35
Дауыссыз дыбыстар сөйлеу мүшелерінің бір-бірімен жуысуы не-
месе тоғысуы арқылы жасалады. Дауыссыз дыбыстардың басты ерек-
шеліктері мыналар:
- дауыссыз дыбыстар дауыс шымылдығының толымсыз
тербелімі (дауыс
шымылдығының тербеліссіз, жартылай тербелімі
және мол тербелімі) арқылы жасалады (тербеліссіз
немесе қатаң,
тербеліңкі немесе ұяң, тербелімді немесе үнді);
- дауысты дыбыстарды айтқанда ауа ауыз қуысында кедергіге
ұшырап шығады;
- дауыссыз дыбыстар буын құрай алмайды.
5.1-сурет. Қазақ тілі дыбыстарының дауыс желбезегінің
қатысына қарай жіктелімі: тербеліссіз (қатаң), тербеліңкі (ұяң), тербелімді
(үнді), тербелмелі (дауысты)
4.1-сурет. Қазақ тілі дыбыстарының дауыс желбезегінің қатысына қарай жіктелімі:
тербеліссіз (қатаң), тербеліңкі (ұяң), тербелімді (үнді), тербелмелі (дауысты)
Достарыңызбен бөлісу: