Цитоплазма мен сыртқы ортада К+, Na+ иондарын белгілі бір арақатынаста ұстау



бет181/351
Дата20.09.2022
өлшемі9,18 Mb.
#39619
1   ...   177   178   179   180   181   182   183   184   ...   351
Байланысты:
Цито Сарыағаш-2 2

Бластопатиялар - ұрықтанудан кейiнгі алғашқы 2-ші аптадағы зиготаның зақымдалуы.Осы кезеңде зақымдану факторының әсерiне ұрықтың жауап беру ―барлығы немесе ештеңе‖ принципімен, яғни ұрық тiршiлiгiн жояды немесе репаративтiк қабiлетi жоғарыболса, әсер еткен факторларды ―сезбей‖, арықарай дамиды. Бластопатияға қосарланған ақаулықтар,циклопия,сиреномегалия.

  • Эмбриопатия – жүктіліктің 16 тәулігінен бастап 8- аптасының аяғына дейiнгi уақыттағытератогендіфакторлардыңәсеріненұрықтыңзақымдалуы.Бұлкезеңдеонтогенездіңбарлық негізгі жасушалық механизмдері: пролиферация, миграция, адгезия, апоптоз жүріпжатады,олардыңіскеқосылуыжәнеөшіруінақтыбіргендерменбақыланады.Зақымдаушыфакторлардыңәсеріненосыкезеңдежүретінонтогенездіңкез-келгенмеханизмдерініңбұзылуынанДТБАпайдаболады.Мәселен,жасушалардыңпролиферациясыныңбұзылуымүшеніңгипоплазиясынемесеаплазиясына,дизрафиянемесетаңдайжәнеерінжырығына,жүйкетүтігініңдефектілерінеалыпкеледі.Жасушалардың миграциясының бұзылулары агнезиялар,гетеротопиялардықалыптастырады.Мысалы:лиссэнцефалия(мидыңжұмсаруы).Апоптоздыңбұзылуыішектіңбітелуінежәне синдактилияғаәкеледі.\

  • Фетопатиялар–жатырiшiлiкдамудың9-аптасынанбастаптуылғанғадейінгізақымдаушыфакторлардың(тератогендік)әсеріненнәрестедеқалыптасқан,эмбриопатияға қарағанда сирек кездесетін ақаулықтар. Осы кезде егер мүшелердiң дамыпжетiлуiаяқталмаса,ондашынайыақаулықтардыңқалыптасуымүмкiн.Фетопатияғамүшелерқызметтерініңбұзылулары:урахус-несепағардыңбiтiспеуi,боталовөзегі-ашық артериальды өзек, крипторхизм – аталық бездің ұмаға түспеуі, бүйрек ақаулықтары,жамбастықбүйрек,қантдиабетіндегі интоксикация–диабеттікфетопатия,алкогольдыпайдалануалкогольдік фетопатияғажатады.

  • Әр түрлi факторлардың әсерiне сезiмтал онтогенездiң кезеңдерiн - қауiптi, ал оған зиянкелтiретiнфакторлардытератогендiфакторлардепатайды.

  • Қатерлікезеңдердізерттеуде П.Г. Светлов, дифференциация, детерминациякезеңдеріонтогенездіңқатерлікезеңдерінесәйкес келетіндігінкөрсетті.

  • Әртүрлімүшелердіңқауіптікезеңдерібір-біріменуақытыбойыншасәйкескелмеуімүмкін. Ұрықтың дамуының бұзылу себебі, сол уақытта әсер ететін факторлардың әсерінесезімталдылығыжоғарыболуымүмкін.Сондықтандақалыптасыпбіткенмүшегеқарағанда,қалыптасыпжатқанмүшепатогендікфакторларәсерінесезімталдылығыжоғары болады. Сондықтанда әртүрлі факторлар бiрдей патологиялық өзгерістер тудыруымүмкiн.Әрбірмүшеніңөзінетәнқауіптікезеңдеріболады.Әртүрлімүшелердің зақымдаушы әсерлерге сезімталдылығы эмбриогенездің кезеңдеріне байланысты болады.Адамантенатальдыонтогенезініңүшқауіптікезеңдерінажыратады:

  • Имплантация - бұлұрықтанғаннан кейiнгі 6-7 тәулiк немесе жүктіліктің бірінші аптасоңындажәнеекіншіапта басындаұрықтыңжатырдыңкiлегейқабатына енуi.

  • Плацентация – жүктіліктіңүшініші мен алтынша апта аралығында плацентаныңтүзiлуi,ұрықтанғананкейiнгі14-15тәулiк.

  • Туылу– жүктіліктің 39-40-апталары.

  • Имплантациякезіндегізақымдаушытератогендiкфакторлардыңәсеріұрықтыңертеөлiмiне немесе түсікке әкеледi. Патогендік факторлар әсерінен және ірі тұқым қуалайтынаномалиялардың себебінен, ұрықтанған жұмыртқа жасушаларының 50—70 %дамымайқалады.

  • Тератогенез – зиянды орта факторларының (радиация, химиялық қосылыстар, дәрілікпрепараттар,инфекциялар)әсеріненұрықта дамуақаулықтарыныңпайда болуы.

  • Тератогенездіңнегізгіүш шартыбар:

    1. Біртиптітератогендер дамуыдыңәртүрлімерзіміндеәртүрліаномалиялартудырады.

    2. Әртүрлітератогендербiрдейпаталогиялықөзгерістертудыруымүмкiн

    3. Аномалиялар типтерітератогендердің әсер етукезеңдерімен ұрықтыңдамусатыларынатәуелдіболады.



    1. Достарыңызбен бөлісу:
  • 1   ...   177   178   179   180   181   182   183   184   ...   351




    ©emirsaba.org 2024
    әкімшілігінің қараңыз

        Басты бет