Қазақстанда кейінгі кездерде өнімдердің сұранысына байланыс

132
Перловка жармасын өндіруде ажарланған өнімді бірнеше рет 
дəнді қауыздайды жəне жылтыратады, ұнтақ шығымы көп бола-
ды; жарманың шығымы 40% жəне 53%-ға дейін жетеді. Ұнтақ 2,5 
мм жəне №1 електерді қолданып елеуіште тексереді. Ұнтақта ядро 
мөлшері 5%, ал қауызда 1,5%-дан аспауы керек.
2.7.3 Ұнтақталған жарманы өндіру
Ұнтақталған жарма Перловка жармасына қарағанда онша 
қауыздалмаған, майдалау болады. Сондықтан дəнді қауыздауды 
жақсы жүргізу үшін технологиялық сызбада, ұнтақтаудың алдында 
қосымша қауыздау жүйесін қолданады (56-сурет).
Қауыздалған арпадан жарма өндіру үшін, оны төрт рет білікті 
станокта майдалап, сұрыптап бөледі. Ұнтақтау жүйелерінен 
майдаланған дəн екі бөлек алынады, біріншісі – ірілігі бойынша 
жарманың бірінші жəне екінші нөмірге, ал екіншісі – екінші жəне 
үшінші нөмірге сəйкес келеді. Əр бөлшекті ЗШН машинасында бір 
рет ұнтақтайды.
Ірі сырғыма өнімдерін келесі ұнтақтау жүйесіне жібереді. 
Қауыздалмаған жарманы елеуіште немесе жарма бөлгіште үш 
нөмірге бөледі.
2.18-сурет. Арпадан Перловка жармасын алу сызбасы: 1 – магнитті сепара-
тор; 2 – АІ-ЗШН-3; 3 – аспиратор; 4 – елеуіш; 5 – білікті станок.

133
2.7.4. Даяр өнімдердің шығымы жəне сапасы
Арпадан алынған өнімдердің химиялық құрамы дайындау, 
қауыздау, ажарлау жəне жылтырату тəсілдеріне байланысты болады 
(2.12-кесте).
2.12-кесте. Арпаның жəне одан алынған өнімдердің химиялық құрамы, 
% есебімен
Заттар 
Ақуыз, % Крахмал, % Клетчатка, % Күлділігі, %
Арпа
8,8-14,5
51,0-63,7
4,3-8,7
2,25-3,30
Қауыздалған дəн
9,5-15,0
73,8
1,8-2,0
1,90-1,60
Перловка жармасы
7,1-11,3
74,2-83,2
1,2-1,7
0,8-1,10
Ұнтақталған жарма
7,5-12,1
75,8
1,4-1,8
1,20-1,60
Ұнтақ 11,0-13,0
60,0-65,0
3,5-4,0
2,60-3,30
Қауыз 5,0-7,0
12,0-15,0
37,0-31,0
7,80-8,90
Арпа ұнтағының құрамында көптеген құнды, жұғымды заттар 
бар. Сондықтан жақсы жемге жатады. Перловка жармасын өндіруде 
аздаған тағамдық ұн алуға да болады (2.13-кесте).
Арпа қауызының құрамында гүлді қабықтардан басқа көптеген 
алейрон қабаты болады. Сондықтан оның жоғары сапалы жемдік 
құны бар, оны құрама жем шығаруда қолданады.
2.13-кесте. Арпадан алынатын өнімдердің шығымы, % есебімен
Өнімдер Жарманың шығымы, %
Өнімдер 
Жарманың шығымы, %
Перловка Ұнтақталған
Перловка Ұнтақталған
Перловка 
жармасы:
Жемдік 
ұнтақ
№1-2
28,0
-
Қауыз
40,0
19,3
№3-4
10,0
-
Майда арпа
10,0
10,0
№5
2,0
-
І, ІІ катег. 
қалдықтар
5,0
5,0
Барлық 
жарма
40,0
-
ІІІ катег. 
қалдықтар
2,3
2,3
Кепкені 0,7
0,7
Ұнтақтал
ған жарма: 
№1
-
15,0
Барлығы:
2,0
0,7
№2
-
42,0
100,0
100,0
№3
-
5,0
Барлық 
жарма:
-
62,0

134

жүктеу/скачать 17,34 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: