Ежелгі кезең Қазақстанның ерте темір дәуірі тайпалары жайлы жазба деректер тарихнама


Ал 1838 жылдың соңына қарай оған шекті руының батыры Есет Көтібарұлы келіп қосылғандығы мұрағат деректерінен белгілі



бет69/151
Дата22.08.2023
өлшемі4,62 Mb.
#105484
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   151
Ал 1838 жылдың соңына қарай оған шекті руының батыры Есет Көтібарұлы келіп қосылғандығы мұрағат деректерінен белгілі.



  • ЖОЛАМАН БАТЫР ТАРХАН АТАҒЫ БАР ТАБЫН РУЫНЫҢ БАСШЫСЫ бола жүріп, патша үкіметінің алдында қазақтардың құқын қорғауға кіріседі. Басында Орынбор губернаторы Эссенге 1822—1823 жылдары бірнеше рет хат жазып, әділеттілік орнатуын талап етеді. Қазақтардың өмірлік қажеттілігі — жерін бейбіт түрде қайтарып ала алмайтындығына көзі жеткен соң қарулы күрес жолына түседі.



  • Ол өзінің Ресеймен соғыс жүргізуінің себебін Елек өзені бойындағы шептің салынуынан деп түсіндіреді.



  • 1835 ЖЫЛҒА ҚАРАЙ ЖОЛАМАН БАТЫРДЫ ҚОЛДАУШЫЛАР ҚАТАРЫ өсіп, оны табын, тама, жағалбайлы, жаппас, алшын, арғын, қыпшақ рулары қолдай бастады.



  • Орта жүзде Кенесары Қасымұлы көтерілісі басталған кезде Жоламан оған көмекке ұмтылды. Сөйтіп, Кіші жүз бен Орта жүз күштерін біріктірушіге айналды.



  • АЛ 1838 ЖЫЛЫ БӨКЕЙ ОРДАСЫНДАҒЫ КӨТЕРІЛІС БАСШЫСЫ Исатай Тайманұлы мен Махамбет Өтемісұлы Кіші жүзге келген кезде көтеріліс одан әрі өрши түсті.



  • ЖОЛАМАН БАТЫР ЖАСАҚТАРЫН ЖОЮҒА ПАТШАЛЫҚ ӘКІМШІЛІК ҮШ бағытта жасақтар шығарғанымен, батырды қолға түсіре алмады. Орта жүздегі Кенесары көтерілісінің Орынбор өлкесіне ауысуына байланысты жазалаушы күштер кейін қайтуға мәжбүр болды...

САРЖАН ҚАСЫМҰЛЫНЫҢ КӨТЕРІЛІСІ:



Источники: Государственный архив Омской области Российской Федерации. — Ф. 366. — Личный фонд Г.Е.Катанаева.
Зерттеулер: Бекмаханов И. Казахстан в 20–40 гг. XIX в. — Алма-Ата, 1960


  • XIX ғасырдың 20 жылдары Ұлы жүздің бір бөлігі мен Кіші жүздің оңтүстігі Қоқан билігінде болып, қазақтардан салық жинады. 

  • XIX ғасырдың 20-30 жылдары Хиуа хандығы шекті, төртқара, табын, байұлына қысым көрсетіп, Сыр өзенінің төменгі ағысында бекіністер тұрғызды, сауда керуендерін тонады. 



  • Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   151




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет