2-сынып Абдрахман Асылбек Өмірі және шығармашылығы абдрахман Асылбек
жүктеу/скачать 1,01 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 5.Музафар Әлімбаев ӨМІРІ МЕН ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫ Мұзафар Әлімбаев
| 4-СЫНЫП ОҚУЛЫҒЫНДАҒЫ ШЫҒАРМАСЫ
Арман Азамат боп мен ертең Ауылымды көгертем Біздің қазған каналга Канал болмас келер тең Жерім жұмақ болады Бұлт мақта боп қонады Бір пұшпағы шөлейттің Ақ күрішке толады Бақпен бөгеп желіңді Жайнатамыз шөліңді Өмір сүріп не керек Көгертпесең еліңді? Бұл өлеңде ақын баланың мақсаты,арманы жайлы оның еліне деген патриоттық сезімі жайлы сөз қозғаған. 5.Музафар Әлімбаев ӨМІРІ МЕН ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫ Мұзафар Әлімбаев (29 қазан, 1923 жыл, Маралды атырабы, Шарбақты ауданы, Павлодар облысы – 26 қараша 2017 жыл, Алматы) — Қазақстанның халық жазушысы, мемлекеттік сыйлығының лауреаты, қазақ әдебиетінде соғыс сұрапылын бастан кешіп келген қаламгер шоғырының бірі. 2017 жылы дүниеден озды. Арғын тайпасы Шегендік руы Қақсал бөлімінен шыққан[1]. Әнші-күйшілердің, ақын-жыраулардың думан құрған өнер төрінде, солардың тәтті сазын, татымды сөзін қаршадайынан құлағына құйып өскен. Мұзағаң 5 жасында әріпті әліп деп біліп, кітап оқи бастаған. 6 сыныпта ауыл кітапханасының бір қыста 150-ден аса кітабын тауысып, «Бауырсақтан» бастап», «Батырлар жырын» ортаға ала, Александр Сергеевич Пушкиннің 4 томдығын тауысады. Әкеден 8 жаста, шешеден 13 жасында айырылып, «Туар-тумастан тоналған ұрпақтың өкілі…». Сол тұста жетімектің кім екенін, жетімдіктің зіл мен мұң екенін анық та толық сезді. 1932-33 жылғы алапат аштықты көлденең көзбен көріп емес, өз басынан өткерген. 1937 жылдың сталиндік сойқанында халықтың зиялы ұл-қыздарын зорлық-зомбылықпен оққа байланғанын өз көзімен көріп, үрейі ұшқан ұрпақ. Осы тұста тырнақалды өлеңін жазды. Өкінемін ерте өмірдің өткеніне, Көре алмай қызығымды кеткеніңе. Өзгелер өз баласын еркелетсе, Жетімдік сүйегіме жетпеді ме?! Соғыс басталғанда он сегізге толар-толмаста болған М. Әлімбаевтың педучилищені енді бітірген кезі еді. Соғыс комиссарына арыз берді, бірақ оларды маңайына жолатпады. Сөйтсе, үкімет арнайы ұлттық құрамалар даярлап жатыр екен, сол үшін оларды сәл күттіріпті. Әйтеуір 1941 жылдың желтоқсанында соғысқа шақырылып, Павлодардан Семейге, Семейден Талғарға келіп, бір ай саяси жауынгерлер бригадасының 120 мм миномет дивизионына барды. Үш жарым айдай қатардағы жауынгер, сосын саяси жұмыстар жөніндегі жетекшінің орынбасары болды. (замполитрук) Калинин майданында Ржевтің түбінде 1942 жылдың қарашасынан ұрысқа кірісіпті, 1943-тің шілдесіне дейін соғысты. Сол кезде саяси қызметкерлер институтын жойып, жауынгер командир етіп даярланып, танк батареясының командирі болды. Соғыс біткесін Мұзафар Әлімбаевты Шығыс Германия жерінде әскери қызметке алып қалып, одан елге … 1948 жылы оралады. Майданда туған көп ақынның бірі — Мұзафар Әлімбаевтың «Батырға» деген бірінші өлеңі 1944 жылы 17 сәуірде Балтық майданының «Жауға қарсы аттан» газетінде жарияланған. М. Әлімбаев қазақ балалар әдебиетінің қатардағы қаламгері ғана емес. Ақын, прозашы, аудармашы, сыншы, жинақшы, ұйымдастырушы. Әдебиетте талант бейімі болмай, ештеңе де өнбейді, әдебиет зорлықпен жасалмайды. Мұзағаңның да балалар поэзиясына туа бітті бейімі болғаны анық. М.Әлімбаев қазақ балалар әдебиетін дамытуға көп еңбек сіңірді. «Менің ойыншығым», «Отпен ойнама», «Орақ - олақ», «Шынықсаң - шымыр боларсың» тағы басқа кітаптары қазақ балалар әдебиетіне қосылған елеулі үлес болды. «Аспандағы әпке» жинағы үшін Қазақстанның Мемлекеттік сыйлығы берілген. М.Әлімбаев мақал - мәтелдерді жинау, зерттеу, басқа халықтар мақалдарын қазақ тіліне аудару жұмыстарымен де айналысып келеді. «666 мақал мен мәтел», «Мақал - сөздің мәйегі», «Өрнекті сөз - ортақ қазына», т.б. жинақтар мен зерттеу еңбектері бар. Сын - зерттеу саласында еңбектері жарық көрді. Әлем әдебиетінің кейбір үздік шығармаларын қазақ тіліне аударды. Жазушының өлеңдері 38 тілге аударылған. Шығармалар жинағы: Екі томдық. Таңдамалы: Екі томдық. Таңдамалы өлеңдер поэмалар. Ақсерек те көксерек: Тақпақтар, дастандар, ән - өлеңдер, жұмбақтар, жаңылтпаштар. Аспандағы әпке: Өлеңдер, ертегілер, жұмбақтар, жаңылтпаштар. Аулақ бол жаман әдеттен: Балабақша және бастауыш сынып балаларына арналған. Балдәурен, шіркін, балалық: Өлеңдер, әндер, ойындар, аңыздар, ертегілер, дастандар. Биікке, биікке: Балаларға арналған өлеңдер. Екі тақтай - бір көпір: Өлеңдер, тақпақтар, жұмбақтар, жаңылтпаштар, ертектер. Ер айнасы - еңбегі: Еңбек туралы мақалалар мен нақылдар. Жауқазын: Дастандар мен өлеңдер. Жолдар - жырлар: Өлеңдер. Жүрек лүпілі: Өлеңдер мен поэма. Көзін көрдік жақсы менен жайсаңның: Естеліктер, эсселер. Т.Б. жүктеу/скачать 1,01 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|