Мәдениет және спорт министрлігі Тілдерді дамыту және қоғамдық-саяси жұмыс комитетінің тапсырысы бойынша «Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы»



Pdf көрінісі
бет136/284
Дата21.04.2022
өлшемі3,48 Mb.
#31814
түріБағдарламасы
1   ...   132   133   134   135   136   137   138   139   ...   284
Байланысты:
Сөздер сөйлейді

ТАЛДАНҒАН СӨЗДЕР ТІЗБЕСІ:

6

 

Жеке сөзтізбеге (реестрге) алынбай, өзге сөздерді талдау үстінде әңгіме етілген 



сөздердің сол жақ шекесіне * таңбасы қойылды.

абжылан (абжыландай толғану) 

11-14 

абыз 14-15



*абышқа (абшыйқ) 14 

аға 15-18

адыр-бұдыр 104 

адырна (адырана) 18-19 

азамат 19-20

*азбан 31

*айбалта 31-32

айбар 22, 26-27

*айбат 22

*айбын 22

айдын 22-25

айдынды 22-23

айдындық (айдындықтай ақ 

жүзі) 22-25 

айлану 25

айласу 26

айпарадай 26-27

айтулы 27-29

айылын жимау 29 

айым 26-27

айып-шамы жоқ 29-30

ала (азбан, ат) 30-31 

ала (ала ауыз) 34-35

ала (ала балта) 31-33

ала (ала берен) 33

алабұрту 34

ала (ала көз) 34-35 

*алақу 32

аламан 33-34

алапа (алапай) 35-36 

*аласат 32

ала (ала ту) 33 

алаулау 31-32

алаш 36-40

алаша (алаша ат) 30-31

алғаным 40-41

алдияр 41-42

ал иіндік 30

*алқа 42-43

*алқа-қотан 43 

алқалау 42-43

алқалы 42-43

алп (алп басқан) 43 

амандасу 44

ант (Қодар деген ант)

арай 


аран 

ара-тұра 

*ар ма (армысыз) 

ару 


*аруана 

*арулау 


аршын (төсі аршынды) 

*аршындау

арық-тұрақ 

*арылу 


аса жұрт 

астана жұрт

асра жұрт 

*атайман 

атайы (атайын) 

*атақты 


атаулы 

ат-ұлақ


аты шулы

ауыр (ауыр жұрт)

ахта ат 

аш құлақ 

ашу (қарны ашу, арып-ашу) 



202

әйкел 


байғұс 

байсалды 

байсал табу 

байтақ 


барым 

барымта 


бедеу ат

берен 


*бикеш 

бусану (бұрсану) 

*бұғы (бөке) бүке 

*бұхаржай (бұхаржа) 

бұлан 

бұлт ала, жер шола 



бұрсану 

бұршақ 


бүлу 

быт-шыты шығу 

білік/білек 

даңға шығу 

дат/дәт 

*дән риза

дем тарту 

 дес беру (дес бермеу) 

дулыға/тулыға 

дындан 


дін аман

ел-күн 


емсеу 

еңірету


еңіреу

еп 


ереуіл 

*ерулі (еруліге қарулы)

*жа (бұхаржа) 

жағаласу 

жад ету (жат қылу, жат ету) 

*жады 


жадыгөй 

жадылау


*жазу

жайшы 


жайлату (күн жайлату)

жақ 


жалаңқат

жам 


жаушы 

жәреукелі

жебе 

жек көру 



жемсеу 

жер болу 

жер қылу 

жесір 


жетім 

жолдас 


жосын 

жылы-жұмсақ 

*жігіт 

жітім: (өлім-жітім) 

зар (зар еңіреу) 

зор (зор салу) 

*зындан

зыңырану 

илену 

илеу (зар илеу) 



ирек (ит мініп, ирек қамшылау) 

*кебе 


кебенек 

*кебін 


кедір-бұдыр

*кед/кет/кей/кез 

кез 

келелі (келелі қара бұлт)



кен 

*кеп 


кердең мойын

керен 


*кертартар 


203

керік 


Кетбұғы 

кешесі (ай қараңғы кешесі) 

киеңкі 

көбе 


көбеген 

*көбдік 


көдіре 

көзайым (көзайым болу)

көктеу (көктеп тігу) 

көр (көр соқыр) 

көрпелдес 

көрпеш 


көше 

күдері /көдіре

күдіре 

*күні 


күнілескен 

*күңкілдескен 

*күрке (күрке тауық)

кіреуке 


кіріс 

кіріш 


кішілік 

қағанақ ( қағанағы қарық, 

сағанағы сарық)

қағылу 


қазақтық

қазақ шығып кету

қазына/қазине 

қайдақ 


қайнаған (қара құрттай 

қайнаған) 

қайрақан / қайраған

қалықпан


*қандақ 

қаралды 


қара орман 

қара орын 

қарашы 

қару (қаруын қайтару)

қарулы (еруліге қарулы)

*қарымта (қарымты)

қарындас 

қас (қас батыр, қас сұлу) 

қаттану 

қауқылдасу

қойшы-қолаң

қом су


*қоңқалаған 

*қорам 


қорамсақ (қорамса) 

*қуыс 


құдды (құтты) өзі

құлан 


құр (құр атқа мінгендей) 

құрсану 


құты қашу 

құт қону 

құтты болсын

құттықтау 

*қылшан 

қытықсыз (қытықсыз араласу) 

майдан 

маңғыстау (маңғыстап шығу) 

нажағай/найзағай 

*оғлан


ойын 

оқу


*оқырану 

ордалы (ордалы жылан)

 *отағасы 

орындық 


өле (өле тойды) 

*саб (сап) 

сағыну 

садақ 


*саз 

сайып келгенде 

сақетер 



204

сақсыр 


сақыну 

салар 


салу 

сан 


сана 

сандық


*саптау (сөз саптау)

сары (сары алтын)

сары (сары уайым)

сары (сары адыр)

*сарыжа/саржан 

сауда (махаббаттың саудасы) 

саудайы 

сауын айту 

*сауыт 

симия (химия-симия) 

сойурғал/соһурғал/сұйұрғал

сұм 


сұмырай 

сұрау (ел сұрау, жұрт сұрау)

сұрқылтай 

сұры қашу 

сыбай 

сызу 


сымарыш 

сынтас 


сыншы 

сыпайшылық 

тарлан 

тарлау 


тарпан/тарпаң

тас (тас керең, тас қараңғы)

тауап (тауап ету) 

тәу (тәу ету) 

 телі-тентек

тоғанақтау 

*тоғысу 

толағай 


*толғамалы 

толғану 


толғау 

*торғауыт 

*торғын

торқа (торқалы той)

тостақ 

*тостағандай 

төбе би 

туар қара

тұла бойы

тұралау (тұралап қалу)

түлей

тықыр таяну



тықыр таяң кез

ұбап-шұбап

үдеру (үдере көшу) 

шал (шал сақал) 

шалғырт

шам (айып-шамы жоқ)

шар 

*шарайна 



*шарболат 

ши (ши шығару)

шора 

шоры 


*шөже көз

шулы (аты шулы) 

шыбын (шыбын жан)

шым (шым батып кету)

шым-шытырық

шыр (шыр біту)

іркес-тіркес



205

ҚЫСҚАРТЫЛЫП КӨРСЕТІЛГЕН ӘДЕБИЕТ:

Абай,  I,  II  –  Абай  Құнанбаев  Шығармаларының  екі  томдық  толық 

жинағы. - I, II томдар. - Алматы, 1957.



Аманжолов – С.Аманжолов Вопросы диалектологии и истории казахско-

го языка. - Алма-Ата, 1959.



Ахметьянов – Р.Г.Ахметьянов Общая лексика духовной кулътуры наро-

дов Среднего Поволжья. - М., 1981.



Әуезов, I, VI – М. Әуезов Шығармалар. - I том. - Алматы, 1967. - VI том. 

- Алматы, 1968.



Боровков,  Тефсир  –  А.К.Боровков  Лексика  среднеазиатского  тефсира 

XII-XIII вв. - М., 1963.



Будагов, I, II – Л.3.Будагов Сравнительный словарь турецко-татарских 

наречий. - СПб., 1869, 1871.



Валиханов, I – Ч.Ч.Валиханов Собрание сочинений в пяти томах. - Т.І.- 

Алма-Ата, 1961.



Вельяминов-Зернов – Исследования о Касимовских царях и царевичах 

В.В.Вельяминова-Зернова. - Часть 2. - СПб., 1864.



Гумилев, Поиски... – Л.И.Гумилев Поиски вымышленного царства. - М., 

1980.


Диал. сөздік – Қазақ тілінің диалектологиялық сөздігі. - Алматы, 1969.

Досқараев  –  Ж.Досқараев.  Қазақ  тілінің  жергілікті  ерекшеліктері.  -  II 

бөлім. Лексика.- Алматы, 1955.



ДС – Древнетюркский словарь. - Ленинград, 1969.

Ерт. әд. нұсқ.– Ертедегі әдебиет нұсқалары. - Алматы, 1967.

Жамбыл – Жамбыл Жабаев Шығармаларының толық жинағы. - Алматы, 

1946.


Жанпейісов  –  Е.Жанпейісов  М.Әуезовтің  «Абай  жолы»  эпопеясының 

тілі. - Алматы, 1976.



Ильминский – Н.И.Ильминский Материалы к изучению киргизского на-

речия с киргизско-русским словарем. - Казань, 1861.



Кайдаров – А.Т.Кайдаров Доспехи и вооружөния воина-батыра в казах-

ском эпосе и их этнолингвистическое объяснение // Известия АН КазССР. 

- Серия общественная. - 1973. - № 6.

Кеңесбаев – I.Кеңесбаев Қазақ тілінің фразеологиялық сөздігі. - Алматы, 

1977.


Кирг.-русск. сл., 1897– Киргизско(казахско)-русский словарь. - Оренбург, 

1897.


Кононов – А.Н.Кононов. Родословная туркмен. - М., 1958.

Қасиманов – С.Қасиманов. Казақ халқының қолөнері. - Алматы, 1969.

ҚСЭ – Қазақ совет энциклопедиясы. - I-X томдар. - Алматы, 1972-1977.

ҚТТС I – Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі. - I том. - Алматы, 1959.

ҚТТС, II– Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі. - II том. - Алматы, 1961.

ҚТТС, 1974, I – Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі. - Алматы, 1974. - І том. 

ҚТТС, 1974, II – Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі. - Алматы, 1974. - II том.

ҚТТС, III-XV, V, VI, VII, VIII, IX, X Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі. - 

III-X томдар. - Алматы, 1978-1980.




206

Құрышжанов – А.К.Курышжанов Исследование по лексике «Тюркско-

арабского словаря». - Алма-Ата, 1970.



Монг.-русск. сл. – Монгольско-русский словарь. - М., 1957.

Наджип – Э.Н.Наджип Архаизмы в лексике «Гулистана» Сейфа Сараи // 

Краткие сообщения Института народов Азии. Монголоведение и тюрколо-

гия. - № 83. - М., 1964. 

Омарбеков  –  С.Омарбеков  Қазақтың  ауызекі  тіліндегі  жергілікті 

ерекшеліктер. - Алматы, 1965.



XVIII-XIX  ғ.  қазақ  ақындары  –  XVIII-XIX  ғасырлардағы  қазақ 

ақындарының шығармалары. - Алматы, 1962.



Перск.-русск. сл. – М.А.Гаффаров. Персидско-русский словарь. - Т. I, II. 

- М., 1975.



Радлов, VII – В.В.Радлов Образцы народной литературы тюркских пле-

мен, живущих в Южной Сибири и Джунгарской степи. - Часть VII. - Наречия 

Крымского полуострова. - СПб., 1896.

Радлов, т. I, ч. V – В.В.Радлов Опыт словаря тюркских наречий. - 4 тома. 

- СПб., 1888-1905. 





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   132   133   134   135   136   137   138   139   ...   284




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет