126
адақ
деген сөз түркі тілдерінің ескерткіштерінде және осы күнгі түрік
халықтарының көпшілігінде қолданылып жүрген сөз
(Ж. Досқараев);
Адақтау
–
аяқтау, бітіру, сарқу, түгесу
.
Адақ
көне түркі тілінде
аяқ
дегенді білдіреді. Осы сөзге
–тау
жұрнағы қосылып,
адақтау/аяқтау
етістігі
жасалып тұр. Жақия дойбыдан Досаннан басқа ойыншылардың бәрін
адақтап
жеңіп шыққан болатын
(М. Иманжанов).
Жылқының артын бөгей бер, әйтеуір,
арты
адақтап
қалмасын. Бөлініп қалған жалғыз жарымнан пайда жоқ
(Ғ.
Мүсірепов).
Адам-ата
– діни. Ескі ұғым бойынша жер үстінде тұңғыш пайда болған
ер адам; таралған адамзаттың түп атасы, шыққан тегі.
Араб тілінде
адам
(люди, род человеческий)
– адамдардың түп атасы, адамдар
дегенді білдіреді
(АРС., М., 1958,33).
Қауаға бұрын барған
Адам-ата
, Жоқ па еді естігенің соны
да ақымақ
(«Біржан-Сара»).
Адат
–
мұсылман халықтарының жазылмай қолданылатын заңдары,
әдет-ғұрпы мен дәстүрлері.
Адат
– ақсүйектер мен байлардың артықшылық
жағдайын заң есебінде дәріптейтін рулық және феодалдық құрылыстың
сарқыншағы
(СС., А., 1959,12).
Адаш
–
дос, ортақ, жолдас
(Қашқари М. Дев. луғ. турк., І т., Т.,1960,
92).
Достарыңызбен бөлісу: