I. Қыс өтіп, күлімдеп көктем, жарқырап жаз келгенде, шұрқырап жатқан қалың жылқы



Pdf көрінісі
бет54/367
Дата17.10.2022
өлшемі4,57 Mb.
#43719
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   367
етіп тұрған тәсіл 
А) Суреттеп айту 
В) Баяндап айту 
С) Жобалап айту 
Д) Жырлап айту 
Е) Салыстыра айту 
6. 
Ғылымның дүниеден артықшылығы 
A) 
Адамға ақыл-ой қосады. 
B) 
Досың санаулы ғана болады. 
C) 
Адамның тынышын алады. 
Д)Мінезін нашар жаққа өзгертеді. 
Е) Адамды масаттандырады. 
3- 
мәтін 
Ырыс пен берекет 
 
Ертеде Бегайдар деген саудагер жігіт болыпты. Ойдан орып, қырдан кырып, табыс 
тауыпты. Үйіне дүниеиі қанша үйсе, ол соғұрлым кеми береді екен. Байлығының 
берекесі болмалты, Бегайдардың үйлі-баранды көршісі бар екен. Оның мал дегенде 
бес-алты ешкісі болады, Бірак тұрмысы күннен күнге гүлдене береді. Бір күні Бегайдар 
көршісінен: 
- Әй, көршім, сенің бала-шағаң бар. Мал дегенде бес-алты тоқал ешкің ғана бар. Бірақ 
отбасың берекелі, қарның тоқ. Ал мен жалғыз тұрамын. Үй көрмей сауда жасап, мол 
ақша табамын. Бірак берекесі жоқ. Сыры неде? - деп сұрады. 
Көршісі: 
- Қаратаудың басында мың жасаған данышпан бар. Содан ақыл сұра, - дел жауап берді, 
Бегайдар ертесіне дорбасын артынып, жолға шықты. Шаршап- шалдығып келе жатып, 
бір лашыкка тап болды. Ішіне кірсе. шал, кемпір және бір бойжеткен қыз бар екен. 
Бегайдар сусын ішіп, дәм татканнан кейін шалға жағдайын баяндады. Шал: 
- Балам, данышпанға бара жатсаң, менің аманатымды ала кет. Үйде қызым бойжетіп 
отыр. Соны қандай адамға берсем болады? - деді. Бегайдар: 
- Жарайды, ақсақал, данышпанға тілегіңізді жеткізем, - деп аттанып кетті. Тағы да 
ұзақжол жүріп, шаршап-шалдығып, бір бәйтеректің түбіне келіп демалды. Сол кезде 
бәйтерекке тіл бітіп: 
- Әй, Бегайдар, данышпанға барсаң, сұра. Мен тамырымды тереңге жайдым, бірақ 
бұтақтарым жеміс бермейді. Сыры неде екен? - деді. Беғайдар оның да аманатын 
арқалап, жолға шығады. Бір күні әрең дегенде данышпанға жетгі. Данышпан: 
- Иә, балам қандай мұратпен жүрсің? - деді. Бегайдар: 
- Терлеп-тепшіп, аяғымнан тозып табыс табамын, бірақ берекесі болмайды. 
Көршімнің бес-алты ешкісі, кеп бала-шағасы бар, табысы аз. Бірақ берекесі мол. Сонын 


49 
сырын іздеп жүрмін. Жолда шал мен кемпірге, алып бәйтерекке жолықтым. Олардың 
да тілегін әкелдім, - деп, жолда көрген- білгенін жеткізді. Данышпан басын шайқап: 
- Ай, балам-ай, үйдің берекесі әйелдің алақанына жасырылған. Көршіңе береке 
кіретіні - ақылды әйелі бар. Енді кейін қайт. Жолда кездескен бәйтеректің түбінде ат 
басындай алтын көмілген. Соны қазып ал. Алтынды шал мен кемпірге беріп, қызын 
сұра. Ақылды жар алсаң, берекең кіреді, - деді. 
Бегайдар данышпанның айтқанын істеді. Бәйтеректің түбінен алтыңды қазып алды. 
Оны кыздың қалыңмалына беріп, оған үйленді. Үзамай отбасына береке кіріп, ырысы 
тұрақтайды. Осылайша, әйелі екеуі барша мұратына жетіпті. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   367




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет