211
Отағасы,
законыңды қой, айтқанға түсін,− деп Сәлім, − қырт кесті де тастады
(Б. Майлин).
Ошал
–
ол, сол, бұл (сілтеу есімдігі).
Мұны ғалым Г.Қосымова
«Қазақ
тілінің
тарихы»
еңбегінде
Ясауидің
«Хикметтер»
тілінің
лексикасындағы
бу, бул,
ошал,
ошбу
сілтеу есімдігі деп көрсетеді. Оның ішінде
ошал
қазіргі тіл қолданысында
осы, сол
сілтеу есімдігіне сәйкес келетінін
дәлелдеген
(Қосымова Г. ҚТТ. (оқу құралы). А., 2007. – 198).
Сондай-ақ, ақын
шығармасында
ошал
сілтеу есімдігі өзінен кейінгі сөзбен септелу арқылы
жасалады, бірақ жалғау ашық түрде көрінбей, жасырын тұрады. Әзелде
жазылған соң пешенеге, Пенде
ошал
(сол) көтермейді қай мехнатты?! Қолында
ошал дұшпан
(сол дұшпанның)
ердің көбі, Шараң не, әмір солай, һақтан
пәрман?! Күллі инсан
ошал дарақ
(сол дарақтың) саясына, Болмаса ол ғылым
ұнар, мағұлым жайым. Отыз күн ораза ойлан һәм қырық парыз − Әмірі
осылайша, падышайым! Дегенің жетпіс сегіз
ошал пәрман
(осы жарлықтан),
Адамға мұны білмес қылма райым! Тілектес халқын тегіс қасына ертіп,
Соғысқа даярланды
ошал сағат
(сол сағатта).
Ошал күн
(сол күні) Мағауия
болды ғайып, Кеш болып, кейін қайтты қосы тайып. Шекпені бар еді
Сыддиқтың, Тіктіріп киген жаңадан. Жыртып
Достарыңызбен бөлісу: