Бағдарламалық сұрақтар Бөлімнің аты: Нәруыздар. Ферменттер


Тіс эмалінің, дентинінің, ұлпасының (пульпа), цементінің метаболизм ерекшеліктері



Pdf көрінісі
бет50/57
Дата06.02.2023
өлшемі0,97 Mb.
#65587
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   57
44. Тіс эмалініңдентинінің, ұлпасының (пульпа), цементінің метаболизм ерекшеліктері 
мен рөлі. 
Ticтің қатты бөлігі эмальдан, дентиннен, цементтен тұрады. Тістің қуысы бос дәнекер тiнi - 
ұлпамен (пульпа) толтырылған. Ticтiң түбipi дәнекер тінімен - периодонтпен қоршалып, 
альвеоларға бөлінеді. 
Tic тіндері 
Ticтің қатты бөлігі эмальдан, дентиннен, цементтен тұрады. Тістің қуысы бос дәнекер тiнi - 
ұлпамен (пульпа) толтырылған. Ticтiң түбipi дәнекер тінімен - периодонтпен қоршалып, 
альвеоларға бөлінеді. 
Цемент. 
Цемент тic түбipi мен мойнын қоршайды. 


Құрамы: 8% су, 25%, органикалық зат(каллаген-негізгі орын алады), 68%, бейорганикалык 
зат(кальций фосфаты мен карбонаты көп). 
Цементтің eкi түpiн ажыратады: 
1)жасушасыз, біріншілік цемент (тic түбірінің мойын және ортаңғы бөлігінде орналасқан)-
цементоциттері болмайды және ол аморфты жабыстырғыш заттан тұрады ; 
2)екіншілік - жасушалық (тic түбірінің жоғарғы жағында орналасқан)-бұнда керісінше, көп 
мөлшерде цементоциттер болады. 
Эмаль-тіс сауытын жауып тұратын ең тығыз тін. Тығыздығы 2,9-3,05 г/см3 тең. Ол 
механикалық және химиялық әсерлерге өте төзімді болып келеді. 
Құрамы: 
4 % су, 3,8%-бос су, 3-3,3%- апатит криссталдарының гидраттық қабаты, 1-2%-органикалық
заттары. 
Дентин. 
Дентин негізгі заттан және дентиннің трофикасын қамтамасыз ететінтүтікшелерден тұрады. 
Түтікшелерде одонтобласттың өсінділері, жүйке талшықтарының ұштары орналасады. 
Дентиннің сауыттық бөлігі эмальмен, ал түбip бөлігі цементпен қапталған. 
Құрамы: 
72% бейорганикалык зат, 21% органикалық зат, 10% су. 
Бейорганикалық заттарының : кальций - 32%, бейорганикалық фосфор 16%-17%, қосымша 
магний, натрий және т.б микроэлементтер құрайды. 
Органикалық заттары дентиннің органикалық матриксін түзеді. Органикалық заттарына 
белоктар коллагендер, гликопротеидтер, ГАГтар жатады, онтогенез кезіндегі белок мөлшері 
тұракты 20-25%, дентинде ерекше белок фосфорин бар. Көмірсулардан энергия көзі ретінде 
гликоген бар. Липидтер жэне цитрат кездеседі. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   57




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет