Эмбриология


Жасушаларды организмде тірі кезінде зерттеу



Pdf көрінісі
бет13/279
Дата15.11.2023
өлшемі74,12 Mb.
#123696
түріОқулық
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   279
Жасушаларды организмде тірі кезінде зерттеу 
(in vivo).
Tipi кезінде 
зерттеудін бір әдісіне кұрылымдарды тірі организмде бакылау болып табы­
лады. Сәуле түсіретін арнайы микроскоповиллюминаторлардың көмегімен, 
мысалы, канның м и кротам ырлардағы айналымын динамикада зерттеуге бо­
лады. Анестезия жасалғаннан кейін жануардың зерттеу нысаны (мысалы, 
ішек шажыркайы) сыртқа шығарылып, микроскоптын көмегімен зерттеледі, 
бүл кезде тіндерді үнемі натрий хлоридтің изотониялық ерітіндісімен 
ылғалдандырып отыру керек. Бірак, мүндай бакылаудың ұзақтығы шектеулі. 
жануардын организміне мөлдір камераларды орнықтыру әдісі одан гөрі жаксы 
нәтижелер береді.
Осындай камераларды орныктыруға және әрі карай бақылау жүргізуге жануардың, 
мысалы коянның кұлағы оңтайлы мүше болып табылады. Мөлдір камерасы бар 
кұлактың 
бөлігін 
микроскоптын 
үстелшесіне 
орналастырып, 
жасушалардың 
және тіндердің өзгеру динамикасын, осы жағдайда ұзак мерзімде зерттейді. Осы- 
лайша лейкоциттердің қан тамырларынан көшіп шығу үдерісі, дәнекер тіннін, 
кылтамырлардың, жүйкенің кұралуының әр түрлі сатылары және баска да үдерістер 
зерттеледі. Табиғи мөлдір камера ретінде эксперименталды жануарлардың көздерін 
қолдануға болады. Жасушаларды, тіндерді немесе мүшелердің үлгілерін көздің 
алдыңғы камерасының сұйыктығына, мөлдір кабыкша мен нұрлы кабыктың ара- 
сында түзелген бұрышка орналастырып, мөлдір кабыкша аркылы бақылау жүргізеді. 
Осылайша үрыктанған жұмыртка-жасушанын трансплантациясы жүргізіліп, үрыктың 
дамуының ерте сатылары кадағаланды. Маймылдарға жатырдын кішкентай үзіндісі 
орнықтырылып, оның шырышты кабыкш асының менструалды (етеккір) циклдің әр 
түрлі кезеніндегі өзгерістері зерттелген.
Дені сау донор-жануардан өлімге әкелетін сәулеге шалдығудан кейінгі 
жануар-реципиенттерге каннын және сүйек майының жасушаларын 
трасп-


32
2-Тарау. Гистология, цитология және эмбриологияның зерттеу әдістері
лантациялау
кең таралған әдіске айналды. Жануар-реципиенттер трансплан- 
тациядан кейін донорлыкжасушалардың ұласа өсуінің аркасында көкбауырда 
кан жасаушы жасушалардың колониясының түзелуінін нәтижесінде тірі 
калып отырды. Колониялардың санын, олардың жасушалык кұрамын зерт­
теу бастапкы тектік жасушалардың санын және олардың саралануының саты- 
ларын аныктауға мүмкіндік береді. Колония түзу әдісінің көмегімен канның 
барлық жасушаларынын даму көздері аныкталды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   279




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет