Экономика және оның қоғамдағы рөлі Экономика
Негізгі құралдардың тозуы және амортизациясы
жүктеу/скачать 0,82 Mb.
|
Экономика ответ
- Бұл бет үшін навигация:
- И=Тф*Пф/Тн*Пн Тф-машинаның нақты жұмыс атқарғанжылдарының саны Пф-жыл бойына нақты жасалған орташа өнім Пн-қогдырғының жылдық өндірістік қуаты
- Тн-нормативтік жұмыс атқару мерзімі
- 37 Кәсіпорынның өндірістік қуаты: мәні, түрлері, факторлары
| 36. Негізгі құралдардың тозуы және амортизациясы
Негізгі қорлардың тозуы эксплуатация және бос тұру процессі кезінде болатын негізгі қорлардың тұтынушылық қасиеттері мен құнының толықтай немсе жартылай айырылуы Физикалық (техникалық қасиеттері мен сипаттамаларынан айырылуы) Моральді- негізгі қорлардың салыстырмалы түрде арзан және қуаттылығы жоғары түрлерінің пайда болуынан құнсыздануы Жұмыс көлемі бойынша табиғи тозу коэфиценті И=Тф*Пф/Тн*Пн Тф-машинаның нақты жұмыс атқарғанжылдарының саны Пф-жыл бойына нақты жасалған орташа өнім Пн-қогдырғының жылдық өндірістік қуаты Тн-нормативтік жұмыс атқару мерзімі Қызмет ету мерзімі бойынша табиғи тозу коэфиценті И=Тф/Тн Физикалық тозудың бірінші түрі –еңбек өнімділігінің өсуі нәтижесінде бұрын шығарылғын сондай конструкциялы және тех сипаттағы еңбек құралдарын )машина,қондырғы)өндірісіне жұмсалатын шығындар азаяды.Демек бұл тозу машина мен қондырғының құнының азаю түрінде болады И=(Ф1-Ф2)/Ф1 Мұңдағы,Ф1 және Ф2 –негізгі қорлардың бастапқы және қалпына келтірудің сәйкес құндары Амортизация – негізгі қорлар құнының бір бөлігін өнімді өндіруге кеткен шығындарға қосу арқылы негізгі қорлардың тозын ақшалай төлеу. Содан, амортизация – негізгі қорлардың физикалық және моралды тозуының ақшалай көрінісі. Амортизация нормасы На=(Қбаст-Л)/Та*Қбаст Қбаст=берілген негізгі қорлардың бастапқы құны Та-нормативті қызмет көрсету мерзімі Л-берілген қорлардың ликвидациялық құны Есептеу әдістері: Бірқалыпты Түзусызықты Ққнды орындалған жұмыстардың көлеміне пропорционалды шығару әдісі Жеделтетілген әдіс Азайып отыратын қалдық әдісі Кумулятивтік әдіс 37 Кәсіпорынның өндірістік қуаты: мәні, түрлері, факторлары өндірістік қуат экономикалық санаты ретінде ең көп өнімді шығару мақсатында еңбек құралдарының активті түрлері – машиналар және жабдықтардың ұйымдасқан жиынтықтарын пайдаланудағы өндірістік қатынастарын қамтиды. Өндірістік қуаттың мәні толық ашылады, еер де оны еңбек құралдарының ұйымдасқан жиынтығының бернесі ретінде қаралатын болса. Барлық жағдайлары бірдей кәсіпорындарда өндірістік қуатты пайдаланудың экономикалық тиімділігін арттырудың негізгі жолдары мыналар: 1. нақты жағдайларда ең жоғары экономикалық тиімділікті қамтамасыз ететін машиналар, техникалар және жабдықтарды таңдап алу; 2. қажетті құрал-жабдықтардың қолайлы құрамын табу. Қазіргі кезде қандай да болмасын жұмыстарды өнімділігі жоғары техниканың жаңа түрлерін қолданбайынша сапалы орындауға болмайды. Сондықтан белгіленген жұмыс бағдарламасын әрі сапалы, әрі өз уақытысында орындалуын қамтамасыз еткен жөн. Кәсіпорынның өндірістік қуаттарын пайдалануды ұйымдастыру және қалыптастыру процестері күрделі және көптеген факторларға тәуелді. Өндірістің өсу ауқымы және оның тиімділігінің артуы резервтерді көбейту және қолданыстағы кәсіпорындардың өндірістік қуаттарын пайдалануды жақсартуды іздестіру міндетін қояды. Сондықтан да, қолданыстағы кәсіпорынның өндірістік қуатын және оны пайдаланудың мөлшер деңгейін анықтауға негізін болатын факторлар шеңберін анықтауды қажет етеді. Бұл шарттасқан екі фактор ықпал ететін бірыңғай объект – кәсіпорынның өндірістік қуаты (бөлімшелері). Бұлардың арасындағы айырмашылық – факторлардың бір бөлігі өндірістік қуаттың өсу резервін, ал екінші бөлігі – оны пайдалануды жақсарту резервін анықтайды.
38Кәсіпорынның айналым қаражаты: мәні, құрамы және құрылымы Айналым қаражаттары кәсіпорын мүлкінің құрамдас бөлігі болып табылады. Оларды пайдаланудың жағдайы мен тиімділігі кәсіпорынның табысты қызметінің негізгі шарты болады. Нарықтық қатынастардың дамуы оларды ұйымдастырудың жаңа жағдайларын анықтайды. айналым қаражаттары кәсіпорынның өндірістік бағдарламаларды және есептерді уақытылы орындауды жүзеге асыратын қажетті минималды көлемдегі айналыстық өндірістік қорлар мен айналым қорларының жоспарлы түзілуі үшін ақшалай түрдще авансталатын құн болып табылады. Айналым қаражаттары ақшалай және материалдық ресурстарды қамтитындықтан, олардың ұйымдастырылуы мен пайдалану тиімділігінен материалдық өндіріс процесі ғана емес, кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығы да тәуелді болады. жүктеу/скачать 0,82 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|