретін мекеме таңдалып алынған бір ға-
на  бағдарды,  мысалы,  жаратылыстану-мате-
матикалық  немесе  қоғамдық-гуманитарлық 
бағдарды  жүзеге  асырады.  Әр  бағдардың 
ішінде  білім  салалары  бойынша  бір  немесе 
бірнеше  мамандану  бағыттары  болуы  мүм-
кін, мысалы, жаратылыстану-математикалық 
бағдарда: химия-биологиялық, биология-гео-
графиялық, физика-математикалық және т.б. 
Көп  бағдарлы  білім  беретін  мекеме  оқыту-
дың  бірнеше  бағдарын,  мысалы,  жараты-
лыстану-математикалық  немесе  қоғамдық-
гуманитарлық бағдарды жүзеге асырады. 
Мектептің  бағдарлау  үлгісін  таңдау 
кезінде мыналар ескерілуі қажет: 
-
 
Оқушылар  мен  ата-аналарының  тарапы-
нан  жеке  пәндер  бойынша  жоғары  деңгейде 
білім алуға әлеуметтік сұраныстың болуы; 
-
 
Таңдалып алынған бағдар бойынша жоға-
ры  оқу  орындарына  білімін  жалғастыруға 
талпынысы; 
-
 
Мектеп бітірушілердің бәсекеге қабілетті-
лігін қамтамасыз ету мәселесінің шешілуі; 
-
 
Жоғары  сынып  оқушыларының  жеке  қы-
зығушылықтары, қабілеті мен бейімділігі
-
 
Сынып  оқушыларының  көпшілігінің  таң-
далып  алынатын  мамандану  пәндері  бойын-
ша нақты дайындық дәрежесі; 
-
 
Бағдарлы оқытуды жүзеге асыратын жетік 
пән мұғалімдерінің болуы; 
-
 
Мектептің материалдық-техникалық  база-
сы. 
Бағдарлы  оқытуды  ұйымдастыру  үлгі-
лерінің  қай-қайсысының  да  артықшылығы-
мен қатар кемшіліктері де болатынын ескер-
ген  жөн.  Енді  осыларға  жеке-жеке  тоқтала-
йық. 
Бағдарлы  оқытуды  ұйымдастырудың 
бірбағдарлы түрінің артықшылығы мыналар: 
-
 
Мектептегі  педагогикалық  ұжымның  бір 
бағдар шеңберіндегі мақсатты жұмысы; 
-
 
Берілген  бағдар  бойынша  материалдық-
техникалық қорларды шоғырландыру; 
-
 
Мектеп 
бітірушілердің 
бәсекеге 
қабілеттілігін қамтамасыз ету. 
Ал,  кемшіліктері  ретінде  мыналарды 
атауға болады: 
-
 
Оқушылардың қызығушылықтарының үй-
леспеуі  олардың  мектеп  бітіргеннен  кейін 
нақты оқу орнынан түсуге бағдарларының әр 
түрлі болуы; 
-
 
Біркомплектілі  мектептерге  бағдарлы 
оқытуды  енгізу  бойынша  ұйымдастырушы-
лық шешімдердің болмауы;
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
33 
     
 
ПРОФЕССИОНАЛЬНАЯ КОМПЕТЕНТНОСТЬ СОВРЕМЕННОГО ПЕДАГОГА 
 
Шаштыгарин М.М.,  
к.п.н., доцент, Актюбинского регионального государственного университета им.К.Жубанова 
 
В современных условиях повысился сп-
рос на социально активную, творческую лич-
ность, способную самостоятельно принимать 
решения и лично отвечать за их реализацию. 
Динамично изменяющееся общество требует 
изменений в целях, содержании, технологиях 
образования. Качество образования опреде-
ляется  компетентностью  и  уровнем  про-
фессиональной  деятельности  педагога. 
Современное  общество  нуждается  в  педаго-
ге,  способному  к  восприятию  новых  идей, 
принятию  нестандартных  решений,  к  актив-
ному  участию  в  инновационных  процессах, 
готовому компетентно решать имеющиеся и 
вновь  возникающие  научные,  профессио-
нальные задачи. 
Педагог  должен  всегда  находиться  в 
поиске  оптимальных  путей  повышения  эф-
фективности  учебно-педагогической  дея-
тельности,  доступности  изложения  материа-
ла,  повышения  мотивации  обучения  студен-
тов.  В  процессе  практической  деятельности 
педагог непосредственно сталкивается с раз-
личными проблемами, решение которых тре-
бует от педагога – исследователя профессио-
нальной  компетентности.  На  необходимость 
создания  стройной  системы  подготовки  бу-
дущего  педагога  вообще  и  системы  форми-
рования  профессиональных  умений,  в  част-
ности, 
указывают 
многие 
ученые 
(А.И.Пискунов,  И.Огородников,  Н.Кузьмина, 
А.И.Щербаков,  О.А.Абдуллина  и  др.).
  Так, 
А.И.Пискунов  видит  улучшение  подготовки 
учителей  в  научно-обоснованном  отборе 
теоретического  материала  и  его  увязке  с 
практической 
деятельностью 
студентов, 
И.Т.Огородников в совершенствовании орга-
низаторской,  методической  и  научно-иссле-
довательской  деятельности  будущих  учите-
лей;  Н.В.Кузьмина  в  усилении  внимания  к 
гностической,  конструктивной,  организатор-
ской и коммуникативной работе. 
В  словаре  под  редакцией  Ефремовой 
Т.Ф.  дано  следующее  определение  понятию 
«компетентность»:  «Компетентность  –  осве-
домленность, авторитетность; компетенция – 
круг  вопросов,  явлений,  в  которых  данное 
лицо  обладает  авторитетностью,  познанием, 
опытом;  круг  полномочий».  Следовательно, 
внутреннее  содержание  понятия  «компетен-
ция»  обозначает  круг  вопросов,  в  которых 
человек хорошо осведомлен, обладает позна-
нием  и  опытом  деятельности.  Компетент-
ность  в  определенной  области  означает 
обладание  соответствующими  знаниями  и 
способностями,  достаточных  для  осуществ-
ления  цели  данного  рода  деятельности  и 
умение эффективно действовать в ней. 
В  высшей  школе  формируют  профес-
сиональную  компетентность.  Из  чего  она 
состоит?  Компетентность  многогранна,  т.к. 
сам  человек  многогранен,  и  проявить  себя 
он  может  в  разных  видах  деятельности, 
чисто в специальности, в коммуникации, в 
обществе,  в  творчестве  и  т.д.  Главное,  что 
личность  всегда  отражается  в  профессии, 
хотя  существует  извечный  вопрос:  что  пер-
вично  -  личность  в  профессии  или  профес-
сия в личности? В современных услови-
ях  человек  динамичнее  перерабатывает 
информацию  и  принимает  больше  реше-
ний,  а  значит,  опыт  и  мудрость  форми-
руется  быстрее,  и,  следовательно,  компе-
тентность формируется также  быстрее. По-
этому  говорить  о  сформированности  ком-
петентности  в  условиях  вуза  правомерно. 
Таким образом, мыслительный процесс обра-
ботки  информации,  построения  новых  зна-
ний  и  принятия  решений  есть  основа  всех 
видов компетентностей. 
В последнее время международной тен-
денцией является резкое  усиление внимания 
к  проблемам  качества  профессионального 
образования. Это связано как с количествен-
ным  ростом  учащихся  в  сфере  профессио-
нального  образования,  так  и  с  повышением 
требований к технологическим ресурсам об-
щества,  со  всевозрастающей  ролью  новых 
технологий. Своеобразным ответом на проб-
лемную  ситуацию  в  образовании,  возник-
шую  вследствие  противоречия  между  необ-
ходимостью обеспечить современное качест-
во  образования,  отвечающего  международ-
ным  запросам,  и  невозможностью  решить 

 
34 
     
 
эту задачу традиционным путем за счет уве-
личения  объема  информации,  подлежащей 
усвоению, является ориентация требований к 
уровню  подготовки  специалистов  на  дости-
жение профессиональной компетентности. 
Одной из них при разработке методоло-
гии  и  механизма  оценки  качества  образова-
ния  является  избрание  концепции  компе-
тентностного  подхода,  при  котором  оцени-
ваются  профессиональные  знания  и  карьер-
ные  возможности  выпускников.  Обзор  зару-
бежных  и  отечественных  информационных 
источников позволяет говорить об использо-
вании компетентностного подхода в различ-
ных  его  модификациях  в  образовательной 
практике  уже  с  середины  80-х  годов  прош-
лого столетия. 
Сформулированы  основные  понятия 
компетентностного  подхода:  ключевые  и 
специальные компетенции, выявлены основ-
ные направления реализации компетентност-
ного подхода. Профессиональная компетент-
ность  понимается,  как  способность  и  готов-
ность специалиста к реализации приобретен-
ных знаний, умений, навыков, опыта в реаль-
ной профессиональной деятельности. Струк-
тура  профессиональной  компетентности 
включает  в  себя  ключевые,  и  специальные 
компетенции. 
Компетентностный  подход  позволяет 
обеспечить  развитие  системы  среднего  про-
фессионального  образования,  адекватное 
потребностям  современного  производства. 
Ключевыми  показателями  уровня  профес-
сионализма любого специалиста является его 
конкурентоспособность  –  как  составляющая 
качества  профессионального  образования.  В 
настоящее  время  при  обсуждении  вопросов 
нового  качества  образования  термин  «ком-
петентность»  все  чаще  используется  для 
обозначения  нового  результата  образования. 
Именно  так  он  звучит  в  концепции  непре-
рывного  образования.  Следовательно,  орга-
низация  образовательного  процесса  в  учеб-
ном  заведении  должна  быть  нацелена  на 
формирование и развитие всего набора клю-
чевых  и  специальных  (функциональных) 
компетенций. 
Компетенция  –  готовность  человека  к 
решению  задач  профессиональной  и  вне 
профессиональной  деятельности  на  основе 
использования  человеком  внутренних  и 
внешних  ресурсов.  Компетентность  резуль-
тат  освоения  этих  компетенций.  Компетент-
ностный  подход  предполагает  конкретную 
формулировку целей обучения как компетен-
ций,  востребованных  в  профессиональной 
деятельности  современного  специалиста,  в 
жизни человека и осваиваемых обучающим-
ся. Такой подход обеспечивает соответствие 
подготовки  запросам  рынка  труда,  а  значит, 
повышает  конкурентоспособность  выпуск-
ников,  эффективность  их  профессиональной 
адаптации  и  деятельности,  успешности  в 
жизни.  Формирование  компетенций  начи-
нается  уже  в  общеобразовательной  школе, 
тем значимее оказывается проблема учителя. 
Современность показывает, что, несмотря на 
«высокую  миссию»  с  точки  зрения  педаго-
гической  теории  на  практике  даже  с  функ-
цией  обучения  учитель  не  всегда  справля-
ется. 
Профессионально-педагогическая  ком-
петентность,  по  Н.В.Кузьминой,  включает 
пять видов или групп данного феномена: 

 
специальная 
и 
профессиональная 
компетентность  в  области  преподаваемой 
дисциплины. 

 
методическая  компетентность  в  области 
способов  формирования  знаний,  умений 
учащихся. 

 
социально-психологическая компетентность в 
области процессов общения. 

 
дифференциально-психологическая 
компетентность 
в 
области 
мотивов, 
способностей учащихся

 
аутопсихологическая  компетентность  в 
области 
достоинств 
и 
недостатков 
собственной деятельности и личности. 
Для будущего педагога профессионально 
значимы  педагогическое  общение,  способнос-
ти  эмоционально-волевой  сферы,  включаемые 
в 
коммуникативную 
и 
эмоциональную 
компетентности.  Владение  и  применение 
навыков 
планирования, 
прогнозирования, 
привлечение  адекватных  методов,  способов 
определяют педагогическую компетентность. 
Таким  образом,  профессиональной  ком-
петентностью  можно  считать  максимально 
адекватную,  пропорциональную  совокупность 
профессиональных, 
коммуникативных, 
личностных  свойств  педагога,  позволяющую 
достигать 
качественных 
результатов 
в 
педагогической деятельности. 

 
 
 
35 
     
 
 
 
 
 
 
БАЛАЛАРДЫҢ ЖАН СҰЛУЛЫҒЫН, ТӘН СҰЛУЛЫҒЫН ЖЕТІЛДІРУ ЖҰМЫСТАРЫ 
 
Берденова С.Ж., 
Шалқар қаласы №12 балабақша әдіскері 
 
Мынау  бейбіт  өмірде  балалардың  тән 
сұлулығы  мен  жан  сұлулығына  ерекше  мән 
берген жөн деп санаймын.Олардың бақытты 
балалық шағын, жақсы денсаулық, шаттыққа 
толы көңіл-күйін қамтамасыз ету, батылдық-
қа,  ұстамдыққа,  ептілікке,  достық  қарым-қа-
тынасқа тәрбиелеу біздің яғни, тәрбиешілер-
дің қастерлі борышымыз.Бала өмірге келген-
нен  бастап,  ұлттық  педагогикамен  түсіндір-
генде, балаға жаттығу, массаж жасау арқылы 
дене  мүшелерінің  өсуі,  жауырыны  жабысып 
қалмауын,  денсаулығының  мықты  болуын 
қарастырылғын. Бала 3 айынан асқаннан жан 
жағына  қарай  бастап,  көз  тоқтатады.  Еңбек-
теу,  жүру  үшін  балаға  әдемі  түсі  қанық 
ойыншықтар  алдына  қойып,  ілгері  жылжу-
ына көмектесеміз. Ол деген баланы ойыната 
отырып  жаттығу  жасату  болып  табылады. 
Қандай да болмасын ол ойын ол жаттығу ба-
лалардың  ұғымына  шебер  жол  таба  білетін, 
қозғалысты  білу  керек.  Дене  тәрбиесінің  сә-
би  кезден  керек  екенін,  оның  балалар  еңбе-
гімен  байланыстырып  адамның  ақыл-ой, 
өнеге  және  дамуының  қажетті  шарты  деп 
санағанын білеміз. Балалардың дене тәрбиесі 
мен оларды оқытуды жетілдіруде таңертенгі-
лік  бойжазуда,  топтағы,  таза  ауадағы  дене 
шынықтыру  сабақтарын,  балалардың  өз  бе-
тінше  қозғалу  белсенділігін  және  ойындар 
түрлерін өткізуде көп нәтиже беретінін тәжі-
рибемнен  көрдім.  Әр  баланың  балабақшаға 
келгеннен бастап, күн тәртібі бойынша жан-
жақты  дамуына,  дене  бітімнің  дұрыс  жеті-
луіне жәрдемдесуді көздеймін. 
Ертенгілік  қабылдау  кезінде  көтеріңкі 
көңіл-күй,  амандық-саулық  сұрасып,  бала-
ның  денсаулығын  тексеріп  алынады.  Шап-
шаң  әрі  тез  түсініп  өзіңмен  еріп  жаттығуды 
өте  жақсы  жасайтын  балалар  болады.  Дене 
шынықтыру  сабақ  пен  ертең  бойжазу  әрда-
йым бірін-біріне байланысты болады. Әр өт-
кізген  сабағын  ойынмен  ұштасып  өтеді. 
Ойын-мектеп  жасына  дейінгі  балалар  іс-
әркетінің негізгі түрі. 
Ойын баланың бүкіл балалар коллекти-
вінің  дамуында  басты  роль  атқарады  көп 
нәрсені  білуге,  зертеуге  талпынады.  Олар 
бірдеңені  жасап  қана  қоймайды,  сондай-ақ 
заман ағынына да белсене қатысады. Қорша-
ған  ортаға  қызыға  қарайды  және  басқаларға 
жақсылық  жасауға  ұмтылады.  Ойындар  ба-
лалардың жан-жақты дамуына мүмкіндік ту-
ғызады,олар ақыл-ой тәрбиесі мен сенсорлық 
дамуда  маңызы  зор,  дене  тәрбиесіндегі  қи-
мылдық  ойындар  балалардың  бұлшық  етте-
рінің дамуына жаттығу жасауға, қан айналы-
мы  мынау  жақсаруына  үлкен  үлес  қосады. 
Менің  тобымдағы  балаларға  ойынға  басшы-
лық  жасап  ойынайтын  ойынды  сабақтарда 
қолданушының  себебі:  белгілі-бір  қимыл 
қозғалысты  жеңілдету  үшін  қолданатын. 
Мақсатым  бола  ойнай  отырып,  ойлап  сол 
жаттығуды  жасаса  менің  жетістігім  деп 
білемін. 
Ойынға қызығушылығын арттыру үшін 
алған  ойынын  жас  ерекшелігіне  сай  болуын 
қадағалайтын,  балаларды  өзіме  тартып  қы-
зықтыру үшін менде мысық, ит, аю, қоян ке-
йініне  кіріп  кеткен.  Ертенгілік  бой  жазу, 
жалпы  жетілдіру  жаттығуларды  ойын  тү-
рінде  алғанда  балалар  өте  жақсы  жасай, 
рольге кіріп кетеді. 
Мысалы:  балапан  мен  түлкі  ойындағы 
элементтерді  балаларға  жасатқанда  өте  қы-
зығушылықпен  жасағанын  көрдім.  Балапан 
болып жемді шашамыз. Түлкі деп жай жүріп 
қашып кетеміз. Өздеріңіз көргендей «Мысық 
және  оның  балалары»  деген  ертенгілік  бой 
жазуымызда алған әсері мол. Осы тұста айта 
кететім  ата-аналар  тарапынана  да  өте  қызы-
ғушылық танытты. Балалар үйіне айтып бар-
ғанын, ата-анасы түсінгені сондай өзі қатыс-
қандай  болып  айтып  береді.  Ата-ана  10  ми-
нутқа жетпеседе балаларға осындай қызықты 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ЗЕРТТЕУ: 
ІЗДЕНІС ПЕН ТӘЖІРИБЕ
 

 
36 
     
 
жаттығу жасатқанына рахмет айтып өз көңі-
лін  білдірді.  Қимылдық  ойынды  ертенгілік 
бой  жазуда  сабақта  ғана  емес,  сабақ  алдын-
дағы  ұйымдастыру  бөліміне  де  алам. 
Мысалы: «Шарды үрле», «Ұшақ», «Қоянның 
тазалығы»,  «Автобус»,  «Қарлығаш  болып 
ұшу»  ойындарын  алып  белгілі-бір  қимылды 
ойынды  меңгертетін,  ұйымшылдықпен  ойы-
науға  төселдірдім.  Бірі  жүргізуші  қалғаны 
жолаушы болып,  «Автобус»  ойынын қызғы-
лықты ойынайды, Бұл оның бірінің артынан 
бірі  жүруге  қолданылды.  «Ұшақ»  екі  қолды 
екі  жаққа  созып  жай  жүріп  кейін  жүгіруге 
ұластырдым.  Әрі  қимыл  жасайды,  әрі  жаңа 
тақырыпқа  қызығып  ойларын  жинақтап 
отырады.Сабақтардың  арасында  жалықпау 
үшін  қолданылатын  сергіту  сәттерінде  де 
қимылдық қозғалыс жасаймыз. 
Мысалы: Отырып тұруға біз кішкентай 
баламыз. 
Ер жетіп үлкен боламыз 
Екі қолды көтеріп 
Күнге жеткенше созамыз 
Аюға ұқсап, қорбаңдап 
Ұшақ болып ұшамыз 
Қоян болып секіріп 
Қарлығаш болып қонамыз 
Серуен  кезіндеде  қимылдық  ойындар-
ды  ойынадық.  Күн  салқын  кездері  танып 
қөалмас  үшін,  маған  қарай  жүгір.  Допты 
қуып  жет,  өз  атыңды  тап.Ойынын  ойнатып, 
қыс  мезгілінде  «қар  лақтыру»,  «аққала  жа-
сау»  яғни  лақтыру,  домалату  жаттығуларын 
меңгерттім «Ұяңды тап» ойынын балалар өте 
қызығып  ойынайды.  Жан-жаққа  жүгіруді 
меңгереді. Қайта келіп аюды түртіп қашады. 
Біздің  тобымыздың  балалары  тепе-
теңдікті сақтай жүруді білмейтін, сол кездері 
екі  жағынан  мұз  жолды  қойып  еден  үстінде 
түзеу  сызық  бойымен  жүруді  үйреттік,егер 
түзеу  жүрмесеңдер  мұзға  құлап  қаласыңдар 
десек,  балалар  шынымен  құлап  қалмауға 
тырысып,Бақытнұр  жылап  әрең  өтетін,ал 
қазір осы сәттерді ұмытып,скамейка үстімен 
жүре алатын деңгейге жетті. 
2-3 жастағы балалардың денесін тік ұс-
тап  басын  жоғары  көтеріп  бірінің  артынан 
бірі жүруі ең алғашқы уаққытта қиын болды. 
Ол  үшін  мен  бірінші  балаға  жолауша  ұста-
тып  жоғары  көтеріп  жүрсе  соған  барлық 
бола  назар  аударуына  көңіл  бөлдірдім. 
Шаршап,  жүруді  білмейтін  балаларды 
қызықтырып  «Аю  және  балалар»  ойынын 
қолдандым. 
Қызығушылықты  арттыру  үшін  ойын-
ды  жәй  ойыната  салғаннан  гөрі  балаларға 
атрибуттар  кигізіп  және  өзімде  киініп  алсам 
ұнайды.  Сосын  апайларды  «Сайқы  мазақ», 
аю, қоян, қуыршақ,әже, ата, етіп кигізіп кір-
гізгенді  балалар  үлкен  әсер  оларды,  ойынға 
деген қызығушылығы  артады. Тағы  айта ке-
тетін көрнекілік яғни ойыншықтар жаңа, түсі 
қанық күндегіден  өзгеше  болса,  үлкен  назар 
аудара ойынайды. Саппен жүріп келе жатып 
шеңбер жасай тұрып жаттығу жасау аюша 
Қорбаң, қорбаң, қорбаңбай 
Келе жатқан аю ғой 
Жақындап оған бармайық 
Алыстан байқап қарайық 
Қатар,қатар тұрайық 
Аю болып құлпынайды терейік 
(еңкейіп, саусақ буынына) 
Аяқ қолды жаралап 
(аяқты, қолды,қозғау) 
Орманды аралап 
(жүресіңдер жан-жақа жүру) 
Тәттілерді ұрлайық 
(екі қолды жоғары –төмен қозғау) 
Қане қонжық болып жүрейік 
Аюдан қане қашамыз 
Балаларды  жүгіртейік.  Осы  ойында  яғ-
ни  сабақта  Арсен  атты  баланың  аю  болып 
жүргені  және  бетіндегі  мимикасы  аумай 
кетеді,  балалардың  бәрі  қонжық  болып  кет-
кендей.  «Ойыншықты  сипала»  ойынын  ой-
натқанда дене шынықтыру сабағында еңбек-
теуді негізгі жаттығуға алдым. Балалар әжеп-
тәуір  төрт  тағандап  еңбектейді,  белгіленген 
жерге дейін еңбектеп жіп астынан барады да 
қуыршақты сипалап кейін қайтады. 
«Қояндар  сәбіз  тереді»  ойынын  тепе-
теңдікті  сақтауға  қолданамын.  Балаларға 
қоянша  қос  аяқтармен  секіріп,  сәбіз  терген-
дей  жүргізу.  Себебі  осы  жастағы  балаларға 
орынында  тұрып  көп  секіруге  болмайтын-
дықтан, арасында сәбіз теріп жүргіземін. Қос 
аяқтап  секіргенде  Жансерік,  О.Ерасыл  әліде 
болса  да  аяқтарын  қосып  секіре  алмайды. 
Сондықтан  олармен  жеке  жұмыс  жасауда-
мыз. Судан секір, жіптен секір, кубиктерден 
секір  деп  жаттығуларды  жасатамыз.  Қалған 
балалар  құрсаудан-құрсауға,  кубиктен  биік-
тігі  10-15  см  еркін  секіреді.  Ойын  түрлеріне 
қарай,  аяқ  қолдың  бұлшық  еттерінің  жеті-


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет