Химия рк сұрақтары


Электролиттердің адсорбциясы. Иондардың алмасу адсорбциясы



бет13/30
Дата25.11.2023
өлшемі3,33 Mb.
#127822
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   30
Байланысты:
хим рк 101а

Электролиттердің адсорбциясы. Иондардың алмасу адсорбциясы

**Электролит адсорбциясы** — электролит иондарының (зарядты бар иондар) қатты немесе сұйық бөлшектердің бетіне жабысу процесі. Бұл процесс химия, биология және технологияның әртүрлі салаларында маңызды болуы мүмкін. Катиондар мен аниондар сияқты иондар минералдардың, коллоидтардың, электродтардың және басқа материалдардың беттеріне адсорбциялануы мүмкін. Электролиттердің адсорбциясы жүйенің химиялық және физикалық қасиеттерінің, соның ішінде электр зарядтарының, реактивтіліктің және көптеген басқа параметрлердің өзгеруіне әкелуі мүмкін.

**Ион алмасу адсорбциясы** — иондар бетіндегі немесе ион алмастырғыш шайырлар деп аталатын арнайы материалдардың ішінде басқа иондармен ауыстырылатын электролит адсорбциясының бір түрі. Ионалмастырғыш шайырлар – бетінде белгілі иондық қасиеттері бар белсенді функционалды топтары бар полимерлі материалдар.

Ион алмасу адсорбциясының мысалдарына мыналар жатады:

1. **Ион алмасу хроматографиясы**: Бұл әдіс химиялық талдауда әртүрлі иондар мен молекулаларды олардың ион алмастырғыш шайырлармен әрекеттесуі негізінде бөлу және тазарту үшін қолданылады. Ол биологиялық үлгілерді және әртүрлі химиялық қосылыстарды талдаудың маңызды құралы болып табылады.

2. **Жұмсақ су**: Ион алмастырғыш шайырлар тұрмыстық және өндірістік жүйелердегі суды жұмсарту үшін қолданылады. Олар кальций мен магнийді (шөгінділерді тудыруы мүмкін) натрийге немесе басқа аз проблемалы иондарға ауыстырады.

3. **Ағынды суларды тазарту**: Ион алмасу адсорбциясы ағынды сулардан және өндірістік қалдықтардан ластаушы заттар мен иондарды жою үшін қолданылады.

4. **Биологиядағы ион алмасу**: ион алмасу жасушаларда және биологиялық жүйелерде жүреді және рН реттеуде, жасуша мембраналары арқылы иондарды тасымалдауда және басқа да биологиялық процестерде маңызды рөл атқарады.

Ион алмасу адсорбциясы әртүрлі салаларда, соның ішінде химия өнеркәсібінде, фармацевтикада, тамақ өңдеуде, медицинада және басқа да көптеген салаларда кеңінен қолданылады. Бұл әдіс әртүрлі иондар мен молекулаларды тиімді тазартуға және бөлуге мүмкіндік береді, бұл ғылыми және технологиялық қолдану үшін үлкен маңызға ие.



  1. Адсорбцияның талғамдық қасиетіне заттарды ажырату және анықтау әдісі – хроматография негізделген.

•Әдістің мағнасы: заттарды қоспаларынан олардың адсорбциялық қабілетіне байланысты ажыратып алу.
•Хроматография әдісі жүру механизмі бойынша адсорбциялық, бөлініп таралу, ион алмасу хроматографияларына бөлінеді.

  • Адсорбциялық хроматография заттардың қатты бетте: топырақ, мырыш және алюминий оксидтері, силикогель SiO2, бор СаСО3, көмір, т.б. әртүрлі адсорбциялауына негізделген.

  • Бөлініп таралу хроматография заттың екі араласпайтын еріткіштерде әр түрлі таралуына негізделген.

  • Ион алмасу хроматография зерттелетін ерітіндегі иондармен адсорбенттегі – иониттегі иондар арасындағы қайтымды алмасу реакцияларына негізделген.

Алмасатын иондардың зарядына байланысты иониттер: аниониттерге және катиониттерге бөлінеді.

Хроматография зерттелетін заттың бір-бірімен араласпайтын екі түрлі фазада әртүрлі дәрежеде еруіне, таралуына негізделген талдау әдісі. Хроматография әдісі медициналық, биологиялық, фармацевтикалық зерттеулер мен клиникалық тәжірибелерде көп қоданылады. Бірнеше минуттың ішінде-ақ хроматография әдісімен бойынша улы, ұшқыш заттардың, есірткінің, ішімдіктің қандағы мөлшеріне талдау жасауға болады.



Хроматография әдісінің көмегімен биологиялық сұйықтардағы микрокомпоненттерді анықтауға және оларды жеке компоненттерге бөліп алуға болады.
Зерттелетін зат сынамасын хроматографиялық жүйеге енгізу жағдайына қарай хроматографияны үш түрге топтайды:


  • Фронтальды- қапталды

  • Эльюентті- шайындылы

  • Ығыстырмалы.



  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   30




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет