Кафедра меңгерушісі ___________________ Арынғазин Қ.Ш

Кафедра меңгерушісі ___________________ Арынғазин Қ.Ш.

СҚ факультетінің ӘК құпталған

200___ж. «___»______________хаттама №____

ӘК төрағасы ________________________ Козионов В.А.

Дәріс 1 Еңбек қоргаудың құқыктык және үйымдастырушылық мәселелері. Потенциалды қауіп-қатер туралы аксиомасы. Адамның функционал мүмкіншіліктері және оның мекендеу ортасымен сыйысушылығы. Еңбек физиологиясінің негіздері.

Қоғамдық практикалық қызмет талдауы бекітуге дәлел айтfды - - қызмет потенциалды қауіпті.

Қауіп-қатерде тегімен 6 топқа бөлуге болады: табиғи, жасанды, биологиялықтар, техногенные, әлеуметтік, экологиялықтар.

Мына аксиомадан томға шығару ереді, не, қолданылушы қорғау өлшемдерге байқайсыз, қайсысыз қалған тәуекел әрқашан аман сақталады.

Оқиғалардың мүмкін санына уақыттардың бірлігіне жағымсыз зардаптардың тәуекел - көңіл болуы. Тәуекел, қабылдауға болатын тәуекелмен есептеледі қайсыда қорғау шаралар қауіпсіздік қол жеткен деңгейін сүйеуге рұқсат етеді. Әдеттегілерді жылға 1000000 оқиғаға 1 шарттарда адам опат болу қабылдауға болатын тәуекелі құрастырады.[1, б.8-16;3, б.7-9]

Адамның функционалды мүмкіншіліктері және оның қоршаған ортамен ортақтастығы

Эволюция барысында дам ағзасы өмірдің әртүрлі жағдайына бейімделген, бірақ сыртқы ортаның негативті факторларының әсері жалғасуда.

Ағзаның дамуы барысында жүйке жүйесі басым бола бастады, оның қоршаған ртамен бірлестігін қамтамасыз етеді. Ағза бірлестігі және сыртқы ортаны жүйке жүйесі арқылы және гуморалды жолмен іске асырылады.

Жүйке реттеуі жүйке жүйесі арқылы іске асырылады – бас және арқа миларымен жүйке арқылы, адам денесінің барлық ағзалары қандалған. Гуморалды реттеу қан арқылы ағзаның ішкі ортасын құрайтын және басқа да сұйықтармен іске сырылады.

Орталық жүйке жүйесі және жеке ағзаларымен, жасуша ағзаларымен жүйке арқылы байланысады.

Рецептор – бұл арнайланған жүйке жасушасы, белгілі факторларының таңдаулы таңдаулы қабілеттеріне ие болуы (көз фоторецепторлары, құлақ фонорецепторлары, баро және осморецептор тамырлары, терморецеторы, науқастық репцепторлар т.б).

Рефлекс механизмі арқылы жүйке жүйесінің міндеттері іске асырылады. Рефлекс – бұл ішкі және сыртқы ортадан ағзаны кертартпаулыққа тітіркенуі.

Сараптамаушылар – функционалды жүйе, әсер ететін (көзге көрінерлік, есту, иіс сезу, тері, қозғалыс сараптамалары), тітіркендірушілерді сараптамамен қамтамасыз етушілер.

Иммунитет – бұл ағзаның инфекция ауруларын қабылдамауы.
Жүйе үшін « адам - орта » нәтижелі жұмыс жасады және орта сыйысушылық және адамды қажетті қамсыздандыру адам денсаулығына зиянды әкелмеді.

Антропометриялық сыйысушылық болжайды учёт мөлшерлердің адам денелері, сыртқы кеңістік шолу мүмкіншіліктері, жайдың (дене тұрысының) оператордың жұмыс барысында.

Биофизикалық сыйысушылық қоршаған орта сондай жасауын түсінеді, қабылдауға болатын жұмысқа қабілеттілік және адам нормалы физиологиялық күй-жағдайы қамсыздандырады.

Ұсынылатын жігерлер бұл жағынан алғанда энергетикалық сыйысушылық адам үйлесімді мүмкіншіліктерімен машинамен басқару органдарының келісуін алдын ала ескереді, жұмаслатын қуаттылықтар, қозғалыстардың дәлдік жылдамдықтары.

Ақпараттық сыйысушылық. Күрделілерді жүйелерде адам физикалық процестермен басқармайды, құралдардың көрсетулерімен пайдаланады, сигналдар естиді, процес жүруі туралы куәландырушылар. Мына оқиғада хабар қажетті сондай саны, адам қатесіз түсіну және өңдеуге алу, жад және назар асыра тиетпей.

Психологиялық сыйысушылық адам - психикалық ерекшеліктерінің байлаулы. Талу күй-жағдайында адам мекендеу немесе басқа психикалық күй-жағдайларды маман қызмет қауіпсіздігі төмендетеді. Барынша көп жүкті тиеудің 40-60% адам нормалы тиеуі тиісті шамадан асырмау.

Әлеуметтік сыйысушылық нақтылы әлеуметтік топқа адам көңіл болу және нақтылы адамға әлеуметтік топтар еске алынады. Әлеуметтік сыйысушылық адам психологиялық ерекшеліктерімен байлаулы, әлеуметтік - психологиялық сыйысушылық туралы сондықтан жиі сөйлейді, проявляется экстремальды жағдайдың бөлектенгендерді топтарда.

Техникамен техника - эстетикалық сыйысушылық қатынастың адам қанағаттанушылығы қамтамасыз етуінде болады. [1,б.27-47; 2,.б.62-77;3, б.12-44]

Еңбек физиология негіздері

Физиология еңбекті - мынау адам организм функционал күй-жағдай өзгерту оқитын ғылымы ықпалын жасау астында оның еңбекті қызметтің.

Барысында еңбекті қызметке адамға жұмыстардың әртүрлі түрлері орындауға келеді. Шартты еңбек бөліседі физикалық және зерделі. Осы шақ механикаландырумен және өндіріс процестердің автоматтандыруымен осымен орайлас, физикалық күштену еңбекті қызметтің ойнайды всё аз роль және ең жақсы ашушаң қызмет ролі маңызды өседі.

Жұмысты нәтижелілікпен жеткіліктімен уақыттардың берілген бойыда орындау жұмысқа қабілеттілік астында адам потенциалды мүмкіншілігін түсінеді - - және сапаның.

Ұғым ауырлық физикалық еңбекке жатады (барынша көп мөлшер көтерілушілердің жүктер қолмен істелетін, қолдық жүк айналымы мөлшерін алмастырудың артынан және д т..)

Ұғым напряжённость зерделі еңбекке жатады (жұмыс бір қалыптылығы, қызу, ойдың күштенулер және д т..).

Маңыздымен еңбекті дағдылармен еңбекті процес орынды ұйым, жылдам меңгеруге арналған шарттардың жасауы келеді, еңбек тәртіптерінің орынды ұйым және демалыстың. Шешіммен бұларды мақсаттарды эргономика шұғылданады. Эргономика жұмысшы орын ұйымымен кепілдемелер береді, аспап құрастыруына және жабдықтаудың.

Ерекше назар өндіріс және кісі тұратын орналастырулардың микроклимат параметрлеріне бөлуге ереді. Микроклимат термо реттеуге әсерді көрсетеді. Процестердің термо реттеу - жиынтығы, теплопродукцией арасында тепе-теңдік қамтамасыз етуші және теплоотдачей, арқасында қайсыға тұрақты адам дене температурасы қалады.

Мүмкін қыздырып жіберудің жұмысшы қорғаныш мақсаттарында немесе салқындаудың мекендеулер уақыт анықталған (сағаттарда) жұмысшыларды орындарда.

Микроклимат жайлы параметрлерінің қамтамасыз етуі орынды жағу, желдету дұрыс құрылғы, ауа ауа тазарту, қайнарлардың жылуды шығармауы келеді тепла, жарықтандыру.[3,.44-80]

Қазақстан Республикасының еңбек қорғау облысындағы үлттық саясаты. Еңбек қорғау бойынша негізгі заңды актілер және нормативтік қүжаттар. Еңбек корғауды басқару жүйесі. Баскару органдарының негізгі қызметтері мен міндеттері. Еңбек қорғау бойынша мемлекеттік бақылау, ведомстволық және қоғамдық бақылау органдары. Кәсіпорында еңбек корғау жағдайын бақылау және қадағалау қызметін үйымдастыру. Еңбек етудің қауіпсіз жағдайларын қамтамасыз ету бойынша кәсіпорындардың әкімшілік-техникалық персоналы-ның міндеттері. Еңбек қорғау бойынша шараларды жоспарлау және қаржылаңдыру. Кәсіпорынның әкімшілігі мен кәсіподақ комитеті арасындағы үжымдық келісім.

Еңбек туралы заңды, еңбек қорғау бойынша ережелер мен нүсқауларды бүзғаны үшін жауаптылық. Еңбек етудің қауіпсіз тәсілдеріне үйрету. Келеңсіз оқиғалар мен апаттарды тергеу және есепке алу. Жарақаттанушылық пен кәсіптік аурулар туралы үғымдар. Өндірістік жарақаттанушылық пен кәсіптік ауруларды талдау әдістері. Өндірістік жарақаттанушылық пен кәсіптік ауыру бойынша есеп беру. Еңбек қорғау жағдайын бағалау критерийлері. Еңбек қорғауды насихаттау