Жас ғалымдар жаршысы Вестник молодых ученых

жүктеу/скачать 1,79 Mb.

Pdf көрінісі

бет	110/154
Дата	06.10.2023
өлшемі	1,79 Mb.
	#113072

1 ... 106 107 108 109 110 111 112 113 ... 154

Байланысты:
Жас ғалымдар жаршысы Вестник молодых ученых Messenger of young scientist

МАЛИКАЖДАР Қалдыбай Нұрмаханұлы, №49 орта мектебінің 4 «А» сынып оқушысы, Ақмая ауылы, Шиелі ауданы, Қызылорда облысы, Қазақстан Республикасы
Жетекшісі: ДƏРІБАЕВА Нұржамал Əбілқасымқызы, №49 орта мектебінің бастауыш сынып мұғалімі, Ақмая ауылы, Шиелі ауданы, Қызылорда облысы, Қазақстан Республикасы

Литература
1 Высоцкий О.Н. Николай Гумилев. Африканский дневник // Огонек. – 1987. –
№14. – Фотоматериалы экспедиции (черно-белые).
2 Бронгулеев В.В. Африканский дневник Н. Гумилева // Наше наследие. – 1988.
– №1.
3 Вольпе М.Л. Африканские путешествия Николая Степановича Гумилева //
Азия и Африка сегодня. – 1989. – №1.
4 Гумилев Н.С. Стихотворения. – М.: Молодая гвардия, 1995.
МАЛИКАЖДАР Қалдыбай Нұрмаханұлы,
№49 орта мектебінің 4 «А» сынып оқушысы, Ақмая ауылы,
Шиелі ауданы, Қызылорда облысы, Қазақстан Республикасы

Жетекшісі: ДƏРІБАЕВА Нұржамал Əбілқасымқызы,
№49 орта мектебінің бастауыш сынып мұғалімі, Ақмая ауылы,
Шиелі ауданы, Қызылорда облысы, Қазақстан Республикасы

ҚАЗАҚТЫҢ ЫРЫМ-ТЫЙЫМ СӨЗДЕРІ

Тыйым – халықтың тəлім-тəрбие, үлгі-өнеге, ақыл-кеңес берудегі тəрбие
құралдарының бірі. Бұл негізінен балаларға арналған, оларды жаман əдеттен, жат
пиғыл, ерсі қылық, əдепсіз істерден сақтандыруда өте үлкен қызмет атқарады. Кейде
оғаштау іс істеп қойсақ, үлкен кісілер ылғи да: «Олай істеме, жаман болады», - деп
атайды. Халық арасында кең тараған осындай тыйым сөздерді зерттей отырып, мен
олардың жас балаларға арналғандарын жинақтадым. Сонымен бірге мағынасы,
тəлім-тəрбиелік мазмұны жағынан бүгінгі заман талабына сай келетінін байқадым.
Яғни біз ата-бабаларымыздың даналығы сол – қанша ғасырдан бері тыйым сөздердің
мəні өзгермей, қасиеті кетпей, бүгінгі заман жастарына беретін өнегесі көп. Ғұлама
ғалым Əл-Фараби айтқан: «Адамға бірінші білім емес, тəрбие берілуі керек,

№№4-6(71-73), сəуір-маусым, апрель-июнь, April-June, 2013
ISSN 2307-0250

Žas āalymdar žaršysy – Vestnik molodyh učenyh – Messenger of young scientist
______________________________________________________________

122
тəрбиесіз берілген білім адамзаттың қас жауы», - деген сөздеріне қазақтың тыйым
сөздері толық мысал бола алады.
Тыйым сөздердің түрлеріне тоқтала кетсем, тəрбиелік мағынасына қарай мына
топтарға бөліп қарастырдым: үй тұрмысына, қоршаған ортаға байланысты; іс-
əрекетке байланысты; қыз балаға қатысты; нанға қатысты; бесікке қатысты; ыдыс-
аяқ, тағамға қатысты; киім киюге қатысты; жол жүруге байланысты.
Ұлттық киімдерге қатысты ырым-тыйымдар: бас киімге қатысты ырым-
тыйымдар; сырт киімге қатысты ырым-тыйымдар; той киіміне қатысты ырым-
тыйымдар; сəби киіміне қатысты ырым-тыйымдар; аяқ киімге қатысты ырым-
тыйымдар; неке киіміне қатысты ырым-тыйымдар.
Енді осы аталған тақырыптағы тыйымдарға жеке-жеке түсініктеме бере
отырып, оның бүгінгі өмірдегі қажеттілігіне тоқталып кетейін.

жүктеу/скачать 1,79 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 106 107 108 109 110 111 112 113 ... 154