Жаратылыстану ғылымдар факультеті


Конвергенция мәдениетін қайта қарау



бет5/5
Дата19.12.2022
өлшемі0,5 Mb.
#58177
1   2   3   4   5
Конвергенция мәдениетін қайта қарау
Конвергенция мәдениеті идеялары бұқаралық ақпарат құралдарында және мәдени зерттеулерде айқын бола бастаған кезде, Ник Кулдри және Джеймс Хэй сияқты басқа ғалымдар бұл ұғымды шамадан тыс қолдану деген ұғымды байқады. Олар конвергенция мәдениетін картаға толық түсірілмеген және нақтылықты қажет ететін негізгі сөз ретінде күмәндана бастады. Ғалымдар Андерс Фагерджорд пен Тандья Сторсулдың пікірінше, өзгеріп жатқан технологияларды сипаттайтын орынды термин болғанымен, конвергенцияны «аулау термині» ретінде қолдануға болмайды. Керісінше, олар конвергенция түрін, бұқаралық ақпарат құралдары, реттеуші, желілік және т.с.с. бөліп көрсету үшін терминді қолданғанда сын есімдерді қолдануды ұсынады. Себебі конвергенция әр түрлі контексте көп нәрсені білдіре бастады және егер көрсетілмесе, қажетсіз күрделілік пен мағынасыздыққа әкелуі мүмкін. Джинетт Верстраете сияқты сыншылар, сонымен қатар саясат пен экономика сияқты басқа әлеуметтік кеңістіктер шеңберінде мәдениетті дискурсты мойындау және талқылау қажеттілігі туралы айтты. Дженкинс жауап ретінде бұдан әрі талқылау қажеттілігіне келісіп, оны неғұрлым кең шеңберде зерттеуді ұсынды.
Біріктірілген мәдениетке қатысты басқа да қиындықтар - бұқаралық ақпарат құралдарының шоғырлануы мен әлеуметтік желілер сайттарын реттеу және «еркін жұмыс күшін» пайдалану мәселелеріне қатысты саясаттың саяси аспектісі. Әр түрлі медиа және технологиялық салалар біріктіріле бастаған кезде, әр платформаға қатысты дәстүрлі медиа саясат бір-бірімен қабаттаса бастайды және маңызды бола алмайды. Сонымен қатар, радардың астына кіретін пайдаланушы жасаған мазмұнның қосымша қиындықтары бар, бәрін «қақпашылар» басқармайды. Сондықтан осы өзгерісті қабылдау және соған сәйкес саясат пен бақылауды жүзеге асыру жаһандық проблемаға айналды. Мәдени дифференциация парадигмасында жаһандануға қарамастан, мәдениеттер мен өркениеттер арасындағы болатын айырмашылықтар туралы баяндалды. Керісінше, мәдени конвергенция парадигмасы бүкіл дүниежүзіндегі ұқсастықты арттыруға жетелейтін жаһандану идеясына негізделген. Хантингтон сияқты ойшылдар жаһандану жағдайында мәдениеттер мен өркениеттердің сақталуын атап көрсетсе, конвергенция перспективасын қолдайтындар кейде «жаһандану нәтижесінде мәдениеттер түбегейлі өзгереді» деп дәлелдейді. Әлем мәдениеттері, қандай да бір дәрежеде болмасын, әртүрлі жолдармен барған сайын бір-біріне ұқсас болып барады. Әлемдегі басым топтар мен қоғамдарға қарай бағытталған жаһандық ассимиляцияның бет алысы байқалады. Осы тұрғыда еңбектенетін ғалымдар «мәдени империализм», ғаламдық капитализм, батыстандыру, америкаландыру, «макдональдтандыру» және «әлемдік мәдениет» сияқты мәселелерге баса назар аударады.Ритцердің жұмысы мәдени конвергенцияға бағытталғанына қарамастан, ол жаһандану жағдайында жергілікті мәдениеттер толық жоғалып кетеді немесе міндетті түрде түбегейлі түрде өзгеріп отырады деген ұйғарым жасамайды. Дұрысы – жаһандық процестер әлемнің көптеген елдеріне бірдей немесе ұқсас құбылыстарды әкеледі. Осы орайда, мәдени конвергенция көрініс табады. Алайда мұндай жаһандық құбылыстармен қатар, жан-жақты әрі маңызды болып қала беретін жергілікті құбылыстар да бар. Сондай-ақ бұл жаһандық формалардың пайда болуы жаңа жергілікті формалардың жаңаруына немесе дамуына түрткі болады. Соңғы екі ұстаным, сөзсіз, мақтауға тұрарлық, әйтсе де оларды қабылдай отырып, көптеген мәдени конвергенция болып жатқанын да ұмытпауымыз керек.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі


1. Г.Дайрабаева, Г.А.Шадинова. Гендерлік әлеуметтану. Оқу-әдістемелік құрал. Түркістан, 2015.
2. Р.Джаппарова. Әлеуметтану. Оқу-әдістемелік құрал. Түркістан, 2016.
3. Г.Симұқанова. Әлеуметтану. Оқу- әдістемелік құрал. Алматы, 2017.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет