5.Салыстырмалы саясаттануды қалыптастыруға ықпал ететін факторлар. Салыстырмалы саясаттану қоғамның күрделі мәселелерін нақты шешуге көмектеседі. Жалпы саясаттануда методологиялық мәнгі ие болып отырған елеулі проблема бағалау туралы мәселе. Саясаттану ғылыми ретінде бағалау тұжырымдардан аулақ болуға тиіс.
М. Дюверже бұл жөнінде былай дейді: Идеологияға негізделген ұстаным нұсқауларынан (модельдерден ) ғылыми зерттеуді айқын ажырата білуі керек. Ғылыми да, идеология да қоғамды түсіндіруге тырысады, бірақ, ғылыми бағалық тұжырымдарды қабылдай алмайды, идеология өзінің жүйесіне негізделеді. Ғылымның міндеті өзінің жұмысында болмай қоймайтын идеологиялық бурмалауға барынша жол бермеуге тырысу. Саясаттану социолизм - капитализм терминдерін қолданбайды. Ол идеологиялық бағалық ұғымдарға жатады. Сонымен бірге олардың таза ғылыми мазмұнына келсек, олар қоғамның ең алдымен саяси жүйесіне емес, экономикалық жүйесіне жатады. Саясаттанушылар демократия терминің де байқап қолданылады. Смебебі оның да бағалық тұстары бар. Демократиялық - оң, прогресті деген ұғымды білдіреді.
Саясаттану қоғамда қалыптасқан нақты құндылықтарды зерттеуге баса көніл бөледі. Саяси шешімдер обьективті факторларға ғана емес, қалыптасқан адами және қоғамдық құндылықтарға және олоар жөніндегі тұжырымды көзқарастарға да байлланысты. Қазіргі қоғамда саяси құбылыстар әдетте үш басты құндылықа ( факторларға ) негізделеді.
Олар:
1. Ұлттық қауіпсіздік және тәуелсіздік;
2. Экономикалық әлееметтану жағдайы және даму;
3. Бостандық және конститутциялық тәртіп.
Лекция №6
Тақырыбы: Саясат қоғамдық өмір жүйесінде.
(1 сағат)
Жоспары:
1. Саясат ұғымы және оның пайда болуы.
2. Қоғамның саяси саласының ерекшеліктері .
3. Саясат элементтері билік, субъектілер, саяси ұйымдар, саяси сана, саяси қатынастар
және саяси мәдениет.
4. Саясаттың негізгі түрлері экономикалық, әлеуметтік, демографиялық, аграрлық,
мәдени, техникалық, әскери, ұлттық, халықаралық, т.б.түрлері.
5. Саясаттың функциялары: басқару және реттеу, қоғамның тұтастығы мен
тұрақтылығын қамтамасыз ету.
