Адам эмбриологиясының дамуының периодизациясы. Прогенез. Жыныс жасушаларының морфофункционалдық сипаттамасы
Қан түзу туралы түсінік. Гемопоэздің түрлері. Ұрықтық гемопоэедегі қанның тін ретінде дамуы. Оның кезеңдері мен сипаттамалары
жүктеу/скачать 0,64 Mb.
|
| 29. Қан түзу туралы түсінік. Гемопоэздің түрлері. Ұрықтық гемопоэедегі қанның тін ретінде дамуы. Оның кезеңдері мен сипаттамалары.
Гемоцитопоэз - дегеніміз қанның дамуы, түзілуі. Бұл процестің 2 түрі бар. Оның бірі қанның тін ретінде дамуына әкелетін ұрықтық даму кезеңінде жүретін эмбриондық гемоцитопоэз. Ал қанның физиологиялық регенарация - лану процесі постэмбриондық гемоцито- поэз деп аталады. ЭМБРИОНДЫҚ ГЕМОЦИТОПОЭЗ Эмбрионда қанның тін ретінде дамуы ең алдымен сары уыз қапшығында, одан соң бауырда, сүйек кемігінде және лимфоид -тық мүшелерде (тимус, көкбауыр, лимфа түйіндерінде) жүреді. Сары уыз қапшығында қанның өндірілуі Бұл процесс адамда эмбриондық дамудың 2-3- аптасында бастала -ды. Сары дене мезенхимасында қан тамырлары жасушаларының бастамасы немесе қан аралшық -тары оқшаулана бастайды. Сары уыз қапшығында эритроцит- тердің дамуы біріншілік қан тамыр- ларының ішінде, яғни интраваскуляр- лы жүреді. Қан тамырлары жолының бойында орналасқан бласттардан бір мезгілде экстраваскулярлы түрде гранулоциттердің (нейтрофильдер мен эозинофильдер) біраз мөлшері дифференциацияланады. Бауырда қанның өндірілуі Бауыр ұрықтың 3-4 апталық өмірінде пайда бола бастайды, ал 5 -6 апталық кезеңінде ол қан өндіру орталығына айналады. Бауырда қан өндіру капиллярлар жолымен экстраваскулярлы түрде жүреді. Тимуста қанның өндірілуі Тимус құрсақ ішілік дамудың 1-ші айының соңына таман пайда болады. Ұрықтың 7-8 апталық өмірінде оның эпителиі тимуслимфоциттеріне түрленетін қанның бағаналы жасушаларымен толыса бастайды. Көкбауырда қанның өндірілуі Көк бауыр эмбриогенездің 1-айының соңына таман пайда болады. Мұнда орналасқан бағаналы жасушалардан барлық қанның формалы элемент -терінің экстраваскулярлы түзілуі жүреді. Эмбрионалды гемопоэз көкбауырда 12-13 аптада басталады. Сүйек кемігіндегі қанның өндірілуі Сүйек кемігі ұрықтық мерзімнің 4 -айында қызмет ете бастайды. Алғашқы гемопоэздік элементтер дамудың 12-аптасында пайда болады. Сүйек кемігінде бағаналы жасуша - лардан дамуы экстраваскулярлы жүретін қанның барлық формалы элементтері түзіледі. ЛИМФА ТҮЙІНДЕРІ Жекелеген лимфоциттердің пайда болуы ұрықтық дамудың 8-15 апталық өмірінде-ақ басталады. Адамның лимфа түйіндері ұрықтық кезеңнің 7-8 аптасында пайда бола бастайды. Көпшілік лимфа түйіндері 9-10 апталық кезеңде дамиды. Осы кезеңде лимфа түйіндеріне дамудың ерте сатыларында эритроциттер, гранулоциттер мен мегакариоциттер -ге дейін түрленетін қанның бағаналы жасушаларының енуі басталады. жүктеу/скачать 0,64 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|