Лобзин с. А. Электр машиналар
жүктеу/скачать 8,41 Mb.
|
311.10.-сурет. Қарапайым толқынды ораманы жасау сұлбасы (зәкір бой- ымен бір айналым мен екінші айналымның басталуы көрсетілген) (1.13) мұндағы Zк — машинаның коллекторлық тілімшелер саны (1.3-бөлімді қараңыз). Егер қарапайым ілмекті орамада зәкірдің бір айналымында бар- лық бөліктердің бір-бірімен байланыстарын бақыласақ, қарапайым толқынды ораманың бір айналымында бір-бірімен қосылған бөлік- тер саны машинаның р полюстер жұптарының санына тең болады. Қарапайым толқынды зәкір бойынша, бір айналым жасап, біз айналым басталған (бастапқы тілімшенің сол жағынан 1.10-сурет- ті қараңыз) тілімшеге іргелес орналасқан коллекторлы тілімшеге келеміз. Сонымен, айналып өткен соң бастапқы тілімшеге бір кол- лекторлы бөлікке дейінгі қашықтыққа жетпейміз, демек, формулада 1-саны (1.13) пайда болды. Содан кейін, екінші рет айналып келіп, тағы бір коллекторлық тілімшеден сол жағына қарай тоқтаймыз. Барлық кейінгі орамдарды өтіп біз барлық коллекторлық тілімшелердің қосылыстарынан ай- налып өтеміз. Соңғы айналымды аяқтаған тілімше, формула (1.13) бойынша анықталған қашықтықта бастапқы тілімшеден сол жаққа қарай жылжиды. Осыдан кейін соңғы қадам жасалады: тағы бір бөлік бастапқы коллекторлы тілімшемен соңғы айналымның ұшын жалғайды. Біз, ораманың қиылыспайтын немесе сол жақ жүру сұлбасын қарастырдық. Егер зәкір бойынша, бір айналымды аяқтағаннан кей- ін біз бастапқыдан оң жағына қарай орналасқан коллекторлы тілім- шеге келгенде, онда орама қиылысатын немесе оң жақ жүрісті бо- лар еді. Осындай ораманың коллекторы бойынша, қадам минусты плюспен ауыстыру арқылы алынатын формуламен беріледі (1.13). Қиылыспайтын орамаға қарағанда, қиылысатын орама сымның көп шығының талап етеді және іс жүзінде аса қолданылмайды. 32Қарапайым толқынды орамаға тән ерекшеліктер, оның параллель тармақтарының саны, машинаның полюстер санына қарамастан, әрқашан екіге тең болады: 2а = 2. Бір параллель тармаққа барлық бөліктер енгізілген, олардың басы полюс бөліктерінің бір өрісінде, ал екіншісі - басқа өрістің полюстік бөліктерінде орналасқан. Осын- дай орамасы бар машинада бір полюстік бөлімге бір-бірінен бөлін- ген екі щетканы ғана қолдануға болады. Дегенмен, бұл жағдайда ораманың симметриясы бұзылады: әр параллель тармақта әртүрлі бөліктер саны бар. Егер орнатылатын щеткалар саны машинаның полюстер санына тең болса, бұл ақау жойылады. Өрістері бірдей щеткалар бір-бірімен біріктіріледі. Қарапайым толқынды орамада теңгермелік жалғаулар талап етілмейді, өйткені осы ораманың әр параллель тармағының бөлік- тері барлық полюстерде орналасады және жеке магниттік ағындар- дың теңсіздігі параллель тармақтардың ЭҚК-на бірдей әсер етеді. жүктеу/скачать 8,41 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|