++++++++ ------- +
d1 d2 S +
F Зарядты +q электр өрісіне қояйық. Өрістің әсерінен заряд күш сызықтарының бойымен орын ауыстырды. Суреттен: S = d1 – d2 Қозғалыс кезінде зарядқа F =qE күш әсер етедіжәне ол мынадай жұмыс атқарады: A = FScos(0°) = qE(d1 – d2) = -(qEd2 – qEd1) = - ΔWp Wp = qEd
Ауырлық күшінің жұмысымен ұқсастығы
Wp = qEd - - - - - - - - - - +
d1 d2 +
F = qE h1 h2 F = mg Aэл.өр = -ΔWp Aау = -ΔWp Wp = mgh A = FScos(0) = mg(h1 – h2) = -(mgh2 – mgh1) = - ΔEp Заряд q электр өрісінде орын ауыстырады. Дене массасы m ауырлық күші өрісінде орын ауыстырады
Wp = +|qEd| > 0 F = qE + d «0» деңгей F = qE - Wp = -|qEd| < 0 F = qE - - - - - d «0» деңгей + + + + Электр өрісінде орналасқан зарядтың энергиясының таңбасы зарядтың таңбасына, өрістің бағытына және«0» деңгейді таңдауға тәуелді мысал 1 мысал 2 мысал 3
Потенциал энергияның таңбасы
Потенциал энергияның таңбасы «0» деңгейге зарядты орын ауыстырғанда атқарылатын зарядқа тәуелді +
F = qE мысал 1 «0» деңгей S A = -ΔWp = - (Wp2 – Wp1) = - (0 – Wp1) = Wp1 A = FScos(0°) > 0 Wp = +|qEd|
Потенциал энергияның таңбасы
Потенциал энергияның таңбасы «0» деңгейге зарядты орын ауыстырғанда атқарылатын зарядқа тәуелді +
F = qE Мысал 2 «0» деңгей S A = -ΔWp = - (Wp2 – Wp1) = - (0 – Wp1) = Wp1 A = FScos(180°) < 0 Wp = -|qEd| «0» деңгейге орын ауыстыру үшін зарядқа сыртқы күш әсер етуі тиіс (суретте көрсетілмеген. Екінші ереже: Зарядқа әсер ететін күш «0» деңгейге бағытталса, онда Wp > 0
Әр түрлі траекториямен заряд орын ауыстырғанда атқарылатын күштің жұмысы
F +
α
F +
S1 S3 S2 A1 = FS1cos(α) = F*AB*cos(α) = F*BC A1 = F*BC A3 = FS3cos(0°) = F*CB*cos(0°) = F*BC A3 = F*BC A2 = FS2cos(90°) = F*AC*cos(90°) = 0 A2= 0 A2+ A3 = A1 B C A Біртекті электр өрісінде электр күштерінің жұмысы траекторияға тәуелді емес α
Электр күштерінің жұмысы траекторияға тәуелді емес
2 1 A12 = -ΔW12 = - (W2 – W1) Заряд энергиясы W1 және W2 траекторияға тәуелді емес. Сәйкесінше, зарядты I және II траекториямен орын ауыстырғанда электр күш жұмысы бірдей I II F +
F +
Түйықталған траекториямен заряд орын ауыстырғандағы электр күштерінің жұмысы
