Оқулық Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі ұсынған



Pdf көрінісі
бет10/141
Дата14.04.2022
өлшемі2,02 Mb.
#30976
түріОқулық
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   141
Байланысты:
Қазақ әдебиеті 8 сынып

«Үйсін Қожаұлы 
Секірек туралы 
жыр»
Қазақ ауыз әдебиетінде кең 
тараған тақырыптың бірі – 
кенже баланың ерлік көрсетуі. 
Әдептілік, жасы үлкенді 
құрметтеу, қария адамдардың 
алдынан кесіп өтпеу сынды 
ежелгі түркі дәстүрлері сөз 
болады.
ІХ
Он 
бірінші 
жыр
«Қазан-Салордың 
жауға тұтқын 
болғаны және оны 
баласы Ораздың 
азат етуі»
Түрлі тайпалардың өзара 
қарымқатынасы, арадағы 
шегараны құрметтеу, бірінің 
малмүлкіне екіншісінің қол 
сұқпауы, сол арқылы рутайпа 
арасындағы ынтымақбірлікті 
сақтау арқау болған. Өзге жыр
лардан ерекшелігі: әзілоспақ, 
кекесінкүлкі, юморға едәуір 
орын берілген. 
Х
Он
екінші 
жыр
«Сыртқы оғыздар-
дың ішкі оғыздарға 
қарсы бас көтеруі, 
Байрақтың қалай 
өлтірілгені туралы 
жыр»
Оғыздардың өзара қырғиқабақ 
соғыстарын баяндайтын 
жыр. БамсыБайрақтың өлімі 
суреттеледі. Іріткі салушы Аруз 
қожаның өлімі баяндалады. 
Артынан оғыздар екіге бөлініп 
кетеді. 
ХІІ
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ
*
Книга предоставлена исключительно в образовательных целях  
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217


11
Жырдағы басты кейіпкерлер
Қорқыт ата
Атақты  жырау,  ұлы  күйші,  оғызқыпшақ  елінің  данышпан
ақылгөйі. 
ҚазанСалор 
(Қазанбек)
Қорқыт  атаның  замандасы,  жойқын  соғыстардың  батыры, 
бектердің бегі. 
Бөрте сұлу
ҚазанСалордың  жауға  қарсы  шабатын,  тайсалмайтын,  ел 
қорғауға дайын жары. 
Оразбек
ҚазанСалор (Қазанбек) мен Бөрте сұлудың ұлы. 
БамсыБайрақ Әділдік үшін басын ажалға тіккен батыр.
Ер Домрул
Жаналғыш Әзірейілге қарсы шыққан батыр.
Бисат
Жалғыз көзді дәуді айламен өлтіретін батыр. 
ҚанТөрәлі
Күшқуаты өзінен кем түспейтін қалыңдық іздеген батыр.
Дирек
Алпыс  батпан  салмағы  бар  алып  шоқпарды  ұстап  соғысатын 
батыр.
Тотемизм  –  адамдардың  өздерін  белгілі  бір  хайуанаттан  неме
се  табиғи  құбылыстар  нәтижесінен  (Күн,  Ай,  от,  су)  тарал дық  деп 
түсініп, соларға мінажат етуі. Көне түркілердің, ежелгі қа зақтардың 
тотемі қасқыр болған.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   141




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет