Бақылау сұрақтары: 1. Массив ішіндегі екі элементтің бір-бірімен орнын алмастыру.
2. Массив элементтерін кері бағытта орналастыру.
3. Массивтің көрсетілген элемент терін өңдеу тəсілдері.
4. Массивті сұрыптау (сорттау, реттеу) жолдары.
13-дәріс. Екі өлшемді массивтер 13.1. Массив элементтеріне мән беру. 13.2. Екі өлшемді массив элементтерінің қолдану өрісі. Екі өлшемді массивті – матрицаны пайдалану үшін тік жақшалар ішінде олардың екі өлшемінің де енін көрсету керек.
Мысалы: int a[4] [3] ; алғашқы сан жолдар санын, ал екінші сан бағандар санын көрсетеді, а массивы 12 элементтен тұрады. Оларға бастапқы мəнді былай беруге болады:
int a[4][3]={ {0, 1, 2} , {3, 4, 5} , {6, 7, 8} , {9, 10, 11} } ; ішкі жүйелі жақшаларды қоймаса да болады:
int a[4][3] = {0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 }; Екі өлшемді массивға мәндерді меншіктеу қабаттасқан циклдер арқылы орындалады.
1-мысал. Екі өлшемді массив элементтеріне кездейсоқ сандарды енгізу және экранға шығару программасы.
/* a[3][4] массивы элементтерін rand( ) арқылы енгізу, шығару* /
#include #include #include main() { const int jol=3, bag=4 ; int a[jol][bag] ; for ( int i=0; i for ( int j=0; j a[i] [j] = rand()%100 – 50 ; printf ("\n а[3][4] Массив элементтерi мəндерi:"); for ( i=0; i for ( j=0; j printf (" %i", a[i] [j]) ; getch() ; } 13.2. Екі өлшемді массив элементтерінің қолдану өрісі. 1. А және В матрицаларды қосу. және матрицаларының қосындысы деп элементтері осы матрицалардың сәйкес элементтерінің қосындысы болатын, А + В матрицаны айтамыз:
. Матрицаларды көбейту үшін біріншісінің k- қатарын екіншісінің j-бағанына скалярлық түрде көбейтіп, нәтижесін көбейтінді матрицаның (k, j) элементі етіп жазу керек:
Екі ( m х n ) өлшемді матрица элементтерінің жазылу үлгісі: ms[m][n]. Программада матрица элементтері де фигуралық жақшалар ішінде жолдар бойынша ретімен үтір арқылы бөлініп сипатталады. Оларды тек бір жолда жазып сипаттауға болады.
