II I I
Мен саған сайрағанды көрсетейін
II деп үмтыла
бергенде, бүлбүл пыр етіп үш а жөнеліпті. / "Маңтаншақ
жолбарыс”/ .
Бүл мысалда психологиялың кідірістер "сайрасам
қайтеді", "жолбарыс
I
I
I
I
I
I
саирағанды көрсетеиін деген
тіркестерден кеш н қоиылады.
Грамматикалың кідірістер - тыныс белгілеріне бай-
ланысты қойылатын кідірістер. Ж азуда белгілі бір нор-
мативті басшылыққа ала отырып, сөйлемге тыныс бел-
гілерін қоямыз. Тиісті тыныс белгілерін сөйлемнің мөн-
мағынасына байланысты қою — сауаттылықтың негізі.
Ал осы сөздерді оқуда тыныс белгі ңойылған жерге грам-
матикалың немесе нормативтік кідіріс жасау — мөнерлеп
оқудың негізгі шарты. Әрбір тыныс белгіге кідіріс жа-
саудың өзіндік ерекшелігі бар. Хабарлы сөйлемнің со-
М
ңында қоиылатын нүкте кілт тоқтамаи, сөз соңындағы
сөз не тіркес бояу созылыңқырай оқылады. Сол сияқты
бастауыштан кейін ңойылятын сызықшаға арнайы тоқ-
