Ежелгі дәуір әдебиеті бес кезеңнен тұрады
ХАМЗА ЕСЕНЖАНОВ (1908-1974)
жүктеу/скачать 0,49 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ИЛЬЯС ЕСЕНБЕРЛИН (1915-1983)
| ХАМЗА ЕСЕНЖАНОВ (1908-1974)
Туған жері: Батыс Қазақстан облысының бұрынғы Чапаев ауданы Тұңғыш шығармалары: «Өлеңтінің жағасында», "Қызыл құмақ», «Күшке - күш» әңгімелері. Романдары: "Ақ Жайық» трилогиясы (1957, 1959, 1965 ж.), «Көп жыл өткен соң» (1963), «Ағайынды Жүнісовтер» (1970). Аудармалары: И. Тургенев "Рудин", М. Шолохов "Тынық Дон" (бірінші, төртінші кітап), К.Гольдони "Екі мырзаға бір қызметші" пьесасы. *** Хамза Есенжановтың 30-жылдары жазылған алғашқы әңгімелері: (*"Күшке күш"; "«Өлеңтінің жағасында»; *«Қызыл құмақ») *** Хамза Есенжановтың трилогиясы: (*«Ақ Жайық») *** Хамза Есенжановтың "Ақ Жайық" трилогиясындағы ағайындылар: (*Жаһанша; *Халел) • «Ақ Жайық» трилогиясы үшін Қазақ КСР Мемлекеттік сыйлығы берілген берілген жазушы: (Х. Есенжанов, 1967 ж.) • Төрт кітаптан тұратын "Ақ Жайық" романының авторы: (Х. Есенжанов) • Хамза Есенжановтың Қазақ КСР Мемлекеттік сыйлығы берілген трилогиясы: ("Ақ Жайық") • Хамза Есенжановтың көптомдық романының алғашкы кітаптары басылған жылдар: ("Ақ Жайық" 1957-1962 жылдар) • "Ақ Жайық" романының кейіпкерлері: (Әбдірахман, Хакім) • Хамза Есенжановтың «Ақ Жайықтың» үш кітабына да ортақ кейіпкер: (Хакім Жүнісов) • Қазақ жазушысының Үлы Отан соғысынан кейін жазылған шығармасы: ("Ақ Жайық") *** Хамза Есенжановтың "Иганынды Жүнісовтер" романының шыққан жылы: (*1971 жыл) • К.Гольдонидің "Екі мырзаға бір қызметші" пьесасын аударған жазушы: (Хамза Есенжанов) • Х. Есенжановтың аудармасы: ("Тынық Дон" М. Шолохов) *** Хамза Есенжановтың И. Тургеневтен аудармасы: ("Рудин") ИЛЬЯС ЕСЕНБЕРЛИН (1915-1983) Туган меері: Ақмола облысы, Атбасар қаласы Тұңғыш шығармалары: «Сұлтан», элиша" дастандары (1945), "Адамгершілік туралы жыр» өлеңдер жинағы (1949) Дастандары: "Большевик туралы поэма", "Біржан сал трагедиясы", Повестері: «Өзен жағасында», «Толқиды Есіл», «Адам туралы ән». Рамандары: "Айқас", «Қатерлі өткел», «Ғашықтар», "Ананың есть, "Көлеңкеңмен қорғай жүрм, «Көшпенділер» трилогиясы, «Алтын Орда » трилогиясы, т. б. Ең көп роман жазған жазушылардың бірі. 40-тан астам өлеңдеріне ән шығарылған. 1968 жылы Қазақстан Мемлекеттік сыйлығын иеленді. • Тарихи романдары арқылы әлемге танылған қазақ жазушысы: (1. Есенберлин, 1915-1983 ж.) *** LEceнберлиннің кино болып шығарылған туындасы: (*"Көшпенділер") 1. Есенберлиннің «Қаһар» романындағы басты кейіпкер(лер): ("Кенесары) *** I. Есенберлиннің трилогиясында қазақ елінің қай ғасырлардағы тәуелсіздік үшін күресі суреттеледі? (*XV-XIX ғасырлар) • *** I. Есенберлиннің прозалық шығармалары: ("«Көшпенділер»; ««Айқас»; *«Аманат») ел басына туған күннің тым қатерлі, қазақ жеріне қызыққан көршілерінің қауіпті екенін ойлағандар да табылды» деген пікірдің авторы, үш кітаптан тұратын трилогия жазған жазушы: (І. Есенберлин) • Әлділер әулеті мен Қияқ, Тұяқ батырлар тұқымдарынын арасындағы араздық баяндалатын І. Есенберлиннің шығармасы: ("Көшіенділер") • L. Есенберлиннің тарихи тақырыпқа жазылған трилогиясы: ("Көшпенділер") • "Көшпенділер" трилогиясының бас қаһарманы: (Халын) • «Көшпенділер» атты тариҳи трилогияның бірінші бөлімі: ("Алмас қылыш") (Екінші бөлімі: "Жанталас". Үшінші бөлімі: "Қаһар") «Алмас қылып»)-XV ғ. оқиғалары. Басты идеясы - қазақ руларының бірлесу, бір хандықта ынтымақ құру мәселелері. Басты қаһарман - Әбілқайыр хан, сонымен қатар Керей мен Жәнібек, Мұхаммед Шайбани, Бұрындық, Асан қайғы, Қобыланды, Қазтуған, Саян, Орақ, т. б. « «Жанталас»- XVIII ғ. Алғашқы жартысындағы Әбілқайыр ханның орыс патшалығымен жақындасу себептері. Кейіпкерлері: Әбілқайыр, Барақ сұлтан, Нұралы, Абылай хан, Бұқар жырау, т. б. "Қаһар" - ХІХ г. 30-40-жылдарындағы Кенесары Қасымов бастаған Ресей отаршылдығына қарсы козгальнетың жай-күйі. Кейіпкерлері: Кенесары, Саржан, Есенгелді, құшбегі Бегдербек, батырлар. Ағыбай, Иман, Толебай, Басықара, Жанайдар, Бұқарбай, аға сұлтан Қоңырқұлжа Кулаймендин, б. "Алмас қылыш", "Жанталас", "Қаһар" кітаптарының авторы: (1. Есенберлин) І. Есенберлиннің Әбілқайырдың, Жәнібектің, Қазтуғанның бейнелерін жасаған шығармасы: ("Алмас қылыш") 1.Есенберлиннің «Көшпенділер» трилогиясының қай бөлімінде XVШ ғасырда жоңғар басқыншыларына қарсы азаттық күресімен бірге Хақназар, Тәуекел, Есім хандар кезіндегі оқиғаларды Бұқар жырау әңгімесі арқылы баяндайлы? («Жанталас») • 1. Есенберлиннің алғашқы тарихи романы: ("Қаһар") • І. Есенберлиннің қай кітабында XIX ғ. 30-40-жылдарындағы Ресей отаршылдығына қарсы Кенесары Қасымұлы қозғалысы суреттеледі? ("Қаһар") ". Кенесарының абыройы да, қадірі де артты. Бірақ, жан аямас қаталдығы көп елді өзінен үркітті." Үзіндінің авторы: (L. Есенберлин) • "Бұл Абылай ханның немересі Қасым төренің ортаншы ұлы Кенесары еді, … қисса етіп айтып берген". Үзінді І. Есенберлиннің қай шығармасынан? ("Қаһар") • І. Есенберлиннің қазақ халқының азаттық жолындағы күрес шежіресіне қосылған, оның Кенесары қозғалысы сияқты аса ірі кезеңінің ішкі сырларын көркем түсінуге көмектесетін елеулі тарихи шығармасы: («Қаһар») Бұл Абылай ханның немересі. Қасым төренің ортаншы ұлы Кенесары еді… Ел аралаған әрі сыншы, әрі жыршы Нысанбай ақын ақ киізге малдасын құрып отырып ап, Қасым төренің алдында Шыңғыс шежіресінің біраз жерін қисса етіп айтып берген». Үзінді І. Есенберлиннің қай шығармасынан? («Қаһар») • І.Есенберлин трилогиясының қай кітабында XIXырдың 30-40- жылдарындағы Кенесары Қасымұлы бастаған Ресей отаршылдығына қарсы қозғалыстың жай-күйі әңгімеленеді? («Қаһар») • Ілияс Есенберлиннің "Үш ақын, үти әлемді" таныстыру алтын романы: ("Қатерлі өткел") 1. Есенберлиннің тың игерушілер жайлы романы: ("Көлеңкеңмен қорғай жүр") • І. Есенберлиннің алғашқы он бес жыл ішінде жазған шығармасы: ("Адамгершілік туралы поэма" ) • І. Есенберлиннің повесі: ("Адам туралы жыр") "Айқас", "Алтын құс" романдарының авторы: (І.Есенберлин) *** І.Есенберлиннің романдары: (*«Айқас»; *«Ғашықтар»; *«Алтын құс») *** I. Есенберлиннің роман(дар)ы: (*«Аманат») *** Есенберлиннің Абай атындағы мемлекеттік сыйлық, алған туындысы: (*"Айқас" (1975 ж.) • "Біржан сал трагедиясын" жазған жазушы: (I. Есенберлин) жүктеу/скачать 0,49 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|