Иіс сезу және көру нервтері: құрылысы, қызметі, зақымдану симптомдары, зерттеу әдістері



бет29/87
Дата10.01.2023
өлшемі0,56 Mb.
#60772
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   87
Жұлынның құрылысы Жұлын цилиндр пішінді, омыртқа жотасының өзегінде орналасады. Оның диаметрі 1 см, ұзындығы 42 -45 см. Жұлынның артқы және ортаңғы бөлігінде жоғары қарай созылған терең сайша (борозда) жатады. Жоғарғы жағы сопақша миға жалғасады. Жұлын көлденең кесіндісінде 3 бөлімнен тұрады. Жұлынның ортасында сұйықтыққа толы жұлын өзегі болады. Бұл сұйықтық жүйке жасушаларының тіршілік орталығы болып табылады. Өзектің пішіні көбелекке ұқсас сұр зат(нейрон денелері мен дендриттердің шоғыры) қоршап тұрады. Сұр заттың сыртында ақ зат (аксондардың жиынтығы) орналасады. Сөйтіп, жұлында ақ зат сыртында, ал сұр зат ішінде орналасады. Сұр зат алдыңғы және артқы бүйірлерінен тұрады. әр бүйірде түбірлері (өсінді) бар.
Алдыңғы түбір қозғалтқыш нейрондардан тұрады. Одан шығатын түбірлер осы қозғалтқыш нейрондардың аксондары. Артқы түбір байланыстырғыш нейрондардан тұрады. Олар бүйірлерден тыс жерде сезгіш нейрондарға жалғасады. Артқы бүйірден шығатын түбірлер осы сезгіш нейрондар аксондарынан тұрады. Жұлынның ақ заты сұр заттан шығатын түбірлерден құралған омыртқа аралық тесікте қимыл және сезім түбірлері қосылып, аралас жүйке түзеді. Одан соң олар алдыңғы және артқы тармақтарға тарайды, бұлардың әрқайсысы сезім және қимыл жүйке талшықтарынан құралған. Сөйтіп, әр омыртқа тұсында жұлыннан екі жаққа қарай 31 жұп аралас жұлын жүйкелері таралады.
Жұлынның зақымдалу синдромдары
1. Артқы канаттың зақымдалу синдромдары;
2.Алдыңғы мүйіз зақымдалу синдромдары;
3.Бүйір канаттың зақымдалу синдромдары;
4.Артқы мүйіз синдромы.
Алдыңғы мүйіз зақымдалу синдромдары: Сегментарлық тип бойынша перифириялық паралич; Зақымдалу ассиметриясы,фибриллярлы дірілмен бірге жүреді;
Артқы мүйіз синдромы: Сәйкес сегменттің иннервацияланатын зонасының зақымдалуы жағында беткей сезімталдықтың диссоциирленген бұзылысы.
Жұлынның әр түрлі деңгейінде зақымдалу синдромдары :Үстіңгі мойын бөлімі(C1-C4): Диафрагма параличі; Спастикалық тетраплегия; Барлық сезімталдық түрлерінің жойылуы; Жамбас мушелер қызметінің орталық бұзылысы ; Желкеде және мойында ауырсыну.
Төменгі мойын бөлімі(C5 — Th1). Аяқтың спастикалық параличі және қолдың строфикалық параличтері. Сезімдалдықтың барлық түрінің зақымдалуы, зәр шығаруының тоқталуы және дефнкациясы,Горнер синдромының белгілері.
Жоғары кеуделік бөлім(Тh2 — Th4). Төменгі спастикалық параплегия,тізе және ахилловых рефлекстердің жоғарылауы, патологиялық табан және қорғаныс рефлекс нарушения функций тазовых органов (задержки мочи и кала, перемежающееся недержание мочи).
Төменгі кеуде бөлімі(Th8 — Тh12). Такие же изменения. Однако уровень расстройств чувствительности ниже. При поражении сегментов Th8-Th9 исчезают нижние, средние и снижаются верхние брюшные рефлексы. Если же спинной мозг поражен на уровне Th11-Тh12, исчезают нижние брюшные рефлексы.
Мойынның жуанданған жері(C5-Th1-2) Қолдардың шеткі параличі, Аяқтардың орталық параличі, Бернар-Горнер синдромы, Барлық сезімталдық түрлерінің жойылуы, Жамбас мушелер қызметінің орталық бұзылысы.
Бел аймағының жуанданған жері(L2-S2): Төменгі әлсіз параплегия, Аяқтардың және аралықтың анестезиясы, Жамбас мушелер қызметінің орталық бұзылысы.
Эпиконус(L4-S2): Қатты корешковые боли, Аяқтардың шеткі параличі,әсіресе дистальды бөлімінде; Аяқтарда және аралықта сезімталдықтың барлық түрлерінің бұзылысы ;Жамбас мүшелер қызметінің шеткі немесе орталық зақымдалуы.
Конус(S3-Co1): Аралықтың анестезиясы; Шеткі тип бойынша жамбас мүшелер қызметінің бұзылысы ; Анальды рефлекстің төмендеуі; Сегізкөз аймағында трофикалық бұзылыстар.
Броун-Секар синдромы Броун-Секар синдромы- жұлынның көлденең кесіндісінің жартылай зақымдануы. Белгілері-ошақ жағында: Зақымдалу аймағынан төмен жерде-спастикалық паралич. Зақымдалған сегменттер бойында –әлсіз парез. Ол кинестезияның,бұлшықет-буындық,тактильді-дискриминациялы,вибрационды сезімталдықтардың жоғалуымен және вегетативті-тамырлық бұзылыстармен қатар жүреді. Қарама-қарсы жақта: Температуралық,ауырсынулық және жартылай тактильді сезімталдылық жоғалады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   87




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет