Оқулық бб. 02 «Жол машиналары, автокөліктер мен тракторларды пайдалану»
жүктеу/скачать 17,2 Mb.
|
| Машинаның түріне байланысты ауаның орташа шаңдалуы, г/м3
Шынжырлы бульдозерлер. 0,70 Пневмодөңгелекті тиеушілер. 0,60 Өзіндік жүріс скреперлер. 0,53 Шынжырлы қазушылар. 0,31 Тиеуіш грейдерлер. 0,31 Автогрейдерлер. 0,24 Өзіндік жүріс пневмокатоктар. 0,23 Қоршаған ауаның шаңдануына тек қана жұмыс жабдықтары мен жұмыс циклінің сипаты əсер етпейді, сонымен қатар бос құралының түрі əсер етеді – шынжырлы немесе пневмодөңгелекті. Аса (шаңды жəне топырақты қабаты үшін аса қауіпті стандартты шынжырлы жүрісі болып табылады, өйткені топырақ ілгіштерімен трактілері оңтайландыруы жəне бос айналуы кезінде тіреуіш бетін қатты зақымдайды. Топырақты шаң, цилиндрлер мен жанармайлы аппаратурасына түсе отырып, оларды қатардан тез шығара алады, сондықтан қозғалтқыштың сенімді жұмысы үшін осы жүйелерінің тұрақты жəне уақытында қызмет көрсетуі жəне жанармай мен майлау материалдарының, ауаны тазарту жүйелерін жабдықтауымаңызды. Қозғалтқыштың қуаттылығы мен жанармайлық экономдауы қоршаған ортаның қысымы мен ылғалдылығы, температураның тербелісі кезінде мағыналы ауысады. Цилиндрге түсетін ауаның төмен температурасы кезінде, жанармай жаман буланады, ал оның бөлігі тозуды жылдамдатып, майды майлап, цилиндрдің қабырғаларында конденсацияланады, көп энергия жану температурасына дейін қоспаны жылытуы үшін талап етіледі, атмосфераға жылу берілуі аса алаулаған. Осыдан басқа, жоғары транспорттық жылдамдықтарында, жұмыс үрдісіндегі жұмыс температурасын қолдауында жəне қозғалтқышты қосуы кезінде уақыт пен жанармай көбірек кетеді. Төмен температуралары сапалы жанармайын қолдануын талап етеді: судынң қоспаларынсыз – бензин үшін, парафиндер мен су – отындық жанармайы үшін. Осының бəрі қозғалтқыштың ұзақ жұмыс істеуі мен қуаттылығын біруақытта төмендетуі кезінде пайдалануының қымбаттауына əкеледі. Өте төмен температуралары кезінде қозғалтқыштарының пайдалануының кейбір теріс салдарын алдын- алуы үшін: Техниканы жылу бөлімелерінде сақтау; Энергияның сыртқы көздерінен электро іске қосу жүйесі, іске асыру алдыңдағы жылытуының жан-жақты жүйелерінқолдану; Моторлы секциясының қосымша жылуоқшауландыруын пайдалану; Бензиндер мен отындық жанармайларына арнайы қоспаларын пайдалану. Осымен бірге, қозғалтқыштың қысқы пайдалануы оның қымбаттауына əкелетінін нақты білуі қажет. Қоршаған ортаның жоғары температурасы ішкі жану қозғалтқыштары үшін қолайсыз: қозғалтқышты салқындату шарттары нашарлайды, майлаудың жабысуы төмендетеді, ауамен цилиндрлерді толтыруы нашарлайды. Осыдан басқа, жану-майлау материалдары машиналардың жанармай сыйымдылықтарында жедел ескіреуіне шалдығады. Ауа атмосферасының жоғары ылғалдылығы қозғалтқыштың тиімді жұмысына теріс əсер етеді. Ауадағы су буының жоғары құрамы жану камерасына түсетін оттегінің санын төмендетеді жəне жанармайдың саны оның көлемінде буланады, сонымен бірге су буының жылуына қосымша жылуын талап етеді. Осыдан басқа, ылғал топталып, өндірілген газдармен араласа отырып, қозғалтқышының металлдық заттарының коррозиясын жылдамдатып, агрессивті сұйықтары пайда болады. Қуаттылығының алдын-ала түсуі мен қозғалтқыш агрегаттарының жеделдетілген тозуы ауаның жоғары ылғалдылығынан оның алдын-ала құрғатылылады, бірақ қозғалқыштарында құрғатылуының қолданылуы жаппай сипатты болмайды. Қозғатқыштың қуаттылығына мағыналы əсері теңіздің деңгейіндегі биіктігіне байланысты атмосфералық қысымын көрсетеді: ол төмен болғанымен, ауа аса сейілтіледі жəне сору кезінде қозғалтқыш цилиндрлеріне оның саны аз түседі, сəйкесінше, жанармайдың аз саны піспектің бір жұмыс барысы үшін жанады жəне қозғалтқыш толығымен аз қуаттылығын бөледі, ал жанбаған жанармайының бөлігі атмосфераға лақтырылады. Тауларда жұмысы кезінде отындық қозғалтқышымен дамытылған қуаттылығы (номиналдылығына пайыздарында) Теңіз деңгейіндегі биіктігі, м: 1500...2300..............................................................................97 астам 2300...3000............................................................................88 3000...3800............................................................................81 3800...4600............................................................................73 Атмосфералық қысымының төмендетілуі қозғалтқышты суытуының жағдайларын нашарлайды. Осы айыпынан мағыналы деңгейінде еркін немесе оған кем зақымдалған жанармайдың бүркуінің электрондық басқарылуымен жəне турбиналы үрлемімен қозғалтқыштары оған зақымдалған. Қозғалтқыш жиілігіне максималды жəне минималды кедергісінің тұрақсыз кезектесуіндегі білдірілген жүктеулерінің тербелістері қозғалтқыштың жанармайлық экономдауы мен қуаттылығын белгілі төмендетуіне мүмкіндік береді. Өзімен өзі осындай тербелістері шарасыз жəне, олар өзара əрекет ететін ортаның кездейсоқ қасиеттерімен жəне машина жұмысының көпоперациялық сипаттарымен анықталған. Қозғалтқы жұмыстарына жүктеуінің тең емес əсері жақсы белгілі (2.1 кесте). Алдын-ала есептеулер кезінде орнатылмаған жүктеуі үшін қозғалтқыштың қуаттылығы шамамен 10% бағаланады. кесте жүктеу/скачать 17,2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|