Қорытынды Энергетика алдында электр энергиясын ұтымды пайдалану жөнінде жауапты міндеттер тұр. Электрмен жабдықтау саласына озық, әрі ұтымды ойларды енгізудің маңызы зор болып отыр. Бұл тек қана электр тұтыну режимдерін дұрыс есептеп, электр жүйесінің элементтеріне, электр жеткізу желілеріне, электрмен қоректендіретін және тарату тораптарына дұрыс таңдау жасағанда қол жеткізуге болатын нәрсе. Жобалауда электр жүктемелерін дұрыс анықтау шешуші фактор болғандықтан, аталған элементтердің электр жүктемелерін дұрыс есептеу жолымен таңдалады. Электр жүктемелерінің мәнін негізге ала отырып, қосалқы станцияның орны белгіленеді. Төмендеткіш қосалқы станцияны дұрыс орнату – электр энергиясының ысыраптарын азайтады.
Электр жабдықтарын таңдауда түрлі типтегі жабдықтар қарастырылып, номиналды да, апатты да режіміді қанағаттандыра алатын түрлері таңдалды. Майлы ажыратқыштың орнына вакуумды ажыратқыштарды ауыстыру нұсқасы қарастырылды. Берілген қосалқы станцияның электрмен жабдықтау сенімділігін және жабдықтардың істен шығу ықтималдығын анықтау есептері жасалды. Есептеу нәтижелері Шұбарқұдық райондық қосалқы станциясының қолданыстағы сұлбасы жеткілікті сенімді екендігін көрсетті. Жұмыстың экономикалық бөлімінде электр жабдықтарын ұтымды күту және қолдану мәселелері қарастырылды. Майлы ажыратқыштың тиімсіз екені қаралды, яғни вакуумды ажыратқыш тиімді екені көрсетілді. Шағынаудан үшін вакуумды ажыратқышпен ауыстырылғындағы экономикалық тиімділігі 59 мың 485 теңгені құрады. Берілген дипломдық жобада қосалқы станцияның тиімді жұмысы үшін қажетті негізгі мәселерінің барлығы қаралды. Осы алынған білім алдағы уақытта кәсіпорында жұмыс істегенде іс жүзінде пайдалануға қажетті екеніне сенімдіміз.
Әдебиеттер тізімі 1.Сибикин, Ю.Д. Электроснабжение предприятий добычи и переработки нефти и газа: Учебник / Ю.Д. Сибикин. - М.: Форум, 2018. - 416 c.
2.Крючков И.П., Васильев А.А. «Электрическая часть станции и подстанции», 2000г.
3.Федоров А.А., Старкова Л.А. «Учебное пособие для курсового и дипломного проектирования» Москва, Энергоатомиздат, 2015, 367 с.
4.Каганов И.Л. «Курсовое и дипломное проектирование» М. Колос, 1970 г.
5.Рожкова Л.Д., Козулин В.С., «Электроснабжение станций и подстанций» М. Энергия, 2013, 598с.
6.мирнов А.Д., Антипов К.М. «Справочная книга энергетика» М. Энергоатомиздат, 1984, 435с.
7.Федоров А.А., Каменева В.В. «Основы электроснабжения промышленных предприятий» Москва, Энергия, 2011, 407 с.
8.Андреев В.А. «Релейная защита и автоматика систем электроснабжения» М. Высшая школа, 2011, 234с.
9.Блок В.М. «Пособие к курсовому и дипломному проектированию для электротехнических специальностей вузов» М. Высшая школа, 1990, 382с.
10.Правила устройств электроустановок. РД 34 РК 20/03. 501/202.04 Астана, 2004.
11.Рожков Л.Д., Козунин В.С. «Электрооборудование станции и подстанции», М.2015 г.
12.Өндірістік еңбек қорғау негіздері/ Аманбаев Д.А., Смағұлов З.М., Обухов Ю.Д., - Оқу құралы, Қарағанды, 2015 ж. - 203б.
13.Кудрин, Б.И. Электроснабжение: учебник / Б.И. Кудрин. - РнД: Феникс, 2018. - 382 c.
14.Ополева, Г.Н. Электроснабжение промыш.предприятий и городов: Учебное пособие / Г.Н. Ополева. - М.: Форум, 2018. - 350 c.
15.Шабад А.М. «Расчеты релейной защиты и автоматики распределительных сетей» Л. Энергоатомиздат, 1985, 295с.
16.Киреева, Э.А. Электроснабжение и электрооборудование цехов промышленных предприятий: Учебное пособие / Э.А. Киреева. - М.: КноРус, 2013. - 368 c.
17.Файбисович Д.Л., Карапетян И.Г., Шапиро И.М Справочник по проектированию электрических сетей /под ред. Д. Л. Файбисовича. –4-еизд., перераб. и доп. – М.: ЭНАС, 2012. – 376 с.
18.Конюхова Е.А. «Электроснабжение объектов» М. Высшая школа, 2001,212с.
19. Тулегенов К. К, Буранова Н. Г 5В071800 (6B07102) – Электр энергетикасы БББ білім алушылары үшін дипломдық жобаны орындау және қорғау бойынша әдістемелік нұсқау, БҚИТУ, Орал 2021 ж
20.Файбисович Д.Л., Карапетян И.Г., Шапиро И.М Справочник по проектированию электрических сетей /под ред. Д. Л. Файбисовича. –4-еизд., перераб. и доп. – М.: ЭНАС, 2012. – 376 с.