10
Казак халкындағы батырлык
дэстүрлер
ма», Осман Кухистанидың «Тарих-и Абулхайр хани»6 шыгармала-
рын қарастыру барысында көз жеткізе аламыз. Мэселен, «Тарих-и
Абулхайр-хани» еңбегінде «көшпелі өзбектер» ханы Әбілхайыр-
дың «қазақшылық» құрып жүрген кездерінен бастап оның атақ-
даңқы өскен кезеңдерде де оны қолдаған тархан, қожа, бек, билер-
мен қатар атақты баһадүрлердің де есімдері нақгы аталады.
Біздің зерттеу еңбегіміздің деректік негіздерін талдағанда
Қ. Жалайыри7 мен Әбілғазы Баһадүр ханның «Түрік шежіресі»8
еңбектерін де атап өту орынды. Бұл ортағасырлық жазба деректер
батырлардың қазақ қоғамында ерекше мәртебеге ие жеке инсти
тут ретінде қалыптасуының эволюциясын қарастырғанда маңыз-
ды рөл атқаратынына көз жеткіземіз.
Ал, нақты XVIII-XIX ғасырдың алғашқы жартысындағы қазақ
қоғамындағы батыршылық институтының қызметтерін талдауда
осы кезеңге жататын орыс тіліндегі мұрағат құжаттары - Ресей
экімшілігі шенеуніктерінің күнделіктері, есептері, хаттары, баян-
дамалары жэне т.б. құжаттар болып табылады. Міне, осы дерек
тер тақырыбымызға қатысты жазба деректердің екінші тобын құ-
райды. «Материалы по истории Казахской ССР (1785-1828 гг.)»9,
«Казахско-русские отношения в XVI-XVIII веках»10, «Казахско-
русские отношения в XVIII-XIX веках»11 «Материалы по исто
рии России. Сборник указов и других документов, касающихся
управления и устройства Оренбургского края»12, «Прошлое Ка
захстана в источниках и материалах»13 атты материалдар мен кұ-
Достарыңызбен бөлісу: 
