№2 дәріс ферменттер

жүктеу/скачать 0,64 Mb.

бет	5/7
Дата	06.10.2023
өлшемі	0,64 Mb.
	#113102

1 2 3 4 5 6 7

Оксидоредуктазалар – организмдегі тотығу-тотықсыздану реакцияларын катализдейтін ферменттер класы.
Екікомпонентті ферменттер, жасушаларда кездеседі.
90 тобы бар, негізгі 4 тобын қарастырамыз.
Оксидоредуктазалар
Дегидрогеназалар (аэробты, анааэробты)
Цитохромдар
Каталаза, пероксидазалар
Оксигеназалар

Дегидрогеназалар (ДГ)

ДГ субстраттан сутегін, гидрид ионын (Н-), электрондарды (е-) бөліп шығару арқылы тотығу реакцияларын катализдейді.

сутекті (электронды) беруші зат – сутектің (электронның) доноры,
сутекті (электронды) қосып алушы зат – сутектің (электронның) акцепторы.

е-

тотығып

қосып алған қосылыс

тотықсызданады.

ДГ-ң саны 150-ден асады.
Негізгі өкілдері:

Пиридин ферменттері (ПФ);
Флавин ферменттері немесе флавопротеиндер (ФП).

Пиридин ферменттері (ПФ)

ПФ – екі компонентті ферменттер.
Ко:

никотинамидадениндинуклеотид (НАД)
никотинамидадениндинуклеотидфосфат (НАДФ).

Zn2+

ПФ коферменттерінің құрамы:

НАДФ -ң НАД -н айырмашылығы: АМФ –ң құрамындағы рибозаның 2/ ОН тобына фосфор қышқылы қалдығы қосылған.

НАД-ң құрамы:
Никотинамид (РР вит.);
рибоза;
фосфор қышқылы;
АМФ.

НАД	НАДФ
Митохондрияда кездеседі	Цитоплазмада, микросомада кездеседі
Биологиялық тотығуға (БТ) қатысады, тіндік тыныс алуды, энергия бөлінуін қамтамасыз етеді.	Биологиялық тотығуға қатыспайды, тотықсыздандырғыш ретінде: май қышқылдарының, холестеролдың, стероидты гормондардың синтезіне; улы заттардың детоксикациясына, гемнің ыдырауына қатысады.

ПФ тотыққан және тотықсызданған формада болады.
ПФ – біріншілік ДГ, яғни субстратты тікелей тотықтырады.
ПФ құрылысы жағынан күрделі болғанымен, іс жүзінде никотинамид қана тотығу-тотықсыздану реакциясына қатысады. Қалған бөлігі реакция барысында коферменттің тұрақтылығын сақтап, реакцияның ақаусыз жүруін қамтамасыз етеді.
Никотинамид субстратты тотықтырады, өзі тотықсызданады, яғни субстраттан бөлінген Н атомын С4 орнына, ал 2е--ды 1-ші орындағы азот ионына қосып алады.
Нәтижесінде никотинамидтегі 3 қос байланыс 2 қос байланысқа, ал азот атомы бейтарап күйге тотықсызданады. Кофермент пен апофермент бөлініп кетеді:

жүктеу/скачать 0,64 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7