Конрад Аденауэр атындағы Қор


Мұнай-газ секторына экономикалық тәуелділік



Pdf көрінісі
бет11/178
Дата12.04.2022
өлшемі11,11 Mb.
#30806
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   178
Байланысты:
Book KAZ final

Мұнай-газ секторына экономикалық тәуелділік
Дағдарыс кезеңіндегі күрделі нарықтық жағдайға қарамастан 
46
 (42,81 $ / 
барреліне – 2016 жылғы орташа жылдық баға) Қазақстан үкіметі нарықтың 
барлық үлесін және оны бюджетке түсімін қолдауды қамтамасыз ету үшін 
мұнай өндіруді кеңейту туралы шешім қабылдады. Мұнай сатудан түсетін 
пайда қазақстандық мемлекеттік бюджеттің 60%-ын құрайды және осы-
лайша Үкіметтің қаржылық жоспарлауында іргелі жобалардың бірі болып 
табылады. 2018 жылы мұнайдың орташа бағасы бір баррель үшін 75 дол-
ларға дейін өсуі екі мәселені көрсетеді. Қазақстанның экономикасы ішінара 
қалпына келтірілді, ал дағдарыс кезеңінде ЖІӨ-нің өсу қарқыны 3%-дан 
4%-ға дейін артты, алайда дағдарысқа дейін бұрынғы өсу көрсеткіштеріне 
44
 Аббасова, Нигяр 2016: Қазақстандағы мұнай өндірісінің қысқаруы, AZERNEWS, 08.22.2016, 
http://www.azernews.az/region/101187.html [17.01.2017]
45
 Каллус, Эндрю. Тұралап қалған Қашаған мұнай жобасы – бюрократиялық сұмдық
01.01.2014, http://business. financialpost. com/news/energy/crippled-kashagan-oil-project-a-
bureaucratic-nightmare [17.01.2017].
46
 Автордың өз есептеулері (Ycharts): Шикі мұнайдың бағасы: https://ycharts.com/indicators/
average_crude_oil_spot_price [17.01.2017]


25
Қазақстан экономикасын трансформациялаудың негізгі аспектілері
оралмады 
47
. Мұнай бағасының төмендеуіне негізделген дағдарыс мұнай 
экспортына тәуелді Қазақстан экономикасының тұрақсыздығын көрсетіп 
отыр, бірақ сол уақыттағы мұнай бағасының жоғары болуы осы Орталық 
Азия мемлекетінің экономикасын тұрақты дамыту үшін жеткіліксіз.
Дағдарыс кезінде Президент Нұрсұлтан Назарбаев экономиканың тұрақсыз-
дануы жағдайы мен ұлттық валюта теңгенің айтарлықтай төмендеуін 
ескере отырып, 
 
«Самұрық- Қазына» ұлттық қоры мен зейнетақы қоры қар-
жыландыратын бірқатар дағдарысқа қарсы құтқару топтамасын дайын-
дауды қажет деп есептеді. Мысалға, 
 
2014 жылы қазақстандық банктер 
5 миллиард АҚШ доллары көлемінде қаржылық қолдау алды, ал жұмыс-
сыздықпен күресте 2,8 миллиард доллар бөлінді 
48
. 2017 жылға дейін 
 
«Нұрлы жол» бағдарламасының конъюнктурасы аясында экономиканы 
әртараптандыру, жұмыс орындарын құру және бірінші кезекте жергілікті 
инфрақұрылымды дамытуға 
 
1 млрд доллар инвестициялады 
49
.
0
30
60
90
120
150
20
40
60
80
100
Венесуэла
БАӘ
Сауд 
Арабиясы
Ресей
Катар
Оман
Нигерия
Ливия
Кувейт
Қазақстан
Иран
Бахрейн
Мемлекеттік бюджеттегі мұнай кірістерінің үлесі (%)
Дереккөз: Stratfor
47 
https://de.statista.com/statistik/daten/studie/323350/umfrage/
wachstum-des-bruttoinlandsprodukts-bip-in-kasachstan/
48
 AsiaNews.it 2008: Қазақстан үкіметі жаһандық қаржы дағдарысы жағдайында шешімдер 
табу үшін белсенді қадамдар жасауда, 22.10.2008, http://www.asianews.it/news-en/Kazakh- 
government-taking- aggressive-steps-to-tackle- global-financial- crisis-13548.html [17.01.2017]
49
 Уатханов Ерболат, Қазақстан Президенті экономикаға жаппай жаңа инвестициялар 
туралы тапсырма берді, 11.02.2016, http://astanatimes.com/2016/02/kazakh- president-orders-
new-massive- investments-in-economy/ [17.01.2017]


26
Қазақстан экономикасының трансформациясы


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   178




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет