7.Астық массасынсақтау тәсілдері мен режимдері Кез келген астықты өткізіп аһқабыдауда оны топтастырып,ірі партия құрауда өнімді өңдеп тиімді сақтау тәсілін қарастыруда оның сапасын анықтау тәсілін шартты түрде
-органолептикалық
-лабораториялық
Органолептикалық тәсіл.Өнім сапасын анықтауда бұл тәсіл ежелден келе жатқан тәсіл:Адам сезім мүшесінің көмегінмен тұтынатын өнімі жөнінде көптеген мәлімет алып отырған.
Лабораториялық тәсіл.Ғылым мен техника дамуы барысына өнім сапасын
Анықтау күрделі қолайлы басқа тәсілмен салыстырғанда дәлірек көрсеткіш беретін тәсіл.
Қолданылған құрал жабдық жұмыс істеу принципіне анықталтын сапа белгісіне өңдеу тәсіліне және т.б жағдайға байланысты лабораториялық тәсіл,физикалық химиялық,физикалық-химиялық,биологиялық технологиялық деп бөлуге болады.
Астық сапасын анықтаудың физикалық тәсілдеріне дәннің формасын, оның ұзындығын, жылтырлығын, қалыңдығын, ірілігін, көлемін толықтығын немесе шөпектігін, біркелкілігін, 1000 дәннің және 1 л дәннің массасын, шыны тәрізділігін, тығыздығын, қауыздылығын, механикалық зақымдануын, сызаттануын, механикалық және аэродинамикалық қасиеттерін, тазалығын, зиянды жәндіктермен зақымданғағдығын анықтау жатады. Бұл көрсеткіштер астықты сақтау және өңдеу процестерінде шешуші орын алады. Осы көрсеткіштердің көмегімен оның кейбір сапаларының мөлшерін, оны қоймаға құю, бір орынынан екінші орынға ауыстыру, тазалау және өңдеу сияқты көп мәселелерді шешуге болады және қандай көлемде қойманың керектігін анықтайды. Барлық лабораториялық жұмыстар осы физикалық тәсілдермен астық сапасын анықтаудан басталады.
Астықты ұнға қайта өңдеу. Ұнның шығымы және сорттары. Ұн тарту түрлері.Ұн сапасының көрсеткіштері.Ұнды сақтау
Ұн дегеніміз дәнді диірменде ұнтау арқылыы електен өткізіп немесе өткізбей алынған өнім:Үш түрге типке сортқа бөлінеді.Ұнның түрі оны өндіруде пайдаланылған дақылдың түріне байланысты бидай ұны,қаарбидай ұны,жүгері ұны болып бөлінеді.
Ұнның түрі өз кезегінде пайданалу мақсатына байлансты типтерге бөлінеді.Мысалы,бидай ұны нан пісіруге макарон аспаздық не кондитерлік мақсатта тұтынуға арналған болып бөлінсе бидай тек нанға ұн құрамындағы эндосперм жатыры қауызы т.б сортқа бөледі.Ағзааға сіңімділігі және басқа белгілері бойынша ерекшеленеді.Ұн пайдалану мақсатына бай типі және сапасы бойынша әр түрлі дәндердің қажетті мөлшерге араластра отырып диірменге тартуға арналған партия құрайды.Ұнды өңдеу ұнды ұнтауға дайындау диірменге тарту боылп табылады.Ұн шығымы деп өңделген астықытң одан алынған ұнға пайыздық қатынасын айтады.Ұн химиялық құрамы алдымен оны өндіруге пайдаланылған дәннің түріне бай болады.Ұн сапасы негізінен органолептикалық және физика хиимиялық тәсілдерімне анықталады.Ұнның түсі сортына байланысты әр түрлі сорты жоғары болған сайын ұнның түсі ағаарады.Ұнды сақтауға температуарсы 15С төмен ауа ылғалдылығы 60-70 пайыз шамасында құрғақ әрі таза қойма пайдаланылады.
