лерді жинақтайтын болсақ, біріншіден, ол бір құбылыстьш (зат-
тың) ішінде не екі заттың, құбылыстың аралығында болады, екін-
шіден, қарама-қарсылық бір жақты болмайды, екі жақты болады
да бірі екіншісін шақырып отырады, үшіншіден, қарама-карсылык
категориясы өзгермелі, салыстырмалы қасиетке ие болады, төр-
тіншіден, қарама-қарсылық тек ұғымда ғана болмайтын кұбылыс,
ол табиғатта да, қоғамда да болатын, объективтік сипаты бар,
бесіншіден, қарама-қарсылық өсіп, сандық карама-қарсылықтан
сапалық қарама-қарсылыққа өтуі мүмкін. Тіл элементтері ара-
сындағы қарама-қарсылық сәл басқашалау сипатқа ие, ол ұғым-
мен, оймен байланысып жатады.
Логикадағы қарсы қою объектив дүниедегі құбылыстарды же*
те тануға, оның кұпия сырын терең үйренуге, адамға тікелей түй-
сік туғызбайтын түрлі қасиеттері мен сол қасиеттер арасындағы
байланысты анықтауға жағдай жасайды. Әрине ұғымда қарама-
қарсы қоюдың өз заңдылықтары, қалыптасу жолдары бар (Кон
даков 75, 486—495) *. Сөз мағынасындағы қарама-карсылык
(антонимдік қасиет) формаль логикадағы екі ұғымға: 1) карама-
қарсылыққа (противоположность), 2) қайшылыққа немесе үйлес-
пеушілікке сәйкес келеді. А. А. Новиков антонимдерді мағынасы-
на карай топтастырғанда осы логикадағы қарама-қарсы коюдың
бірінші және екінші топтарын тілге көшіріп қоя салған болатын.
Салыстырыңыз: А. А. Новиков антонимдердің бірінші тобына ан
тоним сөздердің сындық қарама-қарсылықты (антонимы выра
жающие качественную противоположность) білдіретін антоним-
дер деп атайды да, оған
легкий, трудный, красивый, безобразный
сөздерін мысал ретінде келтірген. Бұл топқа енетін антонимдер
өздерінің тобындағы сөздермен сатылай байланысады да соңғы
сатыдағы сөз бен жоғарғы сатыдағы сөз антоним болады. Мысалы,
Достарыңызбен бөлісу: