1996 жылдың қарашасынан бастап екі айда бір рет шығады H. A. Yesevi uktü Bülteni
жүктеу/скачать 4,95 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- (Баймахан Т.М. Этнолингвистические основы пословиц и поговорок относительно человека) SUMMARY
- (Baymahan T.M. Ethno linguistic grounding proverbs and sayings concerning human beings)
| ӘДЕБИЕТТЕР
1. The Cambridge Encyclopedia of the English Language. / Edition by David Crystal. –P. 184. 2. Khimunina T., Konon N., Walshe L. Customs, Traditions and Festivals of Great Britain. – Leningrad, 1975. 3. Қашқари М. Түбі бір түркі тілі. – А.: Ана тілі, 1993. – 37-б. РЕЗЮМЕ В статье рассматриваются некоторые этнолингвистические основы английских и казахских пословиц и поговорок. (Баймахан Т.М. Этнолингвистические основы пословиц и поговорок относительно человека) SUMMARY The article is concerned with some ethno linguistic grounding of English and Kazakh proverbs and sayings. (Baymahan T.M. Ethno linguistic grounding proverbs and sayings concerning human beings) 12 АХМЕТ ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ, №2, 2014 ҼОЖ 818. 992 71 С.ЕРГӚБЕК филология ғылымдарының кандидаты, доцент Т.КӚШЕНОВА филология ғылымдарының кандидаты, доцент «ҚИССАС-УЛ ӘНБИЯ» ӘДЕБИ ЕСКЕРТКІШІ ЖӘНЕ ОНЫҢ ЖАРИЯЛАНУ, ЗЕРТТЕЛУ МӘСЕЛЕЛЕРІ Мақалада ХІХ ғасырдың екінші жартысы мен ХХ ғасыр басындағы қазақ діни, нәзиралық қисса, хикаяларының кӛпшілігіне ӛзек болған туынды Насыр-Ад-Дин қазы Бурқанаддинұлы Рабғұзидің «Қиссас-ул-әнбия» атты еңбегінің түрлі нұсқалары мен олардың ерекшелігі мен жариялануы жӛнінде Ильминскийдің, Мелиоранскийдің, Маловтың, Остроумовтың, Катановтың, ӛзбек зерттеушісі Айбектің зерттеу еңбектері қазіргі ғалымдардың еңбектерімен сабақтастықта қарастырылады. Кілт сӛздері: қисса, назиралық дҽстүр, дҽстүр сабақтастығы, Рабғұзи қиссалары. Қазіргі қазақ ҽдебиетінің тарихы ғылымында айтылып жүрген Алтын Орда ҽдеби ескерткіштерінің де басым бҿлігі діни шығармалар. Мысалы, «Қисса Жүсіп», «Қисcасу-л-ҽнбия», «Жұмжұма», «Нахжу-л-фарадис» секілді шығармалар. Осылардың ішінде ХІХ ғасырдың екінші жартысы мен ХХ ғасыр басындағы қазақ діни, нҽзиралық қисса, хикаяларының кҿпшілігіне ҿзек болған туынды Насыр-Ад-Дин қазы Бурқанаддинұлының «Қиссасу-л- ҽнбия» атты еңбегі. «Қиссас-ул ҽнбия» туындысының түрлі нұсқалары мен олардың ерекшелігі мен жариялануы жҿнінде Ильминскийдің, Мелиоранскийдің, Маловтың, Остроумовтың, Катановтың, ҿзбек зерттеушісі Айбектің зерттеу еңбектерін атап ҿту қажет. Н.И.Илминский 1859 жылы туындының толық мҽтінін алғаш Императорлық Қазан университетінің баспаханасынан бастырып шығарады. Ал осы туындының зерттеуіне алғаш жол салғандардың бірі П.М.Мелиоранский Британия музейіндегі ең ескі, толық қолжазбаны қарап шығып, кҿшіріп алған кейбір үзінділерін елге келген соң, 1897 жылы жариялайды. Ол сҿйтіп туындының Британия нұсқасын Москва, Ленинград кітапханаларындағы қолжазбаларымен салыстырып, ғылыми-салыстырмалы зерттеудің негізін қалайды. Мұндай салыстыра тексеріп, ҿзара ұқсастықтарын кҿрсету Н.Ф.Катановтың «Мұсылман аңыздары» мақаласында да кҿрініс тапқан. Ол Қытайдың Гань-Су-Синь-Цзянь провинциясын аралағанда жергілікті мұсылмандардың айтуынан жазып алған кейбір аңыздарды Құранмен, «Рабғузи қиссаларымен» салыстыра тексереді. |