Әлиакбарова айгерім тілесбекқызы



Pdf көрінісі
бет142/175
Дата20.01.2022
өлшемі4,95 Mb.
#24127
1   ...   138   139   140   141   142   143   144   145   ...   175
Ясин, ар. йасин  діни есім, құранның отыз 
алтыншы  сүресі  атауы.  Пайғамбар  бұл 
сүрені «Құранның жүрегі» деп санаған. 
Ясин,  ар.  йасин  –  религиозная  имя  от 
названия тридцать шестой суры корана. 
Ясир, ар. – 1. Кішкентай, жеңіл. 2. Олжалы, 
табысты.  
Ясир,  ар.  –  1.  Маленький,  легкий.  2.  С 
добычей, успешный.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


216
 
 
ҚОСЫМША Ә 
 
 
 
ЗАМАНАУИ ҚАЗАҚ ӘЙЕЛ ЕСІМДЕРІ 
 
Ағила, ар., ир. агиля – ақылды, парасатты. 
Агила, ар., ир. агиля – мудрая, умная.  
Ағия,  хак.  ағыйа  –  құс,  ақ  құр.  Туынды 
тұлғалары – АғиянАғияш. 
Агия, хак. агыйа – птица, белая куропатка. 
Производные формы – АгиянАгияш. 
Ажар,  қаз.  –  1.  Көрікті,  келбет,  нұрлы.  2. 
Түр, өң. 
Ажар,  каз.  –  1.  Красивая  обликом, 
симпатичная на лицо. 2. Вид, цвет. 
Аида, к.гр., ар. – 1. к.гр. мифологияда Аид – 
елес,  көлеңке  мен  өлілердің  патшалығы. 
Жаңа  есім  ұлы  италияндық  композитор 
Джузеппе  Вердидің  «Аида»  операсының 
ықпалымен  кеңінен  қолданысқа  ие  болды. 
2. ар. файда – пайда, сый. 
Аида,  др.-гр.,  ар.  –  1.  др.-гр.  в  мифологии 
Аид  –  царство  приведений,  теней  и 
мертвых. 
Новое 
имя, 
получившее 
распростронение  под  влиянием  оперы 
великого 
итальянского 
композитора 
Джузеппе  Верди.  2.  ар.  файда  –  польза, 
вознаграждение. 
Айару, қаз. ай + ару. Айдай сұлу, көркем.  
Айару,  каз.  ай  –  луна  +  ару.  Букв.  – 
девушка луноподобная, красивая как луна. 
Айбала,  қаз.  ай  +  бала.  Ай  сияқты  сұлу, 
көркем бала. 
Айбала,  каз.  ай  –  луна  +  бала  –  дитя, 
ребенок. Букв. – дитя, красивое, как луна.  
Айбарша,  қаз.  ай  +  барша  –  алтын  мен 
күмістен  безелген  мата.  Айдай  сұлу, 
алтындай ардақты. 
Айбарша, каз. ай – луна + барша – ткань с 
золотыми,  серебряными  узорами  и  каймой. 
Букв. – красивая, как луна, золототканая.  
Айбибі,  қаз.  ай  +  тәж.  биби  –  әйел,  ханша. 
Бұл  есім  қыз  бала  сұлу,  көркем  болсын 
деген 
тілекпен 
қойылады. 
Туынды 
тұлғалары – АйбүбіБүбішБүбіханБүбі 
Айбиби,  каз.  ай  –  луна  +  тадж.  биби  – 
хозяйка,  госпожа.  Имя  давалось  с  целью, 
чтобы 
девочка 
была 
красивой. 
Производные  формы  –  Айбуби,  Бубиш
БубиханБуби
Айбике,  қаз.  ай  +  ар.  бике  –  әйел,  яғни 
айдай  сұлу  әдемі,  көркем  деген  ұғымды 
білдіреді. Туынды тұлғасы – Айымбике
Айбике,  каз.  ай  –  луна  +  ар.  бике  –  дама, 
госпожа, 
букв. 
– 
красивая 
дама, 
луноподобная 
красавица. 
Производная 
форма – Айымбике
Айбота, қаз. ай бота – түйенің ботасына 
ұқсатып қойылған есім. 
Айбота,  каз.  ай  –  луна  +  бота  – 
верблюжонок  – 
имя  применяется  при 
ласковом обращении.
 
Айбөбек,  қаз.  ай  +  ир.  бөбек  –  жас  бала, 
сәби. Айдай әдемі бөбек.  
Айбобек,  каз.  ай  –  луна  +  ир.  бобек  – 
младенец,  дитя.  Букв.  –  луноподобная 
малышка. 
Айғанша,  қаз  ай  +  ғанша  ˂  ханша.  Айдай 
сұлу ханша. 
Айганша, каз. ай – луна + ганша ˂ ханша – 
жена хана. Букв. – луноподобная царевна.  
Айғаным, қаз. ай + ғаным ˂ ханым. Айдай 
сұлу ханым. 
Айганым, каз. ай – луна + ганым ˂ ханым – 
госпожа. Букв. – луноподобная госпожа.  
Айдай, қаз. – айдай сұлу, көркем. 
Айдай, каз. – луноподобная, красивая.  
Айдана,  қаз.  ай  +  тәж.  дана  –  білгір, 
данышпан, ғалым. 
Айдана,  каз.  ай  –  луна  +  тадж.  дана  – 
знающая, целомудренная.  
Айдария, қаз. ай + ир. дәриа – теңіз, үлкен 
өзен.  
Айдария, каз. ай – луна + ир. дариа – море, 
река.  
Айдина, қаз. ай + ар. дина – сенім, діни 
наным.  
Айдина,  каз.  ай  –  луна  +  ар.  дина  –  вера, 
верование.  
Айерке, қаз. ай + ерке – айтқанын істететін  Айерке,  каз.  ай  –  луна  +  ерке  –  баловень, 


217
 
 
шолжың, еркін. Айдай сұлу, ерке. 
неженка. Лучезарная, баловень.  
Айжан,  қаз.  ай  +  ир.  джон  ˂  жан.  Айдай 
сұлу, әдемі. Туынды тұлғасы – Айжания 
Айжан,  каз.  ай  –  луна  +  ир.  джон  ˂  душа
Букв. – красавица, как луна, луноподобная. 
Производная форма – Айжания. 
Айжарқын,  қаз.  ай  +  жарқын  –  ашық, 
айқын, жарық, нұрлы, жайнаған.  
Айжаркин,  каз.  ай  –  луна  +  жаркин  – 
светлая, лучезарная, свет, блеск, цветущая. 
Айжұлдыз,  қаз.  ай  +  жұлдыз.  Ай  мен 
жұлдыздай әдемі. 
Айжулдыз,  каз.  ай  –  луна  +  жулдыз  – 
звезда. Букв. – подобная луне и звездам. 
Айзада,  қаз.  ай  +  ир.  зада  –  перзент,  бала. 
Айдай  перзент,  бала.  Туынды  тұлғасы  – 
Айзат
Айзада,  каз.  ай  –  луна  +  ир.  зада  –  дитя, 
ребенок.  Букв.  –  дитя,  подобное  луне. 
Производная форма – Айзат 
Айзарa  /  Айзере,  қаз.  ай  +  зере  ир.  зер  – 
алтын. Синоним – Алтынай. 
Айзарa  /  Айзере,  каз.  ай  –  луна  +  зере  ир. 
зер – золото. Синоним – Алтынай. 
Айзия,  қаз.  ай  +  зия,  ар.  зийна  –  жарық, 
сәуле, шұғыла. Ай сәулелі сұлу. 
Айзия,  каз.  ай  –  луна  +  ар.  зия  ˂  зийна  – 
блеск, свет, сияние. Букв. – лунное сияние. 
Айкөркем, қаз. ай көркем. Айдай көрікті, 
келбетті, сұлу. 
Айкоркем,  каз.  ай  –  луна  +  коркем  – 
красивый,  изящный.  Букв.  –  луноподобная 
красавица, красивая, изящная. 
Айкүн,  қаз.  ай  +  күн.  Ай  мен  күндей 
болсын деп қойылған есім.  
Айкун, каз. ай – луна + кун – солнце. Букв. 
– как луна и солнце.  
Айман,  қаз.,  ар.  –  1.  қаз.  Белгілі,  әйгілі, 
даңқты.  2.  ар.  Ант,  серт.  Біріккен  тұлғалы 
есімдер – АйманайАймангүл.  
Айман,  каз.,  ар.  –  1.  каз.  Известная,  ясная, 
славная.  2.  ар.  Клятва,  присяга.  Составные 
имена – АйманайАймангуль 
Аймерей, қаз. ай мерей – абырой, бақыт, 
қуаныш.  
Аймерей,  каз.  ай  –  луна  +  мерей  –  успех, 
счастье, радость. 
Аймира, қаз. ай + ор. мир (а) – бейбітшілік, 
тыныштық.  
Аймира, каз. ай – луна + рус. мир (а).  
Айназ,  қаз.  ай  +  ир.  ноз  –  еркелік,  наздық. 
Әсем,  әдемі,  нәзік,  айдай  сұлу  қыз; 
сымбатты,  көркем;  аққұба,  нәзік.  Туынды 
тұлғасы – Айназия
Айназ, каз. ай – луна + ир. ноз – нега, ласка. 
Букв.  –  красивая,  миловидная,  нежная  и 
лучезарная,  как  луна;  стройная  и  изящная; 
светоликая нега, ласка. Производная форма 
– Айназия
Айнақыз,  тәж.  айна  +  қаз.  қыз.  Пәктіктің, 
тазалықтың, адалдықтың символы.  
Айнакыз, тадж. айна – зеркало + каз. кыз – 
девочка.  Букв.  –  символ  искренности, 
чистоты, преданности. 
Айнамкөз
қаз. 
– 
айнам, 
қарағым, 
шырағым.  
Айнамкоз,  каз.  – 
ненаглядный  мой,  светоч 
мой. 
 
Айнара,  қаз.  ай  +  ир.  нәр  –  анар  сөзінің 
қысқарып, дыбыстық өзгерген тұлғасы.  
Айнара,  каз.  ай  –  луна  +  ир.  нар  – 
сокрощенная  и  фонетически  измененная 
форма слова анар – гранат.  
Айнәзік,  қаз.  ай  +  ир.  нәзік  –  1.  Жұқа, 
жұмсақ. 2. Әсем, көркем, сәнді. 3. Сыпайы, 
әдепті. Айдай сұлу, нәзік.  
Айназик,  каз.  ай  –  луна  +  ир.  назик  –  1. 
Тонкая,  мягкая.  2.  Красивая,  изящная, 
нежная.  3.  Вежливая,  воспитанная.  Букв.  – 
нежная, грациозная как луна.  
Айнұр, қаз.  ай  +  ар.  нұр  –  жарық,  шұғыла. 
Ай сипатты, ай келбетті. 
Айнур,  каз.  ай  +  ар.  –  свет,  сияние,  луч. 
Букв. – луноликая, красивая.  
Айсана,  қаз.  ай  +  ар.  сана  –  жарық  сәуле, 
нұр шашу. Ынталы, ақылды, парасатты. 
Айсана, каз. ай – луна – белый + ар. сана – 
яркий  свет,  сияние.  Букв.  –  вдумчивый, 
сознательный.  
Айсара,  қаз.  ай  +  ир.,  ар.,  к.евр.  сара  –  1. 
ир. Ең таңдаулы, ең асыл, аса жақсы. 2. ар. 
Айсара, каз. ай + ир., ар., др.-евр. сара – 1. 
ир. Избранная, драгоценная, самая хорошая. 


218
 
 
Ханым,  әйел.  3.  к.евр.  сарра  –  атақты, 
даңқты, ақсүйек. 
2.  ар.  Госпожа.  3.  др.-евр.  сарра  –  высшая, 
знатная. 
Айсәуле,  қаз.  ай  +  сәуле.  Айдың  сәулесі 
сияқты жарық. 
Айсауле, каз. ай – луна + сауле – свет, луч, 
сияние. Букв. – лунное сияние. 
Айсезім, қаз. ай сезім. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   138   139   140   141   142   143   144   145   ...   175




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет