39
24.Вестибулярлық анализатор. Дененің кеңістіктегі және оның қозғалу
кезіндегі жағдайын бағалаудағы рөлі.
Тепе-теңдік органы немесе вестибулярлық аппарат, сұйықтықпен толтырылған екі қапшық пен
үш жартылай шеңберлі каналдардан түзілген. Рецепторлық шаш жасушалары қапшықтардың
төменгі және ішкі жағында орналасқан. Олар кристалдары бар мембранамен - кальций иондары
бар отолиттермен шектеседі. Жартылай шеңберлі каналдар үш өзара перпендикуляр жазықтықта
орналасқан. Каналдардың түбінде шаш жасушалары орналасқан. Отолитикалық аппараттың
рецепторлары түзу сызықты қозғалыстың үдеуіне немесе тежелуіне жауап береді.
Жартылай
шеңберлі каналдардың рецепторлары айналмалы қозғалыстардың өзгеруімен тітіркенеді.
Вестибулярлық аппараттан вестибулярлық жүйке бойындағы импульстар орталық жүйке жүйесіне
енеді. Ол сонымен қатар бұлшықеттердің, сіңірлердің, табандардың рецепторларынан импульстар
алады. Функционалды түрде вестибулярлық аппарат қимылдарды үйлестіру, адамның кеңістікке
бағдарлауы үшін жауап беретін мишықпен байланысты.
Тепе-теңдік визуалды кинестетикалық және вестибулярлық механизмдерді үйлестіру арқылы
сақталады. Бұл механизм кеңістікті бағдарлауды, тік қалыпта және жүруді қамтамасыз етеді.
Статика мен дене қимылын қамтамасыз ететін бұлшықеттің барлық топтарын бақылау дене
салмағы мен центрифугалау күштерінің әсерін жеңуге көмектеседі.
Достарыңызбен бөлісу: 
