Тілдегі сөздердің номинативтік қызметімен қатар грамматикалық қызметі маңызды. Тілдің тарихи даму барысында сөздердің бір-бірімен әрдайым грамматикалық байланыс жасауы арқылы бір жағынан лексикалық единацилардың грамматикалану процесі жүріп жатса, екінші жағынан, сөз тіркестерінің бір бүтін лексикалық единицаға ауысу процесі жүріп жатады. Бұл құбылыс сөзжасамда кездеседі. Мысалы: таңға, күніне, айына, бірде, жақында, басында, аяғында, ақырында, арқасында, бүрынан, т.б. – сөздер шығу төркіні жағынан о баста септік жалғаулары арқылы жасалған туынды үстеулер болған, ал қазір соңғы буындағы қосымшалары әбден кірігіп, қосылып кеткен .
|
Сөздер көбінесе бірнеше дыбыстың тарихи алыптасқан тіркесімен айтылғанда ғана белгілі бір мағынаны білдіреді. Тілдегі сөздердің дыбыстық құрамының өзгеруі олардың мағыналарының өзгеруіне әкеліп соғады. Мыслы, ал, әл, ол, өл, іл, ұл дегенде дауысты дыбыстардың, аз, ақ, ал, аң, ас, ат, ау дегенде дауыссыз дыбыстардың ауысуынан әртүрлі мағына беретін сөздер құрастырылып тұр.
|
