ІV. Әңгімені сатылайкешенді талдау 1. Авторы – Сайын Мұратбеков.
2. Тақырып – автордың айтайын деген ойының негізгі
арқауы. Соғыс кезіндегі балалар өмірінің шындығы, олардың
күнкөрісі, тағдыры.
3. Әдеби жанр (әдебиеттің тектері).
Повесть – бұл өмір шындығын мол қамтып сурет-
тейтін, адам мінезін жан-жақты танытатын іргелі жанр..
Повестің жанрлық ерекшелігі – көлемінде емес, мазмұн
тереңдігінде. Повесть дегеніміз – баяндау түрінде қара-
сөзбен жазылған оқиғалы көркем шығарма.
4. Негізгі идеясы – тақырып арқылы өмір шындығын
суреттегенде оны өз көзқарасы, өз дүниетанымы тұрғысынан
бейнелеп, өз мақсат, мүддесін, арманын білдіреді. Бұл
үзіндінің идеясы – жетім баланың ата-анасын сағынуы, оның
арманы мен үмітін көрсету арқылы басқа замандастарына ой
салу.
5. Шығарманың композициялық құрылысы –
шығарманың сюжеттік дамуының кезең-кезеңдерін тәртіпке
салып, реттеп, қиыннан қиыстырып тұратын нәрсе.
Шығарманың композициясы бес бөлімнен тұрады:
Оқиғаның басталуы – Аянның қоныс аударуы; Байланысы – Ауыл балаларымен достасуы;
63
Шиеленісуі – Тобығын тайдыруы; Шарықтау шегі – Әжесінің қайтыс болуы; Шығарманың шешімі – Балалар үйіне кетуі.
