Өтемісова гүлмира Жеткергенқызы КӨнерген аталымдар
жүктеу/скачать 2,71 Mb. Pdf көрінісі
|
жыр әдеби тил
| нәубет
жаршысы шығар. Бұған қарсы болмайық (Нұртуған). Нияз − 1) құрбандық, кәдеге асу; 2) құдай жолына берілетін қайыр садақа, қол қайыр; 3) жақсы, сері адам. Парсы тілінде нийаз – қажеттілік, зәрулік; өтініш тікелей; сый тарту деген сөз (ПРС., М., 1960, 575). Шалдары мал өсіріп, егін егіп, Білгенін ақындық пен жыр ғып шерткен. Қыздары он саусақтан өнер төгіп, Жігіттің әз ниязын соңына ерткен (Нұртуған). Сол уақыттарда тәуір адамның атына Нияз деген атты, жаман адамға Тәжі деген атты қосып атайтын екі түрлі әдет болған. «Тәжі атқа мінсе, тәңірісін ұмытады» содан қалған екен. Тоқтамыстың елі, хан қосы бөлініп шыққанда «ортамызға пір қыламыз» деп Баба деген адамды алып шыққан көрінеді. Ол бабаның арғы тегі – араб. Баба: «менің тұқымым көпке дейін жалғыздап кетеді, тұқымым өспейді» депті. Бірақ Баба тақуа адам болған соң, халық оның атын Бабанияз деп атап кеткен. Бабанияздан Сұлтанияз, Сұлтанияздан Қыдырнияз, Қыдырнияздан Мәулімнияз туған (Нұртуған). Қар жауды деп қуанба, аязы бар, Қожа келді деп қуанба, ниязы бар (Мақал). Артыңда қалған мен нашар, Айтып бір кетші ниязға (Қобыланды батыр). Нөкер − қасына ерген жолдас, жәрдемдесетін серік, қошемет көрсететін топ. Моңғол тілінде нехор – жолдас, дос деген мағынаны білдіреді ( МҚС., М., 1954, 122). Парсы тілінде наукар – жалшы, қызметші дегенді білдіреді (ПРС., М., 1960, 574). Сол жылдары хан қозы пісіп жатқанда, шатырлы ордасымен, жүктеу/скачать 2,71 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|